skanuj0060 (35)

Z badań E. S. Robinsona i W. T. Herona (1 922) oraz Robinsona i C. W. Dar-rowa (1924) wynika, ze im dłuzszy materiał, tym lepiej się go pamięta (odtwarzanie przez reprodukcję i przez ponowne uczenie się). Jednakże można to wyjaśnić tym, że w dłuższym materiale jest więcej niz w krótszym elementów przeuczonych w wyniku większej liczby powtórzeń.

Sensowność i stopień znajomości materiału

Odróżniamy te dwa pojęcia, gdyż mają one różne zakresy znaczeniowe. Przez sensowność rozumiemy fakt posiadania znaczenia przez dany materiał, a stopień znajomości będzie zalezny od częstości używania czy występowania tego materiału w doświadczeniu danej osoby. Tak więc możemy uczynić znanym osobie badanej materiał złozony ze zgłosek bezsensownych, z kolei rzadko używane słowa są sensowne, ale mało znane lub w ogóle nieznane. Obie te zmienne działają prawdopodobnie w różny sposób. Sensowność ułatwia logiczną organizację materiału i jego asymilację, a znajomość sprowadza się do wpływu powtarzania. McGeoch (1930) stwierdził (por. tabela 7), że średnia liczba poprawnych reprodukcji wzrasta wraz ze wzrostem stopnia sensowności materiału. Procent podany przy sylabach oznacza ich wartość skojarzeniową (według norm Glaze, 1928). Wartość skojarzeniową zgłosek bezsensownych oblicza się na podstawie liczby skojarzeń, jakie dana zgłoska wywołuje u badanych. Im więcej skojarzeń, tym więcej możliwości organizacji materiału.

W odniesieniu do materiału słownego możemy mówić zarówno o jego sensowności, jak i o jego znaności, czyli częstości użycia. Jednakże wpływ

TABELA 7. ŚREDNIE POPRAWNYCH REPRODUKCJI W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA SENSOWNOŚCI MATERIAŁU'.

Rodzaj materiału	Średnie	Odchylenie standardowe
1 0 słów	9,11	1,12
1 0 zgłosek (1 00%)	7,35	1,96
10 zgłosek (53%)	6,41	2,37
1 0 zgłosek (0%)	5,09	2,60

Ź r ó d ł o: J. A. McGeoch, 1 942.

obu tych zmiennych nakłada się, zwłaszcza gdy chodzi o słowa często używane. J. Hall (1954) badał szybkość uczenia się słów w zależności od częstości ich używania w języku. Słowa dobrał na podstawie opracowanego przez Thorndike'a i Lorge'a (1944) słownika frekwencyjnego dla języka angielskiego. Badani uczyli się 4 serii złożonych z 20 słów tej samej długości (7 liter). Każda z serii była eksponowana 5 razy (5 sekund każde słowo), zaraz potem osoby badane reprodukowały tę serię pisemnie. Wyniki badania przedstawia tabela 8.

158