skanuj0027

Czynniki rokownicze mają zatem bardzo złożony i zróżnicowany charakter; nakładają się tu na siebie bardzo różne kategorie.

M. METODY LECZENIA ZABURZEŃ SEKSUALNYCH

Od lat 60-tych naszego stulecia w bardzo szybkim tempie rozwija się lecznictwo zaburzeń seksualnych. Powstały szkoły teoretyczne i praktyczne różnych metod, opracowywane są dokładne wskazania oraz przeciwwskazania do stosowania konkretnych metod oraz dane dotyczące ich skuteczności. Ten dynamiczny rozwój lecznictwa seksuologicznego trwa nadal i poniekąd ujawnia szybsze tempo w porównaniu do innych gałęzi medycyny. Wynika, to z kilku faktów, a mianowicie: rozwoju seksuologii jako kierunku wiedzy, udoskonalania metod diagnostycznych oraz wykorzystania istniejących już doświadczeń innych gałęzi medycyny, a zwłaszcza psychoterapii.

Nie ma potrzeby dokładnego omawiania w niniejszym opracowaniu metod leczenia. Informacje na ten temat można znaleźć w innych pracach (Bilikiewicz, Imieliński 1974, Imieliński 1968, 1982, Starowicz 1985); ponadto wiele danych na ten temat podaje piśmiennictwo specjalistyczne, np. periodyki; „Problemy Rodziny”, „Psychoterapia”, Pamiętniki konferencji seksuologów, „Psychiatria Polska”.

Wszystkie istniejące metody leczenia zaburzeń seksualnych można sprowadzić do następujących:

•i. Farmakoterapia

Dominuje w ambulatoryjnym lecznictwie zaburzeń seksualnych, w gabinetach lekarzy różnych specjalności, najlepsze efekty daje w przypadku zaburzeń na tle organicznym. Stosowane leki można podzielić *na następujące grupy:

—    leki hamujące (nasenne, uspokajające, kojące, neurolep-

iytóh .    . IW

---leki miejscowo znieczulające,

—    leki pobudzające (psychostymulantia, przeciwdepresyjne),

—    leki wybiórczo pobudzające seksualnie (johimbina, strychnina),

—    leki wzmacniające,

—    leki hormonalne.

II. Fizykoterapia

Dominowała w XIX i na początku XX wieku, później zapomniana, obecnie przeżywa renesans, m.in. dzięki wprowadzeniu nowych metod. Obejmuje ona następujące metody (najczęściej stosowane w przypadku zaburzeń na tle organicznym, ale są one przydatne i w terapii zaburzeń na tle czynnościowym):

—    diadynamika,

—    hydroterapia,

! — elektroterapia (np. w awersyjnym leczeniu dewiacji),

—    akupunktura, elektroakupunktura, aurikuloakupunktura,

—    termoforeza (borowinowa),

—    pole magnetyczne,

. — gammoterapia kwantowa,

—    elektroforeza cewki moczowej i odbytu,

—    środki mechaniczne (stymulatory, wibratory, sztuczne członki, wirylizatory).

III.    Metody treningowe

Są one obecnie najbardziej rozpowszechnione i „łubiane” w seksuologii, dzięki temu, iż dają poprawę w stosunkowo krótkim czasie. Stosowane są najczęściej w terapii zaburzeń na tle czynnościowym, ale w ostatnich latach zwiększa się zakres ich stosowania w terapii zaburzeń seksualnych na tle organicznym. Opracowane są nawet specjalne programy leczenia z przeznaczeniem dla danego zaburzenia, związku czy pacjenta. Do najbardziej popularnych metod treningowych należą:

—    trening relaksacyjny,

—    desensybilizacja (służąca redukcji lęku i napięcia),

—    naśladowanie (zachowań modelowych ze specjalnych slajdów; filmów, lektur),

—    program Mastersa i Johnson (dokładnie opisany w wydanej w Polsce monografii tych autorów, PZWL 1975),

—    metody masturbacyjne,

—    inne metody treningowe, np. pozycji ginekologicznej, stosunku międzyudowego, kurczenia mięśni pochwy, współżycia w wodzie, stymulacji analnej.

IV.    Hipnoterapia

Metoda ta ma wieloletnie tradycje i najczęściej jest stosowana w terapii zaburzeń seksualnych na tle czynnościowym, a niekiedy dewiacji w celu przewarunkowania. Obecnie osiągnęła bardzo specjalistyczny poziom. Organizowane są specjalne szkolenia, treningi, wydawane są monografie przeznaczone dla seksuologów i psychoterapeutów.

V.    Psychoterapia

Obejmuje kilkadziesiąt metod leczenia mających na celu: rozpoznanie przyczyn powstania zaburzeń seksualnych (wgląd w pacjenta), usunięcie objawów oraz zmianę zachowań, postaw

55