skanuj0016 (276)

25) Rp.

Vit. A liq.    2,0

3% Sol. Acidi borici Eucerini    aa ad 60,0

M. f. ung.

Euceryna jest podłożem złożonym, często stosowanym w recepturze aptecznej ze względu na bardzo dobre właściwości emulgujące. Euceryna o tradycyjnym składzie - 2% cholesterolu, 3% alkoholu cetylowego i 95% wazeliny białej powinna wykazywać liczbę wodną co najmniej 300.

W powyższej recepcie przepisany jest 3% roztwór kwasu bornego i euceryna w równych częściach (po 29g). Oprócz wodnego roztworu kwasu, w składzie recepty znajduje się też wodny, solubilizowany roztwór witaminy A uniemożliwiający otrzymanie maści o podanym składzie (w postaci wodnych, solubilizowanych roztworów są stosowane także witaminy D3, A+D3). Wodny roztwór witaminy A otrzymuje się z użyciem związku powierzchniowo czynnego Cremophoru EL lub AP (estry polietylenoglikolu z wyższymi kwasami tłuszczowymi, np. stearynian polioksyetylenoglikolu), a preparat Vit. A+D3 solutio aąnosa uzyskany jest przy pomocy Tweenu 80. Solubilizatory użyte do przygotowania roztworów tych witamin charakteryzują się wysokimi wartościami HLB (hydrophylic-lipophylic balance). Wartość HLB Cremophoru EL wynosi 13, a HLB Tweenu wynosi 15. Wyniki prowadzonych badań wskazują, że im większa różnica w wartościach HLB substancji pomocniczych mieszanych preparatów, tym wyraźniej ujawnia się interakcja w fazie farmaceutycznej. Należy zauważyć, że solubilizowany roztwór witamin A+D3 łamie układ emulsyjny, który tworzy euceryna w stężeniu trzykrotnie niższym niż solubilizowany roztwór witaminy A. Złamanie emulsji w obu przypadkach jest wynikiem interakcji fizycznej zachodzącej między emulgatorami zawartymi w eucerynie, głównie cholesterolem, który ze względu na niską wartość HLB (ok. 4,5) tworzy emulsję typu w/o i tenzydami zawartymi w solubilizowanych preparatach witamin.

Wodny roztwór witaminy A uniemożliwia wemulgowanie przepisanej ilości roztworu kwasu bornego. Dlatego, wykonując maść o podobnym składzie, należy najpierw wemulgować część roztworu kwasu (w zależności od serii i producenta euceryny ilość wodnego roztworu należy zmniejszyć o ok. 7-9g), a następnie dodać przepisany roztwór witaminy A. Tak wykonana maść przechowywana w lodówce jest trwała przez 6 dni.

Korzystniejsze jest zastąpienie euceryny taką samą ilością Lekobazy, która chłonie wodę znacznie lepiej od euceryny. Lekobaza w swoim składzie zawiera m.in. wazelinę białą, glikol propylenowy, parafinę, wodę, oraz emulgatory w/o i o/w. W przypadku użycia Lekobazy nie jest konieczne zmniejszanie ilości przepisanych roztworów wodnych. Lekobaza jednak, w odróżnieniu od silnie natłuszczającej euceryny, jest podłożem nawilżającym. Z tego powodu nie zawsze możliwe jest jej zastosowanie. Szereg schorzeń skórnych, szczególnie na tle alergicznym, przebiega z silnym wysuszeniem skóry. Dlatego w tych wypadkach użycie euceryny może być konieczne.

UWAGA! Wykonując recepty zawierające w swoim składzie roztwór kwasu bornego i wodny, solubilizowany roztwór witamin (A, D3, A+Dj) należy pamiętać, aby najpierw wemulgować w eucerynę 3% roztwór kwasu bornego (zmniejszając odpowiednio jego ilość), a następnie wodny roztwór witamin.

26)    Rp.

Lini ol.

Aquae purif.    aa    50,0

M. f. lin.

27)    Rp.

Adonidis vemalis trae Crataegi trae

Menthovali    aa    5,0

M. f. guttae S. 3 razy po 15 kropli

Mentowal nie miesza się z roztworami etanolowymi. Należy go wydać oddzielnie. Pamiętać o zmianie dawkowania!

28)    Rp.

0,1

0,2

2,0

25,0

Ephedrini h/ch Mentholi Vit. A + D3 liq.

Paraffini liq.

M. f. guttae S. Do nosa.

30