skanuj0009

odczytaniu trudności ucznia w nauce jako przez niego raczej nic spowodowanej.

Układ cech ucznia (U8) raczej ograniczający gotowość nauczyciela do pomocy: mało pracowity, nie okazuje wdzięczności za pomoc, zdolny, ma sympatyczny -wygląd. Te cechy mogą być uznane przez nauczycieli za wskaźnik sprzyjający przypisaniu uczniowi sprawstwa trudnej dla niego sytuacji.

Kombinacje cech położenia społecznego ucznia z sylwetkami (U 1... U8) daje silniejsze zróżnicowanie gotowości nauczyciela do pomocy niż jej zróżnicowanie powstałe pod wpływem izolowanych właściwości położenia społecznego czy sylwetki ucznia.

Wyniki badań mówią o tym, że silną gotowość do pomagania (średnia arytmetyczna 6.25 - 6.07) wzbudzają uczniowie,- których cechy tworzą układ następujący: niesympatyczny wygląd, okazywanie wdzięczności za pomoc, pracowitość i małe zdolności intelektualne a ponadto uczeń o pomoc zabiega, prosi o nią.

Brak gotowości nauczycieli do pomocy (średnia arytmetyczna 4.04 - 3.37) jest skutkiem wyraźnego współwystępowania dwóch cech sylwetki ucznia: brak wdzięczności za pomoc i duże możliwości intelektualne z brakiem werbalizacji oczekiwań. Uczeń nie prosi o pomoc (B. Hajduk, 1995, s. 51).

Zatem duże szanse na otrzymanie pomocy ma uczeń, który o nią zabiega, jest pracowity chociaż mniej zdolny i jednocześnie okazuje nauczycielowi wdzięczność za pomoc. Pomocy nie otrzyma uczeń, który o nią nie prosi, jest zdolny i nie jest skłonny do okazywania wdzięczności.

Układ cech ucznia sprzyjający motywacji allocentrycznej może wystąpić jako składnik innych relacji sprzężonych ról np. pacjent - lekarz, podopieczny - pracownik socjalny instytucji pomocy społecznej. Podobnie układ cech ucznia ograniczający gotowość do pomagania u nauczycieli może być składnikiem relacji: klient -- pracownik instytucji pomocy.

Tabela 2

Zróżnicowanie gotowości do pomocy przez cechy osobowe nauczycieli

Stopień samoakceptacji	Wysoki	* 2 * E Sr- « m
	Umiarko wany	R £ ££ r-
	Niski	« OA 2; m O
Stopień rozbieżności	22 1 £	^ El 12 I—r<-i-3-\D
	Umiarko wany	6 17 35 23 22 7 24 10
	Niski	12 4 23 9 5 8 13 3
Rodzaj doświadczeń	Umiarkowane + mało pozytywne	3+1 19+4 9+0 27+8 14+5 11+4 4+1 5+3 17+5 5 + 2 19+5 5+2 2+2 3+3 3+0 9 + 1
	Bardzo pozytywnie	4 ■ 12 6 17 23 5 13 3
Stopień internalizacji normy	Niski	m oo r- rf vo n 2
	Wysoki + umiarkowany	2+2 2+11 3+3 2+2 4+19 4+13 4+5 6+29 4+15 3 + 12 6+17 4+1 3 + 19 11 + 13 1+6 1+12 0+3
	Wariancja j_	^ ^ ^ffX ^ ^ ^ ^ ^ oo aNcochr-^oaNr-oooo^ooN — o o o o o o o* o" cT cT o" o* o" oT cT o" o' -T *-T _T ,-T o'
	| Średnia arytmetyczna	^ ^rs *** ^ ^r“l. ^ ^ On o_ o ON ON GtchOiWcoooi/itr^H ^ io in ^ ^ >n '/i 'ł V ^ ^
	Liczba nauczy cieli
	Nr układu

73