Inżynieria finansowa Tarcz5

ROZDZIAŁ

2

Pojęcie i funkcje rynku kapitałowego

Niektóre charakterystyki rynku kapitałowego zostały już podane na tle specyficznych właściwości rynku pieniężnego. W naszym przeświadczeniu rynek kapitałowy wymaga jednak głębszej analizy, zwłaszcza w kontekście strukturalnym i funkcjonalnym. Stawiamy bowiem następująca tezę:

Rynek kapitałowy jest środowiskiem najbardziej sprzyjającym inżynierii finansowej.

Dla poparcia powyższej tezy spróbujemy zanalizować rolę rynku kapitałowego w tych systemach finansowych, które funkcjonują w dojrzałej gospodarce światowej. W gospodarce anglosaskiej od lat osiemdziesiątych wzrasta - bardziej niż kiedykolwiek i bardziej niż gdzie indziej - znaczenie rynku giełdowego, podczas gdy na kontynencie główną rolę w finansowaniu przedsiębiorstw odgrywają banki [M. Albert, s. 16]. Aby uchwycić swoistą różnicę gatunkową między anglosaskim i kontynentalnym modelem gospodarowania należy uściślić ich nazwy. Model pierwszy można nazwać systemem „o dominacji rynku kapitałowego”, drugi zaś systemem „bankowo-zoriento-wanym” lub „bankokracją”. Zastosowanie tej terminologii uwydatnia zasadnicze kryterium rozgraniczające omawiane systemy. Jest nim typ struktury finansowej panującej w systemie, w tym zwłaszcza charakter wzajemnych relacji między przedsiębiorstwami a instytucjami finansowymi, rzutujący na strategię pozyskiwania przez przedsiębiorstwa kapitałów na rozwój. W tabeli 2.1 zestawiono zasadnicze właściwości tych systemów, identyfikując je na podstawie sześciu innych jeszcze kryteriów.