Obraz (1515)

158 Ks/tallowanu' slnikiiiiy kiipllnlii iiimlMęhlnrstwii

sobą wielkość bilansową (zadłużenie) i wartość określoną zewnętrznie przez rynek kapitałowy na podstawie informacji posiadanych o tym przedsiębiorstwie. Wartośtf rynkowa odzwierciedla wartość bieżącą oczekiwanych przepływów pieniężnych generowanych przez przedsiębiorstwo.

Czwarty wskaźnik jest próbą ukazania bilansowej wartości zadłużenia przedsiębiorstwa w relacji do sumy wartości bilansowej zadłużenia i wartości rynkowej kapitałów własnych. Jest to zatem spojrzenie wprowadzające zewnętrzny element wyceny. Wartość rynkową kapitałów własnych można obliczyć, mnożąc liczbę wyemitowanych akcji przez ich cenę rynkową, lub też jeśli przedsiębiorstwo nie jest notowane na giełdzie, na podstawie analogii. Zadłużenie jest uwzględniane w wartości bilansowej, gdyż określenie wartości rynkowej takich jego składników, jak kredyty bankowe, pożyczki lub zobowiązania wobec kontrahentów, jest trudne, gdyż nie wiadomo, czy znajdzie się na nie nabywca i ile za nie zaoferuje.

Dobór formuły wskaźnika powinien zależeć od celu analizy i preferencji analityka. Ocena wskaźnika zadłużenia zależy od poczucia bezpieczeństwa danej grupy udziałowej, stanowiąc subiektywną ocenę relacji ryzyko-zwrot.

Drugą grupę wyróżnianą w obrębie wskaźników zasilania finansowego można nazwać wskaźnikami struktury finansowania. Uwzględniają one całość pasywów przedsiębiorstwa, zestawiając ze sobą kapitały własne i obce w wartości bilansowej lub rynkowej.

Głównym przedstawicielem tej grupy jest wskaźnik:

I Zobowiązani a ogółem Kapitał własny

określający, jaka wartość kapitałów obcych przypada na każdą złotówkę kapitałów własnych. Uważa się, że pożądana wartość tej relacji to 1:2, jednak i w tym przypadku ocena jest subiektywna.

Inną formułą obliczania wskaźnika struktury finansowania jest:

Pożyczki i kredyty długo- i krótkoterminowe Kapitał zaangażowany

W relacji tej uwzględnia się jedynie kredyty i pożyczki udzielone przedsiębiorstwu, pomija zaś pozostałe pozycje zobowiązań. Uwzględnia się zatem jedynie zobowiązania indukujące stałe, oznaczone opłaty. Można sądzić, że wskaźnik ten jest preferowany przede wszystkim przez banki.

Należy jednoznacznie określić kapitał zaangażowany, gdyż można go rozumieć jako kapitał stały lub jako kapitał własny, czy też kapitał własny powiększony o dywidendy i podatki. Jednoznaczność określania elementów obliczeniowych jest szczególnie istotna przy porównaniach zewnętrznych.

Kolejnym wariantem wskaźnika struktury finansowania jest relacja:

I Aktywa ogółem Kapitał własny

Wartość aktywów ogółem jest równa wartości kapitału całkowitego, a zatem w skalnik ten określa, jaka wartość aktywów (kapitału całkowitego) przypada na I H/dil złotówkę kapitału własnego. Jest on również nazywany mnożnikiem kapitałowym lub tożsamością Du Ponta i jest istotny w analizie dźwigni finansowej i jej wpływu na rentowność kapitałów własnych przedsiębiorstwa.

W obliczeniach wskaźnika struktury finansowania można też uwzględnić ic/erwy:

Zobowiązania ogółem + Rezerwy

Kapitał własny

Rezerwy mogą być traktowane (zgodnie z zasadą ostrożności) jako kapitał własny lub obcy w zależności od antycypowanego stopnia pewności kosztu, lednakże coraz więcej zwolenników ma koncepcja traktowania rezerw jako zobowiązań przedsiębiorstwa, czyli przychylanie się ku dominacji zasady treści ekonomicznej.

Konsekwencją tworzenia rezerw jest pomniejszanie kapitału własnego. Traktowanie więc rezerw jako zadłużenia powoduje podwójne ich uwzględnianie i powiększanie dźwigni finansowej.

Niektórzy autorzy są zdania, że zobowiązania ogółem zawierają elementy nic związane z polityką długookresową przedsiębiorstwa — np. wysokość kredytu w rachunku bieżącym wynika z potrzeb bieżących, a nie z zamierzeń długookresowych. Z tego względu autorzy ci uważają, że w kształtowaniu długookresowej wypłacalności przedsiębiorstwa należy brać pod uwagę jedynie zadłużenie długookresowe. W konsekwencji sugerują oni obliczanie wskaźnika struktury kapitału (trzeciej podgrupy) w sposób następujący:

Zobowiązania długoterminowe

Kapitał własny

Określając wartość zadłużenia długoterminowego przypadającą na każdą złotówkę kapitałów własnych, wskaźnik ten ukazuje zdolność przedsiębiorstwa do sfinansowania zadłużenia długoterminowego kapitałem własnym. Wartość wzorcowa tej relacji to 1 :1, ale należy pamiętać, że odchylenia od tych wielkości mogą występować zarówno w przedsiębiorstwach najgorszych, jak i najlepszych. Wskaźnik ten nie ma limitu górnego, co znacznie utrudnia porównania między podmiotami gospodarczymi. Niedogodność tę można wyeliminować, dodając do mianownika zobowiązania długoterminowe. Wzór przyjmie wówczas następującą postać:

Zobowiązania długoterminowe

Zobowiązania długoterminowe + Kapitał własny

Górna granica wskaźnika wyniesie wówczas 100%. Wskaźnik ten informuje o istotności zobowiązań w relacji do kapitału stałego i może być obliczany na podstawie wartości bilansowych lub rynkowych.