posmodernizm teksty polskich autorów1

posmodernizm teksty polskich autorów1



22

Grwgari Dziamski

dzieciństwa, nie po to jednak, by w fikcyjny sposób przedłużyć świat dziecięcych marzeń, jak również nie po to, by się od tego świata definitywnie, raz i na zawsze uwolnić. Przywołuje zapamiętane z dzieciństwa obrazy, aby je przepracować, poddać nowemu odczytaniu, zreinterpretować z punktu widzenia człowieka dojrzałego i odnaleźć w nich sensy, których wówczas, kiedy był chłopcem, nie mógł rozpoznać, ale które, choć nieuświadamiane, formowały przez lata jego psychikę. Kategorie kontynuacji i zerwania nie mają tutaj zastosowania. Nie można uwolnić się od własnej przeszłości, od tego, co nas ukształtowało, ale można własną przeszłość przepracować, zastanowić się nad tym, co z. przeszłości, dlaczego i w jaki sposób ciąży nad naszą teraźniejszością i w jak sposób kształtuje naszą przyszłość. Tego, co się wydarzyło, nie można zmienić, ale można tam odnaleźć ukryte przed naszą świadomością sensy; można przepracować przeszłość, by wytyczyć nową trajektorię naszego losu.

Leiris zajmuje się w Wieku męskim czymś, co moglibyśmy nazwać archeologią dzieciństwa. Postmodernizm jest również swoistą archeologią - archeologią modernizmu, ujawniającą sensy, których modernistyczny umysł, zapatrzony we własny projekt reformowania świata, nie mógł lub nie chciał dosti^ec. Postmodernizm jest refleksyjnym namysłem nad niedawną przeszłością, odsłaniającym nieuświadamiane motywacje nowoczesnego myślenia. Jest to perspektywa poznawcza ufundowana na poczuciu bycia „po", perspektywa pozwalająca myśleć o nowoczesności jak o pewnej zamkniętej już lub odchodzącej właśnie w przeszłość całości, od której coś nas oddziela, która staje się wobec nas czymś zewnętrznym w tym przynajmniej sensie, że już się z nią nie utożsamiamy. Z tej nowej perspektywy możemy przemyśleć lub też - jak powiada Jean-tranęois Lyotard, sięgając do słownika psychoanalizy - przepracować {durchmimten) przeszłość. Postmodernizm jest więc modernizmem wkraczającym. w..wiek dojrzały i z tej nowej perspektyw) spoglądającym na własną przeszłość (niecierpliwą młodość), abv ją przepracować; jest sporem o interpretację nowoczesności.

W dotychczasowej dyskusji nad postmodernizmem, która rozpoczęła się na terenie literatur) i architektury, ale szybko objęła swym zasięgiem inne dziedziny kultury, jak również społeczno-polityczne i cywilizacyjne przemiany, wypracowano dwie teoretyczne perspektyw nakreślające ponowoczesną sytuację. Pierwszą z tych perspektyw', nawiązującą do idei „wielkiego powrotu'1, można nazwać postmodernizmem neokonserwatywnym; drugą natomiast - postmodernizmem poststruktut alistycznym lub też postmodernizmem de-konstrukcji i rozproszenia-. Nieodłącznym elementem obu perspektyw jest ocena modernizmu, który w obu przypadkach wyznacza zasadniczy punkt odniesienia'.

Postmodernizm neokonserwatywny

Najbardziej reprezentatywnym rzecznikiem postmodernistycznego neokonserwatyzmu jest amerykański socjolog Daniel Bell4.

Bell opisuje ostatnie dwieście lat euro-ame ty kańskiej cywil i zacji jako wielki proces racjonalizacji, sekularyzacji i desakralizacji. le trzy procesy, kierujące odpowiednio sferą techniczno-ekonomiczną (racjonalizacja), sferą polityczną (sekularyzacja) oraz sferą kultury (desakralizacja), wzajemnie się w spierały' i uzupełniały, tworząc tzw. syndrom modernistyczny. Ponieważ każda ze sfer rządziła się własną logiką i miała własny rytm zmian, modernisty czny impuls przybierał w każdej z nich specyficzny, odmienny wyraz, a także rozwi-


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
posmodernizm teksty polskich autorów1 w (rii gi>ri Dzia niski dzieciństwa, nie po to jednak, b
posmodernizm teksty polskich autorów 21 Grzegorz DziamskiCo po nowoczesności?Dwie perspektywy post
posmodernizm teksty polskich autorów3 ‘26 Cnrgon Dzia niski do bezpowrotnie minionej przeszłości.
posmodernizm teksty polskich autorów5 30 Grzegorz Dz/am <ki bvć rozumiany jako paradoks przysz
posmodernizm teksty polskich autorów5 50 A ud ryj tś znlwj Ceklektyztu^ harmonię zastępuje szokuj
posmodernizm teksty polskich autorów6 Andrzej Sza Iw/ w sposób niewinny, powiedział jednak ukocha
posmodernizm teksty polskich autorów2 24 Cnrgorz Diiumski jal się 7 rozmaitą szybkością i intensy
posmodernizm teksty polskich autorów4 28 Grzegorz lhńuu>ki ona zapobiec wszystkim negatywnym s
posmodernizm teksty polskich autorów6 1 32    Grzegorz DJaiushi ___S-- popadać w a
posmodernizm teksty polskich autorów7 34 Gizciron Diinaishi o z superracjonalnej (określenie Levi
posmodernizm teksty polskich autorów9 38 Grzegorz Dzienniki jedynie poprzez znaki, języki, przeds
posmodernizm teksty polskich autorów0 40 Cne gon fhio mskż [16] W. Welsch, Wisza postmodernistycz
posmodernizm teksty polskich autorów1 42 Antlnrj Szalmj dominacją pracy intelektualnej, produkcja
posmodernizm teksty polskich autorów2 44 Andrzej Sztihnj wagi osobistego doświadczenia religijneg
posmodernizm teksty polskich autorów5 50 Andrzej Sz/ihuj (eklektyzm^ harmonię zastępuje szokujący
posmodernizm teksty polskich autorów8 cytatów i łatwo rozpoznawalnych historycznych symboli jest

więcej podobnych podstron