Obraz2

Kupno		Sprzedaż
ilość	cena	cena	ilość
20	50	48	80 (10)

W wyniku takiego układu zostaje zawarta transakcja na 20 akcji po cenie 48, co oznacza, że zlecenie z warunkiem „minimalnej ilości wykonania” (10) zostało zrealizowane w części, tzn. inwestor sprzedał 20 akcji, a pozostała ilość akcji ze złożonego zlecenia, czyli 60, pozostanie w arkuszu zleceń, ale już bez warunku minimalnej ilości, czyli:

Kupno		Sprzedaż
ilość	cena	cena	ilość
		48	60

Zlecenie z minimalną wielkością wykonania pozwala inwestorowi uniknąć pewnych zagrożeń w procesie inwestowania. Wynika to z faktu, iż w swej strategii inwestor na ogół przeznacza na zakup interesującego go waloru określony kapitał, z którego wynika wielkość (wolumen) zlecenia. Niepełna realizacja zlecenia opóźnia konstruowanie portfela i naraża inwestora na utratę szansy osiągnięcia określonego zysku, gdyż powoduje konieczność kupowania papieru wartościowego po wyższych cenach i ponoszenie wyższych kosztów transakcyjnych. Stosując zlecenia Wmin inwestor może zredukować te zagrożenia.

2. Zlecenia z warunkiem „wielkości (wolumenu) ujawnienia” (WUJ) mogą być przekazywane na giełdę w^re wszystkich fazach systemu notowań ciągłych i kursu jednolitego z wyjątkiem fazy interwencji. Przy składaniu tego zlecenia inwestor określa w nim ujawnianą ilość papierów, która będzie uwidoczniona w arkuszu zleceń (widoczna dla rynku), przy czym minimalna wielkość ujawniana nie może być mniejsza niż 100 jednostek transakcyjnych (na rynku akcji niezależnie od systemu notowań jednostką transakcyjną jest jedna akcja). Oczywiście składane zlecenie może opiewać na większy wolumen niż 100 jednostek transakcyjnych i nie musi on być wielokrotnością wielkości ujawnianej. Na przykład złożenie przez inwestora zlecenia sprzedaży' 2250 akcji z ilością ujawnianą 400 oznacza, że w arkuszu zleceń pojawi się jedynie 400 akcji po stronie sprzedaży, a całkowita wielkość zlecenia, czyli 2250, dla rynku będzie niewidoczna. Po zrealizowaniu wielkości ujawnionej (400 sztuk) w^? arkuszu zleceń pojawi się kolejna wielkość ujawnienia, czyli 400 akcji, i tak aż do całkowitej realizacji zlecenia, przy czym gdy ostatnia część zlecenia jest mniejsza od ilości ujawnionej, w arkuszu pojawi się tylko ta pozostała część, czyli w naszym przykładzie 250 akcji. Możliwe jest także np. złożenie zlecenia na 125 akcji z wielkością ujawnienia 100, co oznacza, że w drugiej kolejności wielkość ujawniona wyniesie 25 akcji. W przypadku zleceń z tym samym limitem ceny o priorytecie realizacji ujawnionej wielkości zlecenia decyduje czas ujawnienia, a o kolejności ujawnienia zleceń decyduje moment przyjęcia przez system komputerowy giełdy. Zlecenie WUJ wprowadzono przede wszystkim z myślą o inwestorach instytucjonalnych, składających zlecenia na duże pakiety akcji. Pokazanie dużych zleceń w arkuszu zdradzałoby bowiem cel inwestycyjny takiego inwestora i mogłoby wpłynąć destabilizująco na rynek giełdowy. Aby zapobiec tego typu zjawiskom, wprowadzono więc w zleceniach giełdowych dodatkowy warunek, polegający na określeniu wielkości ujawnianej.

3. Zlecenia z warunkiem „limitu aktywacji” (LimAkt) można składać we wszystkich fazach notowań ciągłych oraz systemu kursu jednolitego poza fazą interwencji i dogrywki. W zleceniu tym inwestor musi określić dwa limity: limit realizacji kupna/sprzedaży danego zlecenia oraz limit uaktywnienia danego zlecenia w arkuszu. Zlecenia LimAkt można podzielić na dwa następujące rodzaje:

A. Zlecenie stop loss, w którym inwestor przyjmuje limit realizacji na poziomie PKC, a określa jedynie limit uaktywnienia. Po uaktywnieniu zlecenie jest realizowane jako zlecenie PKC w całości lub w ogóle nie jest realizowane, ale jako ostatnie w kolejności wśród zleceń PKC.

Przykład 4.6. Załóżmy, że w systemie notowań ciągłych złożone zostaje zlecenie sprzedaży 150 akcji z limitem aktywacji 84 i limitem realizacji PKC, a kurs ostatnio zawartej transakcji wyniósł 85. Po pewnym czasie dochodzi do zawarcia transakcji po cenie 84, co oznacza, że zlecenie zostaje uaktywnione i umieszczone w arkuszu zleceń, który przedstawia się następująco:

Kupno		Sprzedaż
ilość	cena	cena	ilość
58	84	PKC	150 (LimAkt)
72	83	85	29
120	82	86	34
13	81

Złożone zlecenie LimAkt zostało zrealizowane przez zawarcie trzech następujących transakcji: 58 akcji po cenie 84, 72 akcje po cenie 83 i 20 akcji po cenie 82. Arkusz zleceń po tej transakcji jest następujący:

Kupno		Sprzedaż
ilość	cena	cena	ilość
100	82	85	29
13	81	86	34

B. Zlecenie stop limit, w którym inwestor określa zarówno limit realizacji, jak i limit uaktywnienia. Zlecenie to po uaktywnieniu realizowane jest jak zlecenie z limitem ceny, ale jako ostatnie wśród zleceń z danym limitem ceny, co obrazuje przykład.

177