S5001378 (3)

• tara**i

0Ęhofen upedMa—r »wfc> zachęcać do samodzielnego poruszania tę Mymicit ph j— fe> • ogóle możliwe. Turlanie, pełzanie i raczkowanie moj* oamemc do osiągnięcia pozycji stojącej i chodzenia.

Harda omlu Mpoiicden— potrzebuje indywidualnego toku postępowań^ w tym adamii ahtciiPtj pozycji siedzącej lub stojącej. Najlepiej gdy w tym mia dmrzyma mc t rady fizjoterapeuty. Osobę upośledzoną należy umiejętnie ■lanawśtmC w różne pozycje, lecz w żadnej nie powinna ona pozostawać na dba— N^bM jtfljj aa początku wszelkie ruchy związane z podnoszeniem i WTfwmnmm aa mlati osób z głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami nadzoruje Agmnęim.

#    Ruch w wódziu

Węda ufewau osobom głęboko upośledzonym większą swobodę ruchów. WmN dana relaksacja i specyficzne dla wody bodźce dają w efekcie zwiększenie zakresu ruchu Niektórym osobom z głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami woda wnnrliwis samodzielne poruszanie się. Jest szczególnie pomocna dla osób I jrdnnt/emym głębokim upośledzeniem wzroku i słuchu i po przebytej różyczce, l-ud/ic głęboko upośledzeni. których ciała z powodu jednostronnej spastyczności M| asymetria, będą mieli trudności z utrzymaniem równowagi w wodzie. Można wowc/u zastosować różne nadmuchiwane przedmioty pełniące rolę podpory Każdą osobę i głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami trzeba będzie podUTymywnć. co mogą robić uczniowie ze szkół średnich, pracujący pod —d—L

Temperatura wody dla osób upośledzonych fizycznie musi być o kilka stopni wyżu* Baaeny do hydroterapii są ciepłe i płytkie, choć niektóre z nich są zbyt —dr. by pomieścić więcej osób.

•    Kżrmhnif i toaleta

Cntnoici związane i toaletą i karmieniem osób z głębokimi i sprzężonymi, zaburzeniami labierają dużą część dnia. Możliwe więc, że trudno będzie znaleźć' H| BI pr/epn>w jJ/enie opisanych wyżej ćwiczeń. Warto więc pamiętać, że w procesie mówienia i jedzenia biorą udział te same mięśnie. Niekiedy występują kłopoty i żuciem pokarmu: pożądany skutek może odnieść delikatny masaż policzków Bardzo wskazana będzie też współpraca z logopedą.

Tworzenie programu

Cotygodniowe zajęcia ruchowe oparte na pracy indywidualnej (jeden na jeden) będą ogromną pomocą dla osób z głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami. Najlepiej

- gdyby przynajmniej raz w tygodniu miały one też zajęcia w wodzie. Duża _;C>c pracy nad ruchem może być wykonana w klasie przez nauczyciela i jego prti¥X'mków. pracujących z pomocą fizjoterapeuty. Dzieci głęboko upośledzone _cj$si0 zostawiane są na cały dzień w klasie, podczas gdy bardzo cenna jest dla gjdi aktywność na sali gimnastycznej oraz bodźce płynące z pracy z nowymi ladimi. Jednym ze sposobów na zapewnienie kontaktu „jeden na jeden" jest .angażowanie do wspólnej pracy w szkole najstarszych dzieci z poważnymi nudnościami w uczeniu się i nauczenie ich jak podczas zajęć ruchowych prseprowadzać pod kontrolą proste ćwiczenia (fot. 6 i 10).

Bardzo wskazane jest, by stymulujący program ruchowy rozpocząć wcześnie, gdy dzieci są jeszcze małe. Umożliwi to utrzymywanie ich ciała w jak największej ruchliwości, oraz pomoże w akceptowaniu i nawiązywaniu kontaktów. Korzystny dla rozwoju dzieci z głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami jest udział w zajęciach mchowych rodziców. Starannie zaplanowane ćwiczenia powinny się zacząć jak najwcześniej, zarówno w szkole, jak i w domu.

Trudniej jest w szpitalach i domach opieki dla dorosłych z głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami, ale tam gdzie fizjoterapeuci zainicjowali zajęcia mchowe, angażując zespół pomocników, zaobserwowano, że zachowanie pensjonariuszy żyjących w rutynowych, zinstytucjonalizowanych warunkach, uległo poprawie.

"Gita