str020 21

ROZDZIAŁ V

ZASOBY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO

Podstawą wyżywienia w warunkach naturalnego bytowania powinno być pożywienie pochodzenia zwierzęcego, które ma wyższą wartość odżywczą niż pożywienie roślinne.

Zagadnienie zasobów pochodzenia zwierzęcego nie jest tak złożone jak pochodzenia roślinnego. Świat zwierzęcy w warunkach naturalnego bytowania może się okazać niezbyt bogaty, a zdobycie pożywienia zwierzęcego będzie ściśle uzależnione od znajomości sposobów chwytania zwierząt czworonożnych i ptaków oraz łowienia ryb.

Najróżniejsze sposoby prowadzące do tego celu zostały zilustrowane w dalszych rozdziałach odpowiednimi rysunkami. W zasadzie sprowadzają się one do kłusowniczych sposobów polowania, przydatnych zwłaszcza wówczas, kiedy niemożliwe jest użycie broni palnej. Przygotowanie odpowiednich pułapek, wnyków, sideł, zapadni jest stosunkowo łatwe i proste. Ale mimo tego kłusownikiem niełatwo stać się od razu; można jednak przygotować się, aby zostać nim w razie potrzeby. W tym celu należy dobrze poznać zwierzęta i ich zwyczaje oraz sposoby ich chwytania.

Ogólnie zakłada się, że prawie wszystkie ssaki i ptaki są jadalne. Źródło pożywienia mogą stanowić także gady i płazy oraz owady. Jednak należy mieć na uwadze, że wśród dzikich zwierząt mięsożernych znajdują się zwierzęta, które są nosicielami trychin¹. Z tego powodu mięso musi być bezwzględnie gotowane.

Znajomość zwyczajów zwierząt znacznie ułatwi ich schwytanie lub upolowanie. Najlepszą metodą chwytania dużych zwierząt jest polowanie z zasadzki, w pobliżu źródeł wody lub na polanie; myśliwy początkujący powinien jednak strzec się zwierząt rannych lub samic z małymi.

Drobne zwierzęta, jak króliki, zające, wiewiórki, są trudne do schwytania; żyją one w norach lub dziuplach. Najlepszym sposobem ich schwytania jest zastawianie wnyków na ich tropach.

Ptaki, których prawie wszystkie gatunki są w zasadzie jadalne, a mięso niektórych jest bardzo smaczne (bażanty, drozdy, kaczki), chwyta się w pułapki w rodzaju sideł, potrzasków, wnyków itp.

Ptaki morskie żywiące się rybami, jak mewy, kaczki, aby usunąć rybi posmak mięsa, obdziera się ze skóry, co nie jest trudne, jeśli czynność tę wykonuje się w momencie, kiedy ptak jest jeszcze ciepły.

Pożywieniem o dużych walorach odżywczych są jaja dzikich ptaków, jeżeli nie są zepsute. Ugotowane na twardo mogą być dłuższy czas przechowywane bez obawy zepsucia się.

Ryby stanowią doskonałe źródło pożywienia w terenach obfitujących w naturalne zbiorniki wodne. Można je łowić przy pomocy różnych przyrządów wędkarskich i sieci, a w sytuacji przymusowej — jeśli rozeznanie wykazało, że teren jest szczególnie odosobniony — można je pozyskać przy użyciu materiałów wybuchowych. Sposób ten zalicza się do kłusownictwa przestępczego i może być stosowany tylko w wyjątkowych sytuacjach.

Skorupiaki są wszystkie jadalne, zarówno te z rzek i jezior, jak i z morza. Mięczaki, gady i płazy są jadalne pod warunkiem, że się je starannie przygotowuje. Do tej grupy zalicza się ślimaki, żaby, jaszczurki i węże. Mięczaki występują głównie nad brzegiem morza (małże, ostrygi i inne).

Żaby łatwo jest schwytać, nawet w okresie topnienia śniegów nad brzegiem jezior; w późniejszym okresie żaby rozpraszają się i są trudniejsze do schwytania. Chwytanie ich jest bardzo proste. Wystarczy do tego celu mieć gałąź, drut, zakrzywioną szpilkę, a na przynętę kawałek czerwonej szmatki. Najbardziej wydajny jest połów nocą przy latarce.

1

Trychiny, jak wiadomo, mogą występować także w mięsie świni domowej, w mięsie dzików, lecz nie występują nigdy u zwierzyny płowej.