Image106 (4)

Forum Czytelników

Zaprojektowanie dobrej przetwornicy napięcia \ to nie lada sztuka, wy ma- ' gająca sporej wiedzy i doświadczenia. Na szczęście istnieją proste sposoby. Zbudowałem miniaturową (no może trochę większą) latarkę zasilaną z jednego „paluszka”. Co prawda zastosowanie jednego białego LED-a i przetwornicy napięcia o małej wydajności nie daje zbyt dużego światła, ale wystarcza. aby się o coś nie potknąć lub znaleźć w ciemności włącznik światła. Opisany niżej układ po wbudowaniu w zasilany jednym ogniwem 1,5V budzik może służyć jako jego podświetlenie. Przetwornica może również współpracować z innym małym urządzeniem.

Długo myślałem nad zbudowaniem prostego układu zwiększającego napięcie. Próbowałem przeróżnych sposobów (głównie z cewkami), ale moje próby nie były zbyt udane. Zaprojektowane przeze mnie układy albo dawały zbyt małe napięcie, albo były bezużyteczne (zbyt mała moc), ą prawie wszystkie nawet bez

obciążenia - ponierały „kilowaty” mocy. Po dłuższym czasie przypomniałem sobie o prostym pod-wajaezu napięcia, złożonym z dwóch kondensatorów i diod. Niestety, taki układ musi być zasilany z napięcia zmiennego. Na szczęście można to ominąć przez częściowe zasilanie z generatora np. według rysunku I (diody zapobiegają „cofaniu się” napięcia). Rozwiązanie takie jest jednak ograniczone przez pojemność kondensatorów i głównie przez wydajność bramek, co można jednak zmienić, ale przede wszystkim żadna kostka CMOS nie pracuje przy napięciu np. 1,5V. Zbudowałem więc prosty generator przebiegu zmiennego

i podłączyłem go do podwajacza. Kolejnym trudnym, a raczej niemożliwym do przeskoczenia problemem było to, ze na niezbędnych diodach występuje spadek napięcia, który stanowił duży procent zasilania (przy 1,5 V). Ostateczny schemat wygląda jak na rysunku 2.

Układ można zmontować na płytce uniwersalnej lub w ,pająku”. Układ nie wymaga specjalnego uruchamiania, po prostu wystarczy podłączyć zasilanie. Do zasilania najlepiej wykorzystać alkaiczną baterię LR6 (ma większą pojemność i „się nie wylewa”

Rys. 2 Schemat ideowy

Rya. 1

■■i	T1 BC547 II .
i I 20k	1 i 330n

^C1

iOu

3 5 di

^ 6AT43

31

C2

10u

03

LED

02

BAT43

Maciej Grzanka

1.3V

Wykaz elementów R1 ..........	. 3Skn
R2 ..........	. 20kn
RS ............	.. .1000
C1.C2.........	. .IOpF i
C3............	.. .333nF
D1.D2.........	BAT43
D3 ...........	LED biała
T1............	BC54 7
T2............	BC557
S1 .. . .	włącznik

Rys. 2 Schemat montażowy

Ciąg dalszy ze strony i 3.

Po podłączeniu głośników, źródła dźwięku i zasilania wzmacniacz powinien zacząć pracować natychmiast.

Jeśli posiadasz niestabilizowany zasilacz wtyczkowy z wbudowanym układem prostującym i kondensatorem filtrującym, to nie lutuj w płytkę elementów D2 D5 i C14. Jeśli stosujesz zasilacz stabilizowany, możesz pominąć także stabilizator U3 i kondensator Cl3. W takim przypadku pomiędzy wejście a wyjście U3 należy wlutować zworkę.

W przypadku zasilania z akumulatora 12V jest oczywiste, że nic wlu tujesz w płytkę całego obwodu zasilania, a przewody „+” i „ ” lutujesz w miejsce kondensatora C13 lub C12.

Wzmacniacz nie ma żadnego korektora czy regulatora natężenia dźwięku, gdyż są zbędne. Regulacji można dokonywać za pośrednictwem popularnego, komputerowego odtwarzacza muzycznego typu Winamp lub z poziomu przyłączone go zew nętrznego odtwarzacza, który posiada przynajmniej regulator głoś ności.

Dariusz Knull

Janusz, kr,[e-mail]

Wykaz elementów
Rezystory
R1.R2.R5 R6.............	...........ion
R3.R4.R7 R8......	.....10ki2
R9........................	..........1.2kn
Kondensatory
C1.C2.36.C7	..... 1000mF/16V
C3.C4.39.C3.C12............	..........'OOnF
C13.......................	.......10p-/1bV
C5.C15.C1C.C11.............	...... 220p710V
C14...............	.. I OOO^iF/l 6-35V
(w zależności od napięcia zasilania)
Półprzewodnik
Dl.......................	............LED
D2D5......................	.......1N4001-7
U1.U2.....................	.......TDA2822
1)3.................	....... LM781?
Pozostałe
Z1-Z4..........gniazdko ..maty jack" stereo
Gniazdko zasilania
Obudowa - dobrać wg uznana
Wka łukowana ic.....
vu sieci handlowej AVT jako kit szkolny AD 1-2/u i

EleKtronika dla Wszystkich Czerwiec 2006 55