Kwas zas1292

J

569

Pierwotne i wtórne zaburzenia równowagi kwasowo-za sadowej

I bbj    be

(mEq/l] (mEq/I1 CO ..-in
	</■/'* '////////^////////////, '//, zasadowica metaboliczna £££ '//////Z//////////////////	▼IU
		“♦O - o
	normalna
A3. -	pełna krew tętnicza
38 -	?7/'7 7 //?//?/ ST/7/V7 Z///////////////////////// '//, kwasica metaboliczna '///, /ZZZZZZZZZZ//ZZZZZZZZ/ZZZ/	- “O --K)

RYC. 38-2. Wykres ilustrujący zależność między nadmiarem zasad (BE) i stanem równowagi kwasowo-za sadowej normalnej pełnej krwi tętniczej. BE oznacza stężenie zasad (mEq/I) oznaczone za pomocą miareczkowania silnym kwasem do pH 7,4, przy ciśnieniu cząstkowym C0₂ 40 mm Hg, w temperaturze 37*C. Jeśli wartości BE są ujemne, to miareczkowanie musi być wykonywane za pomocą mocnej zasady. BE jest miarą zmiany stężenia zasad buforujących (BB) od ich wartości prawidłowej, wynoszącej 48 mEq/l normalnej pełnej krwi. [BB] jest równe sumie stężeń buforów anionowych krwi lub osocza. Jeżeli aktualne [BB] jest niższe niż normalne [BB], to BE ma wartość ujemną; jeżeli zaś jest wyższe niż normalne [BB], to BE ma wartość dodatnią; jeżeli [BB] wynosi tyle co normalne [BB], to BE jest równe zeru. (Według: R.W. Winters i wsp.: Acid-Base Physiology in Medicine. Westlake, Ohio, London Co, 1967, s. 45).

(1)    Kwasica metaboliczna. Jeżeli w wyniku procesów metabolicznych dochodzi do gromadzenia w ustroju nielotnych kwasów lub utraty HC0₃“, to [HC0₃"] się zmniejsza, a wartość BE staje się ujemna. Kwasicy metabolicznej towarzyszy spadek BE poniżej -5 mEq/l.

(2)    Zasadowica metaboliczna. Jeżeli w wyniku procesów metabolicznych dochodzi do utraty kwasów lub gromadzenia HC0₃”, to [HC0₃^_] wzrasta powyżej normy, a wartość BE staje się dodatnia. Zasadowicy metabolicznej towarzyszy wzrost BE powyżej +5 mEq/l.

b. Obliczenie BE jest jedynie przybliżonym wskaźnikiem skuteczności leczenia zasadowicy lub kwasicy.

[?J Luka anionowa 1. Definicja

a. Skład jonowy prawidłowego osocza przedstawia ryc. 38-3. Zasada elektroobo-jętności głosi, że ilość dodatnich ładunków w danym roztworze musi być równa ilości ładunków ujemnych. Stężenie wszystkich kationów w osoczu wyrażone w mEq/l osocza jest równe stężeniu wszystkich anionów wyrażonemu w tych samych jednostkach. Rutynowe oznaczenia stężenia elektrolitów w osoczu obejmują wszystkie kationy, ale tylko część anionów. Tę pozorną rozbieżność między całkowitym stężeniem kationów i całkowitym stężeniem anionów w osoczu określa się mianem luki anionowej. Jest to pomiar faktyczny i nie dotyczy żadnych swoistych składników jonowych, b. Luka anionowa, która w warunkach prawidłowych wynosi 12 ± 4 mEq/l, odzwierciedla stężenie anionów obecnych w osoczu, ale rutynowo nieoznaczanych (tzn. innych niż [Cr] czy [HC0₃^-]), takich jak:

(1) aniony białek osocza (głównie albumin),