35090 instalacje077

2. KONSTRUKCJA I WŁAŚCIWOŚCI SILNIKÓW SKOKOWYCH 38

Rys. 2.14. Porównanie krzywych odmagnesowania materiału magnetycznie twardego anizotropowego i izotropowego

1 — krzywa przy uprzywilejowanym kierunku namagnesowania; 2 — krzywa materiału izotropowego; 3 — krzywa przy kierunku namagnesowania prostopadłym do uprzywilejowanego

Jako przykład zorientowanego stopu magnetycznego o dobrych właściwościach może posłużyć stop o strukturze kolumnowej, znany pod nazwą Columax, który charakteryzuje się dużą indukcją szczątkową B_r i stosunkowo dużym dla stopu metalicznego natężeniem powściągającym pola magnetycznego (B_r = 1,34 T; _UH_C — 66,8 kA/m; (BH)_m:ix = = 62,4 kJ/m³). Strukturę kolumnową uzyskuje się przez nadanie kierunku krystalizacji stopu w czasie chłodzenia (od temperatury odlewania) jednej lub dwóch powierzchni czołowych odlewu.

Główną zaletą stopów Alnico, produkowanych w ostatnich latach, jest duża indukcja szczątkowa, przekraczająca niekiedy wartość 1,3 T. Jednakże ogólną wadą stopów tego typu jest małe natężenie powściągające pola magnetycznego w porównaniu z materiałami ferrytowymi, co jest niekorzystne zc względu na możliwość demagnetyzacji.

Jest rzeczą charakterystyczną, że p.stęp w dziedzinie uzyskiwania materiałów magnetycznie twardych o dużym _BH_L posunął się już tak daleko, że przy porównywaniu stosowanych obecnie materiałów magnetycznie twardych czasem w ogóle nie bierze się pod uwagę stopów typu Alnico (tabl. 2.2).

Magnesy uzyskiwane ze sproszkowanych tlenków żelaza i baru lub strontu, znane jako materiały ceramiczne magnetycznie twarde (ferry-

Tablica 2.2. Właściwości głównych rodzajów materiałów magnetycznie twardych

Materiał	Oznaczenie międzynaro dowe	Br T	kA/m	C kJ/m^3
Stop samarowo- -kobaltowy (SmCOs)	RE	0,92	705	167
Ferryty	FE	0,37	238	26
Mn-Al-C	MN	0,58	190	45
Nd-Fe-B	NE	1,2	860	240

ty barowe i strontowe), są znacznie tańsze od metalicznych stopów Alnico i z tego między innymi względu są szeroko stosowane w maszynach elektrycznych, w tym również w silnikach skokowych.

Na rysunku 2.15 zestawiono krzywe odmagnesowania kilku gatunków ferrytów magnetycznie twardych. Linia przerywana 5 jest charakterystyką odmagnesowania lanego stopu metalicznego O er sit 500. Porównanie krzywej 5 z pozostałymi krzywymi uwidacznia zasadnicze właściwości ferrytów, jak: mała indukcja szczątkowa B_r i duże natężenie po-wściągające pola magnetycznego _SH_C.

---H

Rys. 2.15. Porównanie krzywych odmagnesowania magnetycznie twardych ferrytów 1 - Oxit 100; 2 - Oxit 300 K; 3 - Oxit 300R; 4 - Oxit 300 KK; 5 - dla porównania, stop lany Oersit 500