metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym strona� 87

cianii efektywnej i nieefektywnej grupy, wpływem, jaki maja one na ludzi ora/, tym, jak wyglądają one dla osób z zewnątrz.

Skuteczna grupa to taka grupa, której struktura, prowadzenie oraz metody działania odpowiadaj;) wymaganiom, jakie stawia przed nią zadanie (tabela 3).

Tab. 3 Cechy efektywnej i nieefektywnej grupy (opracowanie własne)

Efektywna grupa	Nieefektywna grupa
Wyraźne cele, standardy, mle.	Niejasne cele. standardy, role.
Re/pośrcdnia komunikacja.	Komentarze „na bokn".
Zaufanie do innych.	Niczdrowa rywalizacja.
Przestrzeń dla wszystkich.	Brak przestrzeni dla wszystkich.
Samorealizacja.	Brak zaangażowania.
Twórczość.	Brak inspiracji.
Atmosfera wsparcia.	Niezdrowo napięcia.
Efektywne spotkania.	Poczucie straty czasu.
Ws|»ólzale/,uo.ść.	Wymuszona kooperacja.
Elastyczność.	Sztywne procedury.

W działaniu grupy można wyróżnić optymalną /. punktu widzenia efektu kolejność stadiów. Tworzą one powtarzający się cykl pracy określony przez cztery zasadnicze etapy.

Etap I. Określenie zadania do wykonania:

•    tło,

•    zasoby potrzebne do wykonania zadania,

•    wytyczenie celów zadania.

•    ustalenie kryteriów sukcesu.

Etap II. Planowanie czynności do wykonania:

•    ustalenie poszczególnych kroków niezbędnych do wykonania zadania,

•    rozdzielenie zadań sporządzenie listy.

. Etap Ul. Przystąpienie do działań:

•    realizacja zadania.

Etap IV. Przegląd działań - ewaluncja:

•    porównywanie wykonywanych działań z wcześniej ustalonymi etapami.

•    podniesienie jakości wykonywanych czynności oraz usprawnienie procedury działania poprzez ewaluncję poprzedniego zadania.

•    pamiętanie o zasadzie bezstronności w ocenie pracy poszczególnych członków grupy, proponowanych przez nich pomysłów i rozwiązań.

Etap IV uważany jest /a szczególnie ważny element pracy nad problemami grupowymi. Słowo ..cwaluacja" u swoich korzeni oznaczało ..wydobycie wartości z...”. Inaczej mówiąc chodzi o krytyczne spojrzenie na wykonane zadania, określenie, co w nich było wartościowe, a co można było zrobić inaczej i wykorzystanie tej analizy do planowania przyszłej pracy. U podstaw cwał uncji leży założenie, że grupa uczy się zarówno na swoich błędach, jak i sukcesach. Uczy się

0    tyle. o ile ma okazję do refleksji nad swoją pracą, wymyślania nowych rozwiązań

1    eksperymentalnego wprowadzania ich w życie. Przy cwałuacji pracy grupy warto zadać sobie szereg pytań

Pytanie o wartości

•    Jakimi wartościami w swojej pracy kieruje się grupa?

•    Czy wartości te są dostrzegane przez innych ludzi, z którymi grupa współpracuje? Pytanie o podstawowe cele

•    Jakie są/były podstawowe cele grupy?

•    Czy ccic te Si|/l>yly znane wszystkim członkom grupy?

•    Czy cele te są/były odpowiedzią na potrzeby indywidualne członków grupy? Pytanie o relacje

•    Czy relacje w grupie są dobre?

•    Czy istnieją właściwe relacje między prowadzącym a członkami grupy? Pytanie o role i struktury

•    Czy role wewnątrz grupy są wyraźne i czy struktura grupy oraz funkcje jej członków są właściwe?

Pytanie o procedury

•    Czy istnieją dopracowane procedury i normy wykonywania zadań?

•    Czy tc procedury pomagają w sprawnej realizacji zadań grupy?

Pytanie o zasoby

•    Czy ludzie w grupie czują się zmotywowani tło działania?

•    Czy środki, jakie grupa posiada są zgodne z charakterem zadań?

Jeśli na którekolwiek z. tych pytań pojawi się odpowiedź ..nie”, należy starać się odpowiedzieć na pytanie „dlaczego?” a zaraz po nim „co należy zrobić lepiej?” lub .Jak temu zaradzić?”.

a?