Rozdział 7 Udział pielęgniarki w procesie leczenia

7.3.1

Ogólne zasady obowiązujące przy podawaniu leków i wykonywaniu zabiegów

Podawanie leków

1.    Przechowywanie leków:

-    leki przechowuje się w oryginalnych opakowaniach, zamkniętych szafach, w wydzielonych pomieszczeniach bez dostępu dla osób nieupoważnionych,

-    szczepionki, czopki — przechowuje się w temperaturze 2-4°C,

-    narkotyki i trucizny podlegają ścisłej ewidencji.

2.    Przygotowanie leku do podania:

-    leki należy podawać zgodnie z pisemnym zleceniem lekarza,

-    do przygotowania i podawania leku należy zgromadzić niezbędny sprzęt: taca, kieliszki z podzialką. miseczki, bagietki, strzykawki, igły ilp.,

-    przed przystąpieniem do przygotowania leków do podania należy umyć ręce,

-    w czasie przygotowywania, przed podaniem należy trzykrotnie sprawdzić nazwę Icku,

-    należy znać lek podawany pacjentowi: nazwę, dawkę, sposób i częstość podawania, termin ważności, postać i wygląd leku. działanie i skutki niepożądane, objawy przedawkowania i nietolerancji przez pacjenta, odczyny polekowe,

-    należy przechowywać i podawać leki nieprzclcrminowane o niezmienionym wyglądzie.

3.    Podawanie leków:

-    przestrzegać ustalonych godzin podawania leków: zlecone 3 razy dziennic podaje się 30 min po posiłkach,

leki nasenne godzinę przed udaniem się na nocny odpoczynek, leki przeczyszczające silnie działające — rano na czczo,

-    leki podaje się właściwą, określoną w przepisie drogą (na skórę, we wstrzyknięciu domięśniowym, dożylnym, doustnie),

-    lek podaje osobiście pielęgniarka, która przygotowała go do podania,

-    podając lek, należy obserwować pacjenta i jego reakcję na podany lek,

-    poinformować pacjenta o ewentualnych objawach niepożądanych, np. suchość w jamie ustnej, zmiana zabarwienia stolca lub moczu,

-    w razie nieobecności pacjenta w sali nie pozostawiać Icku na stoliku przyłóżkowym, lek należy zabrać, umieścić w apteczce i podać osobiście pacjentowi,

-    po podaniu leku używany sprzęt, np. kieliszek, strzykawkę itp., należy umieścić w płynie dezynfekcyjnym,

-    należy udokumentować podanie Icku zgodnie z obowiązującymi przepisami i procedurą obowiązującą na oddziale.

W warunkach domowych wszelkie środki farmaceutyczne muszą być odpowiednio przechowywane, tzn.:

•    w miejscu suchym, chłodnym (zgodnie ze wskazaniem producenta na ulotce),

•    w oryginalnych opakowaniach,

•    niedostępne dla dzieci oraz osób z zaburzeniami psychicznymi, demcncją itp.,

•    uporządkowane w sposób ułatwiający odszukanie potrzebnego Icku.

W przypadku długo trwającej terapii, niewymagającej hospitalizacji, leczenie farmakologiczne jest prowadzone w warunkach domowych przy aktywnym udziale pielęgniarki. Rolą pielęgniarki jest poinformowanie pacjenta, a często nauczenie zasad i sposobów przyjmowania leków. Działania te odnoszą się również do osób opiekujących się pacjentem (patrz rozdz. 13). W ramach tych działań należy uwzględnić:

•    nauczenie dawkowania leku — czas podawania, częstotliwość podawania, np. przygotowanie dawek rannych i wieczornych w osobnych, podpisanych pojemnikach,

•    sposoby przyjmowania leku, np. doustnie — na czczo lub po jedzeniu; podskórnie, np. insulina; doodbytniczo, np. czopki,

•    sposoby dokumentowania, np. zapisywanie przyjmowania leków w przeznaczonym do tego celu zeszycie.

W przypadku gdy podopieczny to starsza osoba z problemami z zapamiętywaniem, zachodzi konieczność pozostawienia informacji na piśmie lub wyraźne naniesienie na opakowaniu leku. Może zachodzić również konieczność dokładnego poinformowania osób opiekujących się pacjentem, które pomagałyby i nadzorowały kurację.

Wykonywanie zabiegów

Podstawą do wykonywania niektórych zabiegów przez pielęgniarkę jest zlecenie lekarskie. Przy wykonywaniu zleceń lekarskich, tak jak przy wykonywaniu wszystkich zadań, pielęgniarkę powinna cechować samodzielność, sumienność, odpowiedzialność, uczciwość, rzetelność, jest ona bowiem współodpowiedzialna za zdrowie i życie pacjenta. Przy wykonywaniu zabiegów powinna stosować obowiązujące zasady.

Zasady obowiązujące przy wykonywaniu zabiegów

1. Pielęgniarka powinna znać:

-    podopiecznego i jego stan psychofizyczny,

-    istotę, cele, przebieg zabiegu,

-    sposób przygotowania pacjenta do zabiegu:

431