Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20090052 bmp

I> M<Quail. 7<w«i hmmilmwama most<»vgi>. Wjuaw* 20Q7 ISBN 97S-S5-01-ISI53-M, Olty \VN PWN 2007

Hg Rozdział 4. Teoria mediów a teoria społeczna

4.13.3. Alternatywa interaktywna

Większość dobrze poinformowanych obserwatorów traktuje obecnie z dystansem jednoczynnikowc wyjaśnienia zmiany społecznej i nie wierzy naprawdę w bezpośredni. mechaniczny skutek nowych technologii. Skutki występują tylko wtedy, gdy wynalazki się przyjmują, są rozwijane i wdrażane, z początku zwykle do już istniejących sposobów użycia, następnie zaś w coraz szerszym zakresie, zależnie od możliwości danej technologii i potrzeb społeczeństwa. Rozwój zawsze kształtowany jest przez kontekst społeczny i kulturowy. Nic ma już sensu myśleć w kategoriach jednego dominującego medium o unikalnych własnościach. Niewykluczone, że było to uzasadnione w przypadku książki lub, w pewnym sensie, później, na etapie telegrafu i telefonu. Obecnie wiele różnych nowych form mediów współistnieje w wieloma „starymi", z których żadna nie zanikła. Niemniej dość przekonująca i atrakcyjna pozostaje te/a, że media konsolidują się i łączą w jedną wszechogarniającą sieć (zob. Neuman 1991). Być może prawdą jest również, że nowe formy mediów mogą wykazywać pewne „tendencje" czy „inklinacje" społeczne lub kulturowe (zob. rozdział (i), co z kolei zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia pewnych skutków. Możliwości te omawiam w kolejnym podrozdziale.

4.14. Media a społeczeństwo - teoria VII: społeczeństwo informacyjne

Założenie o rewolucyjnym charakterze transformacji społecznej, następującej wskutek oddziaływania nowej technologii komunikacyjnej, towarzyszy nam od pewnego czasu, choć ma ono również swoich krytyków (zob. l.ciss 1989; Te rg u son 1992; Webster 1995, 2002). Marjorie Ferguson (1986) traktowała „determinizm nowych technologii" jako system pnźkomń zmierzający w stronę samospeł mającego się proroctwa. Termin „rewolucja komunikacy jna" wraz z terminem „społeczeństwo informacyjne" stał się już niemal powszechnie akceptowanym obiektywnym opisem naszych czasów i powstającego współcześnie typu społeczeństwa.

Termin „społeczeństwo informacyjne” pow'stał prawdopodobnie w Japonii w latach sześćdziesiątych XX wieku (zob. Ito 1981), choć zwykle za jego przodka uważa się „społeczeństwo post industrialne”, którego to pojęcia jako pierwszy użył socjolog Daniel Bell (1973). Kolejnym źródłem była koncepcja „ekonomii informacyjnej”, stworzona przez ekonomistów Fritza Machlupa (1962) i Marka Porała (1977) (zob. Schentent, Curtis 1995). Praca Bella wpisywała się w tradycję poszukiwania odpo-wieclniości między typami społeczeństw a kolejnymi stadiami rozwoju gospodarczego i społecznego. Głównych cech społeczeństwa postindustrialnego poszukiwał on w narodzinach sektora usług w gospodarce opartej na przemyśle lub rolnictwie, co pociągnęło za sobą dominację pracy „opartej na informacji”. Wiedza teoretyczna (naukowa. ekspercka, wykorzystująca dane) stawała się kluczowym czynnikiem gospodarczym. wypierając fabryki i ziemię jako podstawę bogactw a. Równolegle rodziła się