Magazyn8701

siedzenia w więzieniach, i doprowadziły do utraty życia od ran, otrzymanych przez nasłanych morderców. Tern tłumaczą się uprawiane przez niego tematy: szulerów, ogrywających w karty, bijatyki krwawe po takiej grze lub hulance i tym podobne sceny, wywołujące przykre wrażenie, ale zajmujące brawurą wykonania i efektami świetlano-ko-lorystycznymi.

Do częstszych rodzajowych scen w malarstwie włoskiem należą wyobrażenia osób, zajętych muzyką i śpiewem, jak to widzieliśmy u Wenecyan: Giorgiona i Lotta, gdyż muzyka była ulubioną rozrywką wszystkich sfer włoskich i każdy dobrze wychowany Włoch umiał grać na jakimś instrumencie i śpiewać, więc też i Caravaggio ten temat kilka razy obrabiał, mając na względzie i malowniczą jego stronę. Dlatego też obrazek, na którym artysta wyobraził młodą dziewczynę, grającą na lutni, należy do sympatycznych, jako nie posiadający nic w sobie z owych scen brutalnych, tak zresztą charakterystycznych dla rodzaju, uprawianego przez Caravaggia.

Zasłuchana w swą grę, młoda kobieta wydobywa z instrumentu dźwięki jakiejś canzony miłosnej, porywającej czarem uczucia lub wdziękiem figlarnych tonów, gdyż skłoniła swe ucho aż do samego instrumentu, jakby obawiała się, by żaden ton nie przepadł. Ruchowi głowy odpowiada obnażona szyja, podnosząc powab jej silnie rozwiniętych kształtów, dobrze się modelujących pod bogato ufałdowaną żółtą suknią, która bodaj czy nie jest najważniejszym przedmiotem w całym obrazie. Ona to wraz z czerwienią draperyi, pokrywającej siedzenia, i z zielono-oliwkowym tonem serwety na stole i tła tworzy silny i świetny akord kolorystyczny.

Lecz wielkość talentu Caravaggia wykazała się najbardziej w kompozycyach religijnych, odznaczających się aż do przesady brutalnej posuniętym naturalizmem, którego siłę podnosi ciemnia, jakby piwniczna, w której się odbywa akcya obrazu, rozjaśniona w niektórych punktach plamami jaskrawego światła. Niektóre z takich prac tego artysty, jak słynne »Złożenie do grobu Chrystusa«, obraz znajdujący się w galeryi watykańskiej, dramatycznością ujęcia, charakterystyką typów, siłą i efektem kolorytu wywołuje nadzwyczajne wrażenie.

We wnętrzu ciemnej groty, na płycie kamiennej, założonej ponad przepastnym otworem grobu, dwóch uczniów Chrystusa, podtrzymując jego zmarłe zwłoki, szykują się złożyć je w ową pełną tajemniczości głębię. Nadzwyczaj silne w swych formach, ale i piękne

8

113