80884 Obraz
4

W okresie rozwoju budowy zamków warownych (począwszy od II tysiąclecia) pojawiają się pierwsze założenia ogrodowe przy letnich rezydencjach królów i możnowładców, zwane w owych czasach willa suburbana. Pierwszym królem polskim, który taką rezydencję posiadał był Kazimierz Wielki. Swoją letnią siedzibę założył w Łobzowie, tuż obok Krakowa, ówczesnej stolicy Polski.

Rozwijające się w średniowieczu zamki warowne, otoczone powstającymi wokół nich miastami z rosnącą liczbą ludności, nie mogły zapewnić warunków wypoczynku dla ich mieszkańców. Toteż wokół zamków, czyli poza murami obronnymi, urządzano „łąki kwietne”. Nazywano je też „terenami zabaw”. Obsiewano kwiatami polnymi i obsadzano krzewami. Średniowieczne wirydarze oraz łąki kwietne były zalążkami terenów zieleni przed okresem humanizmu zapoczątkowanym odkryciem Ameryki przez Kolumba. Dla ścisłości historycznej trzeba dodać, że pierwszy park publiczny w Europie po okresie starożytności powstał w XIII wieku w Siennie. Otrzymał nazwę Prato comunae (ogród dla wszystkich).

Jednak za perłę średniowiecznej architektury ogrodowej w Europie uznaje się ogrody Alhambry na terenie Hiszpanii. Są to ogrody mauretańskie powstałe w XIII wieku w Grenadzie po zdobyciu jej przez Arabów. W tym okresie kultura arabska była bardziej rozwinięta od kultury europejskiej. Ludność arabska na początku II tysiąclecia liczyła ponad 20 milionów, podczas gdy w całej Europie żyło niecałe półtora miliona ludzi. Liczebność i bogata tradycja materialna miała duży wpływ na szybszy i intensywniejszy rozwój arabskiej kultury i nauki. Również ogrody Alhambry są tego dowodem.

Renesans (styl włoski). W ogrodnictwie ozdobnym trwał 200 lat (XV-XVI wiek). Motywem w architekturze ogrodów renesansowych była płaszczyzna kwadratu (ad ąuadratuni). Pałace budowano w kształcie kwadratu. Kwadratowe kwatery ogrodu były otaczane strzyżonym żywopłotem. Wewnątrz obrzeżonych płaszczyzn urządzano pierwsze w historii trawniki. Były to pierwotne selekty traw pastewnych zaliczane w owych czasach do traw ozdobnych. Wewnątrz kwadratów budowano baseny z wodą, kaskady i fontanny, ustawiano rzeźby, a żywopłoty często strzyżono w formy ornamentowe. Renesans był okresem, w którym rozpoczął się rozwój prawdziwego ogrodnictwa ozdobnego w Europie. Drzewa sadzono regularnie, korony były strzyżone, lansowano ogrody specjalnie urządzane dla zabaw, tzssr.prato, które lokalizowano obok kwadratowego domu. W powiązaniu z ogrodem zakładano też tzw. gaje jako łowiska, czyli pierwsze zwierzyńce, które stały się zalążkiem późniejszych ogrodów zoologicznych. Z okresu renesansu pochodzą też pierwsze nasadzenia o charakterze ogrodów botanicznych.

Barok. Ten nowy styl (styl francuski) pojawił się w początkach XVII wieku jako końcowa faza stylu renesansowego. Trwał prawie 300 lat (1600-1870).

15