skanuj0039 (59)

236 5. Kulturowe aspekty turystyki zrównoważonej

Podane tu przyktady dotyczą innych państw, ale również w Polsce są regiony i miejscowości chętnie odwiedzane przez turystów z powodu ich opisów w polskiej prozie i poezji, a także ze względu na pobyt w nich czołowych przedstawicieli polskiej literatury. Regionem takim są np. Gorce i Podhale (związane z pobytem i twórczością Kazimierza Przerwy-Tetmajera, 1865-1940) oraz Tatry, a do czołowych miejscowości odwiedzanych w ramach turystyki literackiej bez wątpienia należą Oblęgorek (muzeum w dworku Henryka Sienkiewicza, 1846-1916), Łódź i Lipce Rejmontowskie (opisywane w dziełach Władysława Reymonta, 1867-1925), czy Stawiska (muzeum w dworku Jarosława Iwaszkiewicza, 1894-1980). O ile w przypadku Łodzi czy Stawisk (część Podkowy Leśnej) trudno uznać, iż turystyka „śladami Reymonta” i „śladami Iwaszkiewicza” ma jakiekolwiek znaczenie dla gospodarki tych miast, to np. w przypadku Oblęgorka obecność dworku-muzeum i otaczającego go parku sprawia, iż przyjazdy turystów są w pewnym stopniu czynnikami aktywizującymi lokalną gospodarkę.

Z dotychczasowych rozważań wynika, że dosyć rzadko turystyka literacka może stać się istotnym czynnikiem rozwoju społeczno-gospodarczego regionu czy miejscowości, lecz nie stoi to w sprzeczności z tezą, iż nie powinna ona być traktowana jako bliska idei turystyki zrównoważonej. Przeciwnie, jej poznawczy charakter (przyjazd do miejsca znanego z literatury bardzo często skłania turystę do czytania kolejnych dzieł danego autora, studiowania historii regionu itp.), pewna elitarność (poza wycieczkami szkolnymi, miejsca związane z twórczością pisarzy i poetów są odwiedzane przez turystów podróżujących w małych grupach), jak również chęć przebywania w scenerii (krajobrazie) bliskiej tej, którą przedstawiono na kartach książki, w wierszu, czy w filmie, sprawiają, iż turystykę literacką można uznać za spełniającą większość założeń formułowanych w związku z turystyką zrównoważoną. Jednak niektórzy autorzy zwracają uwagę na to, iż w dążeniu do zwiększenia atrakcyjności miejsc i obiektów związanych z życiem i twórczością danego autora, może się niekiedy pojawić pokusa odchodzenia od autentyczności i kreowania scenerii oraz zdarzeń niezgodnych z rzeczywistością [Fawcett, Cormack 2001].