skanuj0045 (76)

s Biorąc pod uwagę mechanizmy działania i powinowactwo różnych toksyn do określonych

Itkanek wyróżniamy:

•    Trucizny substancjipiptapłiistycĘztyish - wpływają na ważne życiowo mechanizmy enzymatyczne wszystkich b®8 wyjątku komórek ustroju, powodując upośledzenie podstawowych ich funkcji, a w rezultacie ich obumarcie. Należą tu; cjanki, kwasy, ługi, fenole, chlor, benzen, sole żelaza.

•    Trucizny krwi, blokujące jej podstawową czynność ij. przenoszenie tlenu. Są to substancje methemoglobinotwórcze (tlenek węgla, chlorany, azotyny, związki nitrowe, tlenki azotu), a także substancje snlfbenionlobinotwórc/e (siarkowodór i siarczki),

•    Trucizny ośrodkowego układu nerwowego - alkohol#; środki nasenne etery, chloroform, strychnina, narkotyki opioidowe; morfina, heroina, środki pobudzające; amfetamina, kokaina, preparaty psychohalucynogenne; LSD, kanabinole.

•    Trucizny Wpgettitywttegp układu nerwoWego - atropina, adrenalina.

•    Trucizny narządów miąższowych - wątroba (chlorowcopochodne alifatyczne, fosfor, związki arsenu), nerki (sole rtęci, sulfonamidy).

msDrozi przeniluinia substancji do ustroju:

1.    Drogi oddechowe - gazy, pary, dymy, pyły i aerozole. Miejscem pochłaniania trucizn śą najczęściej oskrzela, skąd przedostają się do krwiobiegu i z nim są rozprowadzane po całym organizmie. Zatrucia tą drogą są tym szybsze im mniejsza cząsteczka i większe stężenie trucizny w powietrzu dostającym się do płuc. Są to zatrucia częste i niebezpieczne.

■i,. Przewód pokarmowy - są to zatrucia często umyślne. Wchłanianie trucizny odbywa się głównie w jelicie cienkim. W przewodzie pokarmowym mogą one ulegać przemianom biochemicznym, czasem metabolit może być bardziej toksyczny niż pierwotna substancja.

BtS. Skóra - zatrucia takie zdarzają się najczęściej w przemyśle i nie stanowią takiego zagrożenia, jak zatrucia drogą oddechową czy pokarmową. Zdrowa, nie uszkodzona skóra stanowi dobrą barierę przed wnikaniem toksyn. Trucizny działające żrąco, czy uszkadzające skórę mogą łatwiej przenikać do głębiej położonych tkanek i narządów.

Ppyncw' wydalania substancji toksycznych:

Bi. Nerki - tą drogą usuwane są trucizny lub ich metabolity rozpuszczalne w wodzie o stosunkowo małej cząsteczce.

2. Przewód pokarmowy - są usuwane trucizny trudno rozpuszczalne w wodzie lub związane przez odtrutki. Niekiedy działają drażniąco na błony śluzowe układu pokarmo-

97