skanuj0054 (55)

taśmą gumową. W przypadku stosowania uszczelek należy zapewnić dostateczny ich docisk; w tym celu przed rozpoczęciem nitowania dociska się blachy odpowiednią siłą, np. za pomocą śrub sczepnych. Dla zapewnienia szczelności połączeń nitowych przyjmuje się również mniejsze podziałki i mniejsze odległości między rzędami nitów oraz od brzegów blach.

Wymienione rodzaje połączeń nitowych szczelnych i mocno-szczelnych są spotykane w starszych konstrukcjach. Obecnie są wypierane przez połączenia spawane, które zapewniają uzyskanie 100% szczelności przy zachowaniu odpowiedniej wytrzymałości połączenia i znacznie niższych kosztach produkcji.

2.5. Kratownice i blachownice

Układy kratowe (kratownice) stosuje się przeważnie w konstrukcjach budowlanych, w budowie suwnic, żurawi oraz jako fragmenty konstrukcji nośnych różnych maszyn.

Pręty kratownic wykonuje się najczęściej z kształtowników, łączonych w węzłach za pomocą blach węzłowych (tzw. węzłówek).

Zgodnie z zasadami poznanymi na lekcjach mechaniki technicznej przyjmuje się umownie, że pręty są mocowane w węzłach przegubowo, a obciążenia zewnętrzne działają wyłącznie w węzłach. Przyjęcie tych założeń powoduje, że przy obliczaniu prętów kratownic uwzględnia się tylko siły osiowe (rozciągające lub ściskające), których wartość wyznacza się metodą węzłów wydzielonych, Cremony lub Rittera. Osie poprowadzone przez środki ciężkości przekroju prętów kratownicy (płaskiej) powinny leżeć w płaszczyźnie sił zewnętrznych, obciążających kratownicę. Konieczność spełnienia tego warunku powoduje, że najczęściej stosuje się pręty o układach symetrycznych, np. pręty złożone z 2 lub 4 kształtowników (rys. 2.8).

Wykonywanie prętów z pojedynczych kształtowników jest niewskazane, ponieważ powoduje dodatkowo powstawanie naprężeń zginających nie tylko * danym węźle (jak w każdym połączeniu zakładkowym), ale i w całej t instrukcji — co grozi jej zniszczeniem.

Połączenia nitowe w węźle kratownicy oblicza się wg wzorów dla połączeń

55