IMGI22 (3)

czeniach i specjalnych udogodnieniach na przykład co do miejsca dostawy, łagodzących stres, niespełnionych oczekiwań lub straty klienta;

— wysyłki o skróconym czasie dostawy są również kosztowne — składają 9 na nie wyższe koszty transportu i spedycji, manipulacji materiałowych, koszty administracyjne i koszty przepływu informacji, pozwalających skrócić normalny czas dostawy; jeszcze wyższe mogą się jednak okazać straty klienta pozbawionego określonych produktów; ponieważ dostawy specjalne są sporym obciążeniem dla producentów oraz całego łańcucha dostaw, dlatego nie wszyscy klienci kwalifikują się do nitahrw ramach przyjętej strategii i polityki .obsługi dostawca powinien decydować^ kto Jrwa-lifikuje się do dostaw specjalnych, a kto nie; kryterium rozstrzygającym może być udział klientów w dochodach dostawcy TułTrodzaj dostarczanego produktu, zwłaszcza pierwszej potrzeby (mleko, nabiał, pieczywo,warzywa);

—    przesyłki buforowe — wysyłki specjalne mogą wywoływać również konieczność przedterminowego organizowania dostaw między kolejnymi ogniwami łańcucha (ten rodzaj tradycyjnego „buforowania" chroni przed wyczerpaniem zapasów kolejnych dostawców i często przezornie wyprzedza zapotrzebowanie klienta);

—    substytucje materiałowe i produktowe — jako bardzo ważny element obsługi występują wtedy, kiedy zamówiony przez klienta produkt lub materiał jest niedostępny i zastępuje się go pozycją o innym rozmiarze, gatunku lub nawet innym produktem, równie dobrym, a często lepszym od pierwotnie zamawianego.

Warto dodać, że elastyczność jest również tym elementem obsługi, który decyduje o sprawnych dostawach w warunkach trudnych, nadzwyczajnych i nieplanowanych, takich jak klęski żywiołowe, niedobory surowców, energii, strajki, opóźnienia lub klęski ekologiczne.

4. Częstotliwość dostaw, czyli liczba dostaw w danym czasie (w ciągu dnia, doby, tygodnia, miesiąca), zależy od rodzaju dostarczanych produktów i systemu organizacji dostaw. Jest istotna zarówno w łańcuchach dostaw, jak i bezpośrednich dostawach na rynek. Ponadto jest ważna w przypadku niektórych artykułów spożywczych (dostawy ciągłe produktów żywnościowych, łatwo się psujących, konsumowa-

nych masowo każdego dnia, na przykład nabiał, pieczywo, warzywa, owoce) i innych produktów masowej konsumpcji, których zapas na-) leży na bieżąco uzupełniać u detałistów i hurtowników!Przy wyższej częstotliwości dostaw odbiorca utrzymuje mniejsze zapasy produktów. Tradycyjnie wymagana częstotliwość dostaw jest ustalana w konfrontacji z kosztami utrzymania zapasów, kosztami zamawiania, magazynowania i transportu. Wyznaczają optymalna partia dostawy. W svste-mach JIT (Just-in-time) liczbę dostaw regulują zasady funkcjonowania^ całego systemu; dostawy są_ małe jbardźo. częste. Liczbę dostaw wćzasieuważa się obecnie za jedną z najbardziej liczących się miar osiągniętego poziomu obsługi klienta.

5. Niezawodność dostaw obejmuje prawidłową realizację (dokładność, kompletność) i punktualność oczekiwanych dostaw, czyli terminowość dostaw oraz utrzymanie na określonym, względnie niskim poziomie strat, ubytków i pomyłek. Oznacza zaangażowanie dostawców lub sprzedawców w dotrzymanie ustalonych harmonogramem terminów dostaw oraz obowiązek powiadamiania klientów w przypadku, gdy do-stawa nie może być zrealizowana w wyznaczonym czasie;_

6. Kompletność dostaw, czyli zdolność dostawcy do realizacji pełnej specyfikacji zamówionych produktów. Skutkiem niedotrzymania standar-dów w zakresie kompletności są dostawy niepełne.

7. Dokładność dostaw oznacza zgodność asortymentową dostawy z zamówieniem. Stanowi element obsługi uzupełniający kompletność i niezawodność dostaw. Dokładność w realizacji zamówień, kompletność i terminowość (punktualność) dostąwją elementami składający" mi się na ich niezawodność. Ta cecha dostaw wskazuje, jaka jest sprawność systemu logistycznego przedsiębiorstwa lub łańcucha dostaw w obsłudze klienta.

8. Dogodność składania zamówień, uzyskanie potrzebnych informacji w tym etapie realizacji zamówienia, i danych technicznych produktu oraz inne udogodnienia. Ułatwienia wiążą się zwłaszcza z:

— odpowiadaniem na zapytania klienta i .sprawnym załatwianiem za-mówień telefonicznych, łącznie z niedługim oczekiwaniem na