Nartowska Różnice indywidualne0041

wzrasta z wiekiem, przy czym największe różnice następują między 415 rokiem życia. Nie stwierdzono różnic w wynikach skoku między grupami dziewczynek i chłopców ani między grupami środowiskowymi.

W rzucie piłką tenisową H. Gniewkowska zaobserwowała przede wszystkim różnice między dziewczynkami i chłopcami. Już u trzyletnich chłopców można zauważyć próby skoordynowania¹ rućhów rąk, tułowia i nóg w momencie wyrzutu. U chłopców W wieku 6 lat stwierdza się wyraźną współpracę 'wielu dużych grup mięśniowych zarówno w momencie zamachu, jak i wyrzutu. Niektórzy starsi chłopcy rzucają z rozbiegu. Inaczej przebiega rzut piłką u dziewczynek. W wieku 3 — 4 lat rzucają one, podobnie jak dzieci w wiek u ponie m o wlęcy m, z pozycji Wyprostowanej, twarzą w kierunku rzutu i przy uruchomieniu tylko przedramienia. U 6-letnich dziewczynek obserwuje się pewną współpracę mięśni rąk, tułowia i nóg. Właściwa postawa i koordynacja ruchów wpływa na wynik rzutu, tak więc chłopcy uzyskują znacznie lepsze rezultaty niż dziewczynki, przy czym również przyrost długości rzutu w ciągu 4 lat jest większy u chłopców niż dziewczynek.

Rzut do celu wymaga przede wszystkim osiągnięcia pewnego poziomu koordynacji wzroko-wo-ruchowej. W cytowanych ‘•badaniach sprawdzono optymalną odległość od celu (tarczy), do której trafia dziecko woreczkiem z piaskiem. Okazało się, że dla dzieci trzyletnich jest to odległość 1,5 m — z odległości 2 m dziecko nie dorzuca woreczka do tarczy. Dla kolejnych dalszych roczników można tę odległość powiększyć o 0,5 m na każdy rok życia. Celność rzutów wzrasta z wiekiem, przy czym w tym zadaniu również mają przewagą chłopcy. Nie stwierdza Się natomiast różnic środowiskowych.

Umiejętność utrzymania w równowadze ciała będącego w ruchu (równowaga dynamiczna) lub w statyce (równowaga statyczna), jest nieodzownym elementem każdego ruchu i zaczyna się wykształcać w toku opanowania przez dziecko pierwszych ruchów postawno-lokomocyj-nych. W badaniach opisanych przez H. Gniewkowską dzieci poddano próbie chodzenia po równoważni?'' a więc?; badano równowagę* dynamiczną. Ruch ten wymaga koordynacji mięśni całego ciała oraz właściwej koordynacji wzro-kowo-ruchowej. Najłatwiejszym etapem próby było przejście po belce (5 cm szerokości i 3 m długości) położonej na podłodze. Dzieci trzyletnie w większości nie podołały tej próbie, pomagały sobie podpierając się to jedną to drugą nogą lub stawiały jedną nogę na belce, a drugą na podłodze, a przy próbach utrzymania się w równowadze ustawiały stopy skośnie lub W poprzek belki. Dzieci 5- i 6-letnie w większości pokonały dwa następne etapy, tj przejście po belce-na wysokości 15 i 25 cm.

W zabawach ruchowych spotykamy wszystkie opisani¹ czynności motoryczne, do których dołączają się jeszcze takie elementy, jak toczenie się, czworakowanie, czołganie, wspinanie, kopanie piłki itp.

Dzieci młodsze 3- i 4-letnie w spontanicznych zabawach ruchowych przeważnie korzystają z tych elementów ruchu, które są przez nie względnie opanowane i nie sprawiają im większej trudności. Ich swobodna zabawa nie posiada jeszcze określonej struktury i celu, jest często ruchem dla samego ruchu. Dzieci biegają, podskakują, zeskakują ze stopni lub z obramowa-

87