str09901 djvu

O POLITYCE I PACYFIZMIE

nizacyjno-technicznej zagadnienia, lecz, kierując się względami wychowawczeini, pragniemy też uwzględnić bezpośrednio i momenty psychologiczne, winniśmy dążyć do tego, aby traktaty międzynarodowe zapewniały jednostce możność legalnego uchylania się od służby wojskowej; miałoby to niewątpliwie olbrzymie następstwa natury moralnej.

Pozwolę sobie w kilku słowach streścić swe stanowisko. Same tylko układy o zmniejszenie zbrojeń nie dają jeszcze żadnych rękojmi bezpieczeństwa. Obowiązkowy Trybunał Rozjemczy musi mieć do dyspozycji organ wykonawczy, działający na zasadzie gwarancji wszystkich państw uczestniczących. Organ ten powinien stosować sankcje gospodarcze i wojskowe wobec państwa, gwałcącego pokój. Powszechna służba wojskowa winna być zwalczana, jako główny rozsadnik niezdrowego nacjonalizmu; uchylający się od służby wojskowej muszą zwłaszcza korzystać z ochrony międzynarodowej.

Na zakończenie chcę zwrócić uwagę na książkę Ludwika Bauera „Jutro znowu wojna". Książka ta traktuje o poruszanych tu sprawach, ujmując je ze znacznem zrozumieniem psychologicz-nem w sposób bystry i bezstronny¹).

93

1

Książka ta ukazała się w polskim przekładzie. Ostrzegamy jednak przed nim czytelnika, gdyż roi się on wprost id błędów i niedokładności. (Przyp, tłum.).