str 021

aby warunek ten spełniały linie łączące środki otworów nitowych. Punkt ten nazywa się osią węzła i od tego punktu liczy się długość pręta należącego do węzła. Innymi słowy, konstrukcyjną długością pręta łączącego dwa węzły nazywa się odległość między osiami węzłów.

Połączenia te należą do kategorii połączeń mocnych, w których przyjmuje się

d * 2g    (7.19)

gdzie: d — średnica otworu nitowego lub średnica trzpienia nita po zamknięciu, g — grubość blachy lub kształtownika.

Zadanie sprowadza się zatem do obliczania z warunków wytrzymałościowych liczby nitów n. W konstrukcjach dużych połączenie nitowe powinno zawierać co najmniej 2 nity, czyli musi być n z 2, gdyż połączenie powinno mieć charakter mocowania utwierdzającego, a nie przegubowego.

Jak już było powiedziane, warunki (7.6) i (7.8) są ze sobą powiązane. Związek ten polega na tym, że połączenie liczy się z takiego warunku, z którego wynika mniejsza wartość siły F (patrz wyrażenia (7.7) i (7.9)). Przy zamykaniu nitów większych (d > 9 mm) na gorąco powstaje w otworze pewien luz spowodowany poprzecznym skurczem nitu podczas stygnięcia. Luz ten mógłby spowodować poślizg łączonych elementów pod wpływem obciążenia zewnętrznego. W celu uniknięcia tego zjawiska należy do obliczeń przyjmować wartości naprężeń dopuszczalnych zmniejszone. Wartości te oznaczone jako k_t podano w tablicy 7.5.

Tablica 7.5

Naprężenia dopuszczalne na ścinanie nitów k_t [MPa]

Liczba rzędów nitowych	Liczba przekrojów ścinanych [m]
	1	2
1	70,0	62,5
2	65,0	60,0
3	60,0	55,0
4	55,0	52,5

Przy zamykaniu nitów mniejszych (d < 9 mm) na zimno, zjawisko to nie występuje i wartości naprężeń dopuszczalnych na ścinanie k_t można przyjmować większe, czyli wynikające z charakteru obciążenia i materiału nitów. Długość nitów / oblicza się ze wzoru

l=fs + l₀    (7.20)

gdzie:    / — współczynnik spęczenia nitu w otworze (f = 1+1,2),

s — łączna grubość elementów łączonych, l₀ ~ (l,l+l,6)<i — naddatek na utworzenie zakuwki.

21