47764 ScannedImage 51

- 161 ~

)

wej ludnośoi panikę 1 przyczyniły się do powstania wielu nieprawdopodobnych interpretaoji tego zjewieka geologicznego. Pierwsza wersja głosiła, jże w przyszłości biskup z AJLeaishafen będzie powodował Jeszcze yiększe trzęsienia ziemi, które obejmą wszystkie wioski i ludzi tam mieszkających} jedynie nowo wybudowana katedra w Alexiehafen, największa budowla na Nowej Gwinei, Jak uważano, nie zostanie zburzona. Inni znowu sądzili, że również katedra zobtanie zniszczona i pogrzebie wszystkich Kanaków, Druga worsja głosiła, żeby katolioy nie żegnali się przed modlitwą, gdyż gdy będą cżyrdLó znak krzyża, wyskoczy im o-gied z czoła.i spali ich. Pogłoska ta spowodowała zmniejszenie się liczby biorących udział w nabo&^ństwach kościelnych, a w Jednej wiosce nawet zburzono szkołę misyjną. Trzecia wreszcie wersja mówiła o czarnym królu, który będzie miał skórę; z żelaza i kamienia (to oznaka Jego siły) oraz wiele rąk (dalekosiężną władza). Jeżeli król usłyszy dźwięk bębna, wpada w złość} jest tylko wtedy zadowolony, gdy bęben wzywa do szkoły, modlitwy, do rczpoczęoia uroczystości slngsingu lub •-obrzędów kultowych. Zwolennicy kultu czarnego króla ustanowili specjalne tabu zakazujące spożywania niektórych pokarmów i domagali się, aby wioskę przenieść nad rzekę, Czarny król zniszczy również biskupa z A— liziahafen. Nikt czarnego króla nie widział i jak sądzono, widzieć nie może} mieszka on w górach, stworzył wszystkie rzeczy i dobra materialne przewidziane dla NowogwineJeżyków, wszystko widzi i słyszy przez swoioh wysłańoów i biogająoe psy. Budowano speojalne domy, w których odprawiano obrzędy na jego cześć i oozekiwano jego przyjścia z mnóstwem stworzonych przez siebie towarów.

Ideologia zatem kultu zawiera wyraźnie tendencje antymisyjne i. zmierzała do reaktywowania tradycyjnych struktur apołeozno—religijnyoh, które pod wpływem stale wzmagająoej się działalności misyjnej zaczęły tracić swój walor. Wszystkie- wersje interpretacyjne wywodziły się z rejonów górskioh położonyoh w głębi lądu prowincji Madang i zasadniozo ńie objętych jeszcze wpływami misji katolickich, toteż za takimi wersjami stali wioskowi przywódcy, którzy zdawali sobie sprawę z faktu coraz większego zanikania ich wpływów na ludność miejscową,

O, Holtker, jeden z badaczy kultów cargo, porównuje omawiany kult czarnego króla z Ulingan z kultem czarnego króla z okolio Aitape — Ve-wak (por, wyżej) i uważa, że oba te kulty są w swej ideologii zbież-ne . Dokładne jednak badania oraz analiza obu kultów pozwala stwier—

Por, G. Holtker, Schwarmgeister in Meuguinea wahrend des letzten Krleges, JNeue Zeitsohrift fur Misslonswissenschaft 2/19^6/207} por, też O, Holtker, Mensohen und Kulturen in Nordost-Ńeuguinea, St. August in 1975, a. k0$, Podobny pogląd wyrażają również P. Woraley i P, Steinbauer (por, P, Worsley, dz.cyt,, s. 101} F, Steinbauer, dz^ oyt, , a. ki/, Wydaje się jednak, iż opierają się oni-na spostrzeżeniach G, Holtkera.

3*