skanuj0068 (47)

Skuteczność

metod

wychowania

Ogólna charakterystyka metody modelowania

się nimi — także od zaistniałej sytuacji wychowawczej i cech osobc-wości wychowanka, jak również nabytych przez niego doświadcz:^-i aktualnie oddziałujących na niego wpływów środowiskowych.

Nie sposób też zapominać o tym, iż zastosowanie metod wychov. ~ nia jest tym skuteczniejsze, im bardziej idzie ono w parze z przestrzeganiem przedstawionych w rozdziale VI psychospołecznych warunków efektywności oddziaływań wychowawczych. Słusznie przestrzega i : również przed zbyt gorliwym wykorzystaniem zalecanych w pedagog:.: metod i technik wychowania. Może to —jak przypuszcza się — wpłyną: ujemnie na własne i oryginalne podejście w postępowaniu wychowa^- -czym. Według niektórych — zgodnie z wyrażeniem Krzysztofa K> narzewskiego (1992, s. 326) — „nauczanie metod rodzi schematyzm i zabija twórczość”. Przy' czym pewna wiedza o metodach wychowar. : — o czym przypomina także K. Konarzewski — okazuje się niezbęć'. dla prawdziwie innowacyjnego podejścia pedagogicznego.

Dokonana tutaj charakterystyka metod wychowania pozostaje w ze dzie z ich podziałem na metody oddziaływań indywidualnych i grur -wych. Do metod oddziaływań indywidualnych zalicza się metodę moc:-lowania, metodę zadaniową, metodę perswazyjną, metodę nagradzar. . i karania, a do metod oddziaływań grupowych — metodę organ izow nia działalności zespołowej i samorządnej oraz metodę współudzii^-. uczniów w organizowaniu lekcji.

I. Metoda modelowania

Jedną z najbardziej skutecznych metod wychowania jest metci. modelowania, czyli metoda przykładu. Dużą na ogół jej skuteczność potwierdza fakt, iż „słowa uczą, a przykłady pociągają”. Przekom. się o tym można, obserwując ludzi pozostających ze sobą w bliskiej i częstych kontaktach. Ludzie ci zaczynają z czasem zachowywać s : w podobny lub zbliżony do siebie sposób. Postępowanie ich nierząd: znamionuje uderzające wręcz podobieństwo. Dzieje się tak często w v.- -niku nieświadomego przyswajania sobie zachowań i postaw innych osc: Po prostu samo spostrzeganie ich sprawia, iż jednostka upodabnia i i do nich, czyli że jest skłonna do powtarzania postrzeganych sposobi * postępowania ze swego najbliższego otoczenia. Skłonność taką— wykazafy badania psychologiczne — przejawiają zwłaszcza dzieci (p: -

L.    D. Eron, L. R. Huesmann, 1986; L. K. Friedrich, A. H. Stein, 19~:

M.    Radke-Yarrow, C. Zahn-Waxler, 1986). Na przykład w rodzi: : osobami, do których dzieci łatwo i chętnie się upodabniają, są rodzi:;

190 Metody wychowania