skanuj0017

38 Agresja seksualna

go. Stadium to obejmuje trzy elementy: wybór ofiary, obmyślenie miejsca przestępstwa oraz sposobu wykonania zbrodni! Elementy te mają różne stopnie zorganizowania lub niezorganizowania pod względem spójności z pierwszą fazą, a więc z fantazjami jia temat zaspokojenia seksualnego. Otóż przestępca „zorganizowany” wybiera najczęściej określony (pod względem płci, wieku i urody) typ ofiar, popełnia przestępstwa w. podobnych do siebie miejscach, co więcej, popełnia je według, rytuałów* które niejednokrotnie stopniem złożoności i udziwnienia przewyższają nawet najbardziej wymyślne scenariusze filmów grozy!

Równie znamienna dla określenia stopnia zorganizowania przestępstwa jest trzecia Jazu morderstwa, dotyczącą^ uprzątnięcia sceny prze-stępstwa, a przede wszystkim sppsobu..postępowąnia ze zwłokami oraz 'stopnia zacierania śladów identyfikacyjnych-sprawcy, W fazie tej daje o sobie znać nie tylko zamiłowanie do pedanterii lub jej brak, lecz przede wszystkim, poprzez stopień „spreparowania” zwłok, uwidacznia się treść przedkryminalnych fantazji, spajających cykl przestępczy w jedną całość.

Czwarta faza cyklu morderstwa na tle seksualnym nazywana jest stadium pósTtoymifialnym i obejmuje proces psychicznego przetworzenia całego zbrodniczego aktu, którego efektem może być z jednej strony zainteresowanie skutkami tego czynu (przejawiające się kompulsywną potrzebą powrotu na miejsce zbrodni, śledzenia przebiegu śledztwa itp.), a z drugiej na wzbogaceniu treści fantazji o obrazy zaczerpnięte z. realnego przebiegu zbrodniczego nasycenia wynąturzonych--potrzeb^ seksualnych, które to fantazje stają się z kolei zaczynem nowego cyklu przestępczego!

Powyższe informacje na temat faz cyklu przebiegu morderstwa na de seksualnym pozwalają na ustalanie w miarę potrzeby skali dla każdego policzalnego elementu sceny przestępstwa, określającej stopień zorganizowania owej sceny i tym samym natury całego cyklu przestępczego oraz przede wszystkim jego sprawcy. Należy jednak mocno podkreślić, że zarówno stopień zorganizowania sceny przestępstwa, jak i diagnozowane na jego podstawie cechy osobowości sprawcy są układami kontinuidalnymi, co oznacza, że rzadko mamy do czynienia z „typami idealnymi”, a więc - w tym przypadku -z czynem przestępczym zawsze albo pedantycznie zorganizowanym, albo też popełnionym bez żadnej dbałości o szczegóły w każdej jego fazie.

^.przypadku morderstw na tle seksualnym działają ogólne prawidłowości dotyczące realizacji popędu seksualnego, m.in. ta, że najważniejszy jest- „pierwszy raz”,, co w omawianym przypadku oznacza, że udany „pierwszy raz” wywołuje lawinę następnych „razy”. Istnieje nawet całkiem uzasadniony pogląd, że gdyby każdego przestępcę udało się złapać podczas owego „pierwszego razu” i surowo go ukarać, to w poważnym stopniu wyeliminowałoby się jego powtórzenie. W przypadkuzaś bezkarności pierwszego morderstwa na tle seksualnym (jak zresztą każdego innegcT aktu przestępczego) sprawca zyskuje dodatkową siłę napędową do następnych zbrodni, które - zgodnie z prawami rządzącymi popędem -następują coraz częściej. Obniża się przy tym stopień selektywności ofiar przestępstwa. Może się np. zdarzyć, że początkowo morderca będzie na swe ofiary wybieraT tylko długonogie, idealnie zbudowane blondynki, pozostając jednak coraz dłużej bezkarny, może się stawać coraz mniej wybredny i atakować kobiety mało atrakcyjne. Taka prawidłowość komplikuje nieco obraz stopnia zorganizowania zabójstwa, a więc i kryterium diagnostyczne osobowości sprawcy. Tym bardziej że w miarę popełniania uchodzących bezkarnie zbrodni ulegają czasem nawet dosyć istotnym zmianom zarówno rytuały związane z zabójstwami, jak i sam poziom zorganizowania tych czynów.

Znajomość tego faktu-nie-mnże jednak pomniejszać istotności znaczenia stopnia zorganizowania aktu przestępczego, „zapisanego” w obrazie sceny przestępstwa, jako kryterium diagnostycznego osobowości sprawcy. Uwagi na temat różnego rodzaju utrudnień w odczytywaniu sceny przestępstwa dotyczą bowiem także diagnostyki psychologicznej w bardzo wielu jej zastosowaniach.

Stopień-zorganizowania popełnionego morderstwa na de seksualnym siłą faktu stanowi podstawę wszelkich diagnoz niezwykle ważnych dla organów ścigania. Analiza stopnia zorganizowania poszczególnych faz cyklu przestępczego pozwala określić stan psychiczny sprawcy w momencie dokonywania zbrodni i jego cechy osobowości. Wytrawnemu analitykowi sceny przestępstwa pozwoli określić dalsze etapy bestialskiego procederu.

Swego czasu próbowano nałożyć na układ kontinuidalny opisujący stopień zorganizowania sceny przestępstwa typologiczną dymensję, obrazującą dwa przeciwstawne bieguny wypaczenia postaw społecznychJLtak^ przestępcy „zorganizowani” to typy aspołeczne, a „niezorganizowanych” cechuje postawa antyspołeczna. JDzisiaj_rozróżnienia takie nie mają racji bytu w związku ze zmianami w sposobie określania cećh psychopatycz-nych, które niewątpliwie odgrywają znaczną rolę w formowaniu struktury psychicznęj,seryjnych morderców. Aczkolwiek należy przestrzec przed generalizowaniem, że każdy seryjny morderca na de seksualnym to psychopata, o czym będzie szerzej mowa przy innej okazji.