img051 (10)

chłopców, u których od wczesnego dzieciństwa widoczne ln !\ dziewczęce cechy zachowania. Być może nie nastąpiło u nich - czy to ze względu na niedostateczni) produkcję hormonalni) jijder w okresie życia płodowego, czy też pod wpływem innych czynników - wdrukowanie dostatecznej informacji o męskiej świadomości płci.

W okresie wczesnego dzieciństwa dokonuje się dalsze kształtowanie świadomości płci oraz. nastawienia psychoseksualnego, które utwierdza się i nabiera ostatecznej formy w okresie dojrzewania, lWlstawą świadomości pici jest poczucie przynależności do jednej z nich. Na podstawie tej świadomości kształtuje się następnie popęd seksualny i dalszy rozwój sfery seksualnej psychiki, co ogólnie nazywamy nastawieniem psychoseksualnym. formowanie świadomości pici jest procesem złożonym, zależnym od wspólnego oddziaływania wielu różnorodnych czynników, podobnie jak formow anie się ogólnej świadomości jednostki.

Św iadomość płci nie jest ostatecznie ukształtowana w chwili narodzin i nie wynika też w sposób automatyczny z genetycznej determinacji płci. lecz jest wypadków;) działania wielu czynników wewnętrznych i zewnętrznych - części;) złożonego procesu dojrzewania psychicznego i fizycznego. Rozwój świadomości pici u dziecka jest procesem do pewnego stopnia kierowanym przez otoczenie, zależy więc między innymi od tego. czy dziecko jest wychowyw ane jako chłopiec, czy jako dziewczynka, a więc czy imię jego jest męskie, czy żeńskie, jakie nosi ubranie itp. Oprócz czynników' środow iskowych (na przykład wpływ wychowania), ważne są również czynniki fizjologiczne i psychiczne.

/. chw ilą gdy dziecko zauważy, że wszyscy ludzie są podzieleni na płeć męską i żeńską, zaczyna również zaliczać siebie do jednej z pici. Dwuletnie dziecko dostrzega już różnice płci. odróżniając dziewczynkę od chłopca - na razie jedynie na podstawie ich ubrania, uczesania itp. Już w tym okresie kształtuje się świadomość płci. Na podstawie wyglądu swych narządów płciowych, ubrania oraz tego, jak jest traktowane przez otoczenie dziecko zalicza siebie albo do płci żeńskiej, albo do męskiej. Jest to niezwykle ważny moment w rozwoju jego świadomości. Od tej chwili identyfikuje się bowiem z innymi dziećmi tej samej pici. Odpowiednio do tego kształtuj;} się jego upodobania do wykonywania określonych zajęć, wybiera podobne zabawy, jak rówieśnicy tej samej płci itp. Wygląd zewnętrznych narządów płciowych oraz.to, jak jest traktowane przez otoczenie, wskazuje dziecku, do jakiej płci należy. Zmiany w łaściwe dla okresu dojrzewania są czynnikami wzmagającymi lub w wyjątkowych przypadkach osłabiającymi poczucie przynależności do określonej płci.

Do czasów Freuda seksualne zainteresowania dziecka były prawie całkowicie ignorowane i niedostrzegane. Dopiero publikacje Freuda zwróciły uwagę na ich znaczenie dla całokształtu rozwoju świadomości, nastawienia psychoseksualnego i osobowości człow ieka.

Freud dzieli erotyzm człowieka na trzy fazy. Pierwsza z nich to faza oralna, w której dziecko uzyskuje przyjemność przez stymulację błony śluzowej jamy ustnej oraz warg. Najbardziej typowym objawem jest ssanie palca przez dziecko. Od drugiego roku życia zadowolenie seksualne uzyskiwane jest przez pobudzenie błony śluzowej odbytu i jego zwieracza. Jest to związane zarówno z oddawaniem stolca, jak i dotykaniem tych okolic przez dziecko i rodziców w czasie kąpieli i mycia. Ocl trzeciego roku życia rozpoczyna się faza pregenitalna, nazywana również fazą fal liczną. Totem zadowolenie seksualne jest coraz częściej uzyskiwane w wyniku pobudzaniu narządów płciowych. U niektórych dzieci częsta jest również masturbacja