TYPY FBM1NIZMÓW
m
mianem (synonimicznic) („patriarchat” i „społeczeństwo seksistow-słdcrtłW.
Patriarchat i matriarchat to tylko punkt widzenia — uważa natomiast Apn OakJcy, brytyjska autorka jednego z pierwszych, bardzo poczytnych podręczników studiów kobiecych. „Mężczyźni i kobiety posiadają w gruncie rzeczy odmienne systemy wartości. Można by właściwie powiedzieć, że patriarchat to mii w umysłach mężczyzn. To jest to, w co mężczyźni, patrząc na świat przez siebie zamieszkiwany, głęboko wierzą. Kobiety nic podzielają tego poglądu lub wręcz wierzą w matriarchat.”488 Tak odmienne postrzeganie tej samej rzeczywistości społecznej staje się możliwe jednak tylko wtedy, „kiedy kobiety i mężczyźni w jakimś zakresie żyją i działają w oddzielonych od siebie sferach”486, co uniemożliwia bezpośrednie porównywanie. „Jeśli mężczyźni i kobiety postrzegają siebie jako dwa różne gatunki, nic zachodzi porównywanie swej ważności, które by budziło zawiść”. Dopiero kiedy pojawia się „bałwochwalczy kult równości płciowej (mężczyźni i kobiety są zasadniczo tacy sami, mają takie same prawa i obowiązki itd.), może ujawnić się nierównowaga władzy, ponieważ pierwotnym punktem odniesienia dla wszystkich może stać się ta grupa, która w centrum stawia model męski”487. To oryginalne zapatrywanie stawia autorkę w opozycji do znacznej części feministek kulturowych, ale jest zapowiedzią, w 1981 roku, zwrotu feminizmu w kierunku cskapistyczncgo programu budowy kobiecego alternatywnego świata. „Czyż jedyna droga do uznania w kobiecie człowieczeństwa ma prowadzić poprzez zamianę nas w męskich obywateli?” — pyta autorka na koniec tego wywodu, zwróconego wyraźnie przeciw feminizmowi liberalnemu488.
Wyzysk
System kast płciowych jest „eksploatatorski” — pisze Mary Dały489. Mężczyźni żywią się energią kobiet. „Dla mężczyzn (...) życic równoznaczne jest z żywieniem się ciałami 1 umysłami kobiet, z wysysaniem z nich energii za cenę ich uśmiercania. Jak Drakula, mężczyzna żywi się krwią kobiecą.”490 To samo autorka powtarza w następnej książce. Mężczyźni „żywią się skradzioną energią kobiet”491. „Istnienie społeczeństwa opiera się na nierówności, tj. na zawłaszczeniu kobiecej energii przez mężczyzn”492. „Ojcowscy Pasożyci ukrywają swe wampiryzowanic kobiecej energii”493. „[...] wiadomo, że kobiety są źródłem energii [i dlatego] patriarchalni mężczyźni starają się ustawicznie posiąść i skonsumować nas (...]; kobiety są generatorami energii”494.
** M. 1 )aly Beyond God ihe Faihcr. Towardaphiloiophy oj Women’i Liberation, (I wyd. 1973), Boston 1977, s. t—3
**' A. Oskley S uhjtct W omen, Oxford 1981, s. 334. m Ibidem, s. 333.
* Ibidem, s. 334.
• IMm
"" M Dały Ikyond God ihe Fatim, op. cii., >. a.
*• Ibidem, 1 171.
*" M Dnly < lunlotfy, The meiaeihict 0/ rmlir.nl feminiwt, (I wyd. 1978), 1 los ton 1991, s. 2.
Ucisk — uciemiężenie — udręczenie kobiet Pierwotną Boginię zamordował późniejszy od niej Bóg — Mary Dały przytacza init babiloński o zamordowaniu i rozczłonkowaniu pierwotnej Bogini mana, jTlamat jprzcz Marduka — i to staje się symbolem tijóinej kondycji kowT w św i ecie. Suttcc w Indiach, wiązanie stóp w Chinach, okaleczanie kobiecych. genitaliów w Afryce, palenie czarownic w Europie, ginekologia w USA, medycyna nazistowska — to przykłady powtarzanych wciąż rytuałów, które przypominają o pierwotnym zamordowaniu Bogini. Są to wszystko ały”4*’. „Na naszej patriarchalnej planecie [istnieje] głęboko zakorzenione i powszechne dążenie do zniszcggłia boskiej iskry w kobietach”4*, dodaje autorka.
Wiktymizacja kobiet jest zjawiskiem powszechnym. „Prawda jest uka — pisze Mary Dały — że żyjemy w dogłębnie anty kobiecym społeczeństwie, w mizoginiczncj ^cywilizacji*, w której mężczyźni kolektywnie wiktymizują kobiety, atakując nas jako uosobienie ich własnych paranoicznych lęków, jako Wroga.”497
Kobiecość
Ujęcie biologistyczne
Prźyrodniczość kobiet: „[...] kobiety, które wybierają bycie biofiłne — pisze M. Dały ujmując to jako podstawową tezę Czystej żądzy — należą do Nurtu Kobiet Żądnych, które uczestniczą w Nurcie Żywiołowego Bycia. Dlatego, że jesteśmy zakorzenione, podobnie jak zwierzęta i drzewa, wiatry i morza, w substancji Ziemi. Nasz początek tkwi w jej żywiohch. aft, jeśli pozostajemy wierne naszym Początkom, jesteśmy Żywiołowe, tzn. iwy-wodzące się z wielkiej siły natury, pozostające z nią w związku, czy przez nią wywołane*. W warunkach patriarchatu kobiety odkrywają swój Źródłowy Nurt, wyzwalając w sobie głęboką ontologiczną Furię.”49* „W BŁ dziedzicznej pamięci drzemią Źródłowe potencje”499. Podobnie przyrodniczo
4,1 Ibidem, s 12.
4,3 Ibidem, s. 29.
494 Ibidem, s. 319. Poruszająca się w obrębie tej samej metafory, ale krytycznie wfeM feminizmu nastawiona profesor sztuki w Pensylwanii widzi sytuację dokładnie as odwnic Pcmme fatale, pierwsza z Seatal Personae, u Indian północntwmerykarahdi ma o^mMI w micie nagina dentaia. Jest to wyobrażenie tego, jak „kobieca pełnia wysysa energię męjayat^ „Cielesna i duchowa kastracja to niebezpieczeństwo, na które naraża się każdy ■ąnapmanjiH de stosunku z kobietą. Miłość to czar, pod urokiem którego zasypia w mężczyźnie jego Mfcwwd> ny lęk. Ukryty waropiryzm kobiety nie pojawia się wskutek społecznej abcmcp, inURMMM z jej macierzyńskiej funkcji, w którą wyposażyła ją przyroda z nużącą Sacual Personae. Art and decadence /ram Nefertiti to Emiły Didanson, [I wyd. ld||B| 1991, s.14).
4,5 M. Dały GynlEcalagy, op. cit. s. 107—111.
tH Ibidem, s. 315.
4.7 Ibidem, s. 29.
4.8 M. Dały Purc Lusti lUemcntal /minut pkdmfłty, London 19I4, s> $•
4M Ibidem, 8.-6.