skanuj0085 (35)

d

Ci, c₂

średnica nominalna, równa w przybliżeniu średnicy walcowej powierzchni styku po wykonaniu połączeń, współczynniki:

c, =

Co —

1+A?

1-A?

1+A?

1-A?

-V,

■ + v-

v_l5 v₂ — liczba Poissona dla materiału czopa 1 i oprawy 2: dla stali v = 0,3, dla żeliwa v = 0,25, dla stopów miedzi v = 0,35,

A_a, A₂— współczynniki wydrążenia czopa i oprawy:

^2

P\v2

D_z2

d

(oznaczenia średnic wg rys. 4.4).

Na podstawie wzoru 4.9 ustala się maksymalną wartość wcisku N, jaką można zastosować w połączeniu, aby nie nastąpiło uszkodzenie elementów złącza. Dla ustalenia minimalnej wartości wcisku N, przy której połączenie przyniesie żądane obciążenie, stosuje się wzór 4.9 w postaci

^N>pd{ź⁺i)    ⁽⁴'^9a)

Do wzoru 4.9a należy podstawić wartości żądanych nacisków p, wyznaczone wg wzoru 4.4. Z podanych objaśnień wynika, że podczas obliczania połączeń wciskowych należy sprawdzić obydwa warunki (4.9 i 4.9a) — po ustaleniu pasowania i wartości N.

Ustalanie nacisków dopuszczalnych. Pod wpływem sił docisku w częściach łączonych występują naprężenia promieniowe, działające wzdłuż promieni, oraz obwodowe — na powierzchni styku łączonych części.

Na podstawie hipotez wytrzymałościowych ustalono zależności, stanowiące podstawę do obliczania wartości dopuszczalnych nacisków powierzchniowych p_max, przy których naprężenia w łączonych częściach nie spowodują odkształceń plastycznych lub nawet zniszczenia części. Zależności te podano w tabl. 4.2. Wartości p_max należy wyznaczać osobno dla materiału czopa i oprawy, przyjmując do obliczeń mniejszą z nich.

Dobór pasowań. Wcisk N (wg wzoru 4.9a) jest montażowym wciskiem skutecznym (obliczeniowym, rzeczywistym). Przy ustalaniu wartości wcisku na podstawie pomiarów, dokonywanych przed zamontowaniem części, należy uwzględnić chropowatość powierzchni oraz zjawisko, że podczas wtłaczania występuje wygładzanie nierówności powierzchni styku, zmniejszające ich wysokość nawet o 60%. Dlatego wcisk mierzony N\ wynikający z pomiarów powinien wynosić

N' = N + l,2(R_zl+R_z2)    (4-10)

gdzie R_zl, R_z2 — wysokość chropowatości powierzchni czopa 1 i oprawy 2 w pm.

86