P3109023

" Ro/Htrt o sianie sektora małych I średnich przedsiębiorstw w Polsce ir latach 2002 2001, Polukn AgcrM cjn Riwwoju Przedsiębiorczości. Warszawo 2004.

fam 48

Część II. Podmioty gospodarcze

gospodarki danego kroju, wobec nieustannej zmienności warunków panujących i rynku. Można tu jeszcze wspomnieć, że ewentualne zakłócenia w funkcjonowan małych przedsiębiorstw nie odbijają się tak silnie na stanie gospodarki kraju, jj w wypadku przedsiębiorstw - gigantów. Dlatego też nie wymagają one tak dużej dozoru ze strony administracji państwowej, jak duże przedsiębiorstwa.

W regionach słabiej zagospodarowanych małe przedsiębiorstwa mogą być szcą gólnie ważnym czynnikiem aktywizacji ludności i poprawy stopy życiowej oraz 1 godzenia dysproporcji w poziomie zasobności poszczególnych warstw społeczd siwa, nie wymagają one bowiem tak znacznych nakładów na ich uruchomienie, n duże zakłady pracy. Ich rola jest również znacząca w łagodzeniu rozmiarów i skU ków bezrobocia.

Istotne znaczenie w rozważaniu roli małych przedsiębiorstw mają też opinie Ą cjologów i psychologów podkreślających wpływ, jaki wywierają na pracowników wi runki pracy w tych przedsiębiorstwach, a więc: bliskie kontakty międzyludzkie, osc bisty i często bezpośredni stosunek pracodawcy do pracowników oraz osobia kontakty wszystkich zatrudnionych, poczucie szczególnej odpowiedzialności w pra cy, identyfikowanie się pracowników z zakładem pracy i różnorodne więzi chara! terystyczne dla małych zbiorowości ludzkich.

W każdej gospodarce rynkowej, wśród małych i średnich przedsiębiorstw, znad ną rolę odgrywają nąjbardziej elastyczne, żywotne i aktywne przedsiębiorstwa ro dzinne. Istotą przedsiębiorstwa rodzinnego jest osoba założyciela firmy (zazwyczi to głowa rodziny), zaangażowanie kapitału rodzinnego oraz udział członków rodzin; w działalności przedsiębiorstwa. Zmiany strukturalne w polskiej gospodarce wyma gają nie tylko przekształcenia przedsiębiorstw państwowych już istniejących, ale rów nież powstawania nowych. Jedną z form nowych przedsiębiorstw mogą być przed siębiorstwa rodzinne wykorzystujące aktywność i inwencję przedsiębiorców i icl rodzin oraz zaangażowanie ich kapitału.

Dynamiczny rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) jest jed ną z charakterystycznych cech przemian społeczno-ustrojowych i gospodarczych w Polsce. Czynnikiem pobudzającym rozwój małych i średnich przedsiębiorstw by ło także reaktywowanie lokalnych samorządów, zainteresowanych aktywizacją goj spodarczą gmin oraz wprowadzone systemowe rozwiązania. W 2002 roku udziaj sektora MSP w tworzeniu PKB wyniósł 48%. Firmy sektora MSP zatrudniają ok< 68% wszystkich pracujących. Stanowią one ponad 99% wszystkich przedsiębiorstw zarejestrowanych w Polsce".

Unia Europejska prowadzi politykę wspierania małych i średnich przedsięj biorstw. Mogą one liczyć na uzyskanie środków na inwestycje z funduszy strukturalj nych. Również wspólnotowe prawo regulujące zasady konkurencji jest korzystne dla MSP i chroni je przed zbytnią dominacją dużych podmiotów.

5. Tworzenie podmiotów gospodarczych

Formy organizacyjne zrzeszania się przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej

rynku, narastanie konkurencji, wzrost kosztów wprowadzania postępu tech-Htyt>ii<> i inne czynniki sprawiają, żc nie zawsze ustalone cele gospodarcze mogą ^■JMiiliiniętc przez pojedyncze przedsiębiorstwo. Aby przezwyciężyć te trudności, s kię różne związki organizacyjne przedsiębiorstw. Związki przedsiębiorstw Mtrotiii klasyfikować według różnych kryteriów, często zazębiających się ze sobą. |łiHii|i< pod uwagę wpływ, jaki zrzeszanie się przedsiębiorstw wywiera na samodziel-Iluir |<i .spodarczą i odrębność prawną łączonych przedsiębiorstw, możemy wyróżnić Ką#ld powstające na zasadzie kooperacji i koncentracji (rys. 7).

ZWIĄZKI PRZEDSIĘBIORSTW

1 KOOPERACJA I    | KONCENTRACJA |

—(Kartel	—[Koncern
—Syndykat	—Holding
—{||®sorcjum	—Jrust
	HN^a

■Mi V. Formy związków przedsiębiorstw

Kooperacja w tym znaczeniu następuje wówczas, gdy istnieje dobrowolna wspól-

....... przedsiębiorstw opierająca się na zawartej przez nie umowie. Współpracujące

Mfeilgłębiorstwa nie tracą swej odrębności prawnej, zachowują również samodzicl-

..... gospodarczą w tych wszystkich dziedzinach, które nie są zastrzeżone w umo-

w Im Rezygnacja z niektórych pojedynczych funkcji gospodarczych ma doprowadzić Im w/rostu efektywności ekonomicznej związanych umową przedsiębiorstw i dzięki ■gl podnieść ich zdolność konkurencyjną. Do związków tworzonych na zasadzie Mperacji należą na przykład kartel, syndykat i konsorcjum.

Kartel jest organizacją przedsiębiorstw samodzielnych pod względem prawnym. ■glMiwym i technicznym; opiera się na umowie. Porozumienie kartelowe obejmu-■pffedsiębiorstwa tej samej branży. Przedmiotem umowy kartelowej jest najczęściej ■jlltnic ceny sprzedaży wyrobów na stosunkowo wysokim poziomie. Obowiązuje g|M wszystkie przedsiębiorstwa zrzeszone w kartelu. Umowy kartelowe mogą rów-g)ft ustalać jednolite warunki sprzedaży, dopuszczalną wysokość rabatów, poziom r*| płaconych za podstawowe surowce, podział rynków zbytu, wysokość kontyngen-Hi produkcji dlii poszczególnych przedsiębiorstw. Porozumienie kartelowe może być

iffiinlp.oom.pl