S6303030

430 HYDRAULIKA TECHNICZNA. PRZYKŁADY OBLICZEŃ

jak np. dla koryta o żwirowym dnie i ściankach z kamienia albo koryta ziemnego bez roślinności.

Na podstawie przyjętych zależności określono skalę podobieństwa dla współczynnika szorstkości bez uwzględnienia skażenia modelu:

(16)

Ponieważ a„ =—7 = et'/⁶, więc współczynnik szorstkości w korycie modelowym n

m -

(17)

zaprojektowanym w skali nieskażonej miałby wartość: n = «'a"⁶ = 0,021 m~^ms ■(—

Współczynnik ten charakteryzuje koryta z umocnieniami betonowymi.

Po wprowadzeniu skali skażonej skala podobieństwa dla współczynnika szorstkości ulegnie zmianie:

(Dcl_l)^2/3 D^l,:

2/3 „,1/6 ■i

= D a

(18)

Ipgg

Ponieważ ot, = —7 = D^2/3a¹/⁶, zatem współczynnik szorstkości koryta modelowego

_| n |_

wykonanego w skali skażonej miałaby wartość:

__Jl/6 I

n = n'D^2,3a¹/⁶ = 0,027 m ‘"s • 1

1E

(19)

Wśród tradycyjnych materiałów stosowanych do umocnień koryt nie ma tworzywa o takim współczynniku szorstkości, dlatego do uzyskania szorstkości koryta modelowego należy zastosować np. wióry drewniane przyklejone do podłoża.

PRZYKŁAD 15.3.

Budowla piętrząca ma przelew o wysokości p' = 19 m i szerokości B^ł - 20 m. Przy przepływie miarodajnym Q' = 80,47m³/s zwierciadło wody nad koroną przelewu wznosi się na wysokość H' = l,5m. Zaprojektować model przelewu w skali 1:25. Sprawdzić jaka będzie pierwsza i druga głębokość sprzężona oraz obliczyć wysokość straconej energii przy przejściu wody przez odskok na modelu i w naturze. Obliczyć parcie dynamiczne strumienia na model przelewu oraz na przelew w warunkach naturalnych.

Parametry hydrauliczne i geometryczne modelu obliczono według kiyterium Froude’a, zgodnie z którym za dominującą w zjawisku uznaje się siłę ciężkości.