ScanImage102

*T

209

Ryc. 106. Srebrna zapinka do włosów noszona przez Karelki (E. Kivikoski, 1973).

(N.V. Hvostcinskaja, 1984).

1

208

Ryc- 105. Rekonstrukcja ubioru kobiety liwskiej (A, Zarina, 1985).

drobnych ozdób takich, jak kółeczka, plakietki, rozetki, spiralki. Dół chusty i jej brzegi obszywano rzędem spiralek z brązu, które także nanizane na nitkę, zwisały z dwóch węższych końców, w formie frędzli. Często w narożach chusty układano różne kompozycje z brązowego drutu i ogniwek łańcuszka (H. Appelgren-Kivalo, 1907, s. 7, 16,19, tabL I, 12; II, 6; III, 5,9; N.V. HvoStćmskaja, 1976, 8. 18, ryc. 1, 33 (ryc. 105).

Jak się wydaje tylko kobiety liwskie nie nosiły zdobionych brązowymi spiralkami i frędzlami fartuchów przewiązywanych w pasie (P-L. Lehtosalo--Hilander, 1978, s. 29). Fartuchy Finek z Półwyspu Fińskiego i z Karelii były robione z grubej wełnianej tkaniny.

Na głowach kobiety zachodnioflńskie nosiły przepaski, do których p*²)' cżcpiały różnego typu zawieszki, łańcuszki i zwisające, nanizane na sznure paciorki. Przepaski robiono bądź z metalowej taśmy, bądź z wełnianej kraj ’ Kobiety zamężne zawijały głowy chusteczkami zrobionymi z tej same) niny co suknie. Karelki swe chusty zapinały specjalnymi klamrami ze ****** zwanymi „siukere** (ryc. 106). Wszystkie kobiety zachodniofińskie nogi zawijaczami z wełnianej tkaniny, zdobione naszywanymi lub zanymi na rzemyki drobnymi, brązowymi spiralkami (J. Manninen, W s. 144-145.).

pierzchnie ubranie przepasywano, na deseczkach tkackich, paska-• Zazwyczaj były to wielobarwne, rt*ane w' geometryczne wzory kraj ki doiane lub lniane. Podobne motywy .J, _w krajkach występują na fartuchach [obici karelskich, ułożone z naszytych brązowych spiralek (T. Schwindt, 1893, ^c. 349-351) oraz na chustach. Buty pleciono z łyka lub szyto z kawałków ^óry_; latem chodzono boso.

Rekonstrukcja ubioru męskiego jest znacznie trudniejsza zc względu na mniejszą liczbę dokonanych odkryć. Wiadomo jedynie, że mężczyźni nosili koszule wełniane, obszyte przy szyi lamówkami z naszytymi na nie spiralkami z brązu (P-L. Lchtosalo--Hilander, 1979, s. 85). Na ramiona zarzucali wełniany płaszcz lub kaftan spięty szpilami połączonymi łańcuszkami lub, co częściej, zapinkami pod-kowiastymi lub równoramiennymi (ryc. 107). Płaszcz, najczęściej w kolorze szafirowym, także był obszywany brązem, lub lamówką z kolorowej taśmy (P-L. Lehtosalo-Hilander, 1979, s. 90). Nieodzownym elementem ubioru męskiego były pasy zapinane na brązowe, lirowate sprzączki lub zawiązywane. Pasy robiono z kawałków' skóry łączonych brązowymi kółkami, pleciono z rzemyków lub skręcano. W tych ostatnich przypadkach zakańczano je chwostem z rzemyków i nic zapinano na sprzączkę lecz zawiązywano (P-L. Lehtosalo-Hilander, 1979, s. 90). Od strony zewnętrznej zdobiono je nabijanymi blaszkami ornamentowanymi reliefem (V.A. Nazarenko, 1984, s. 204) (ryc. 108).