DIGDRUK001065
14 djvu

106

Pokazują tu w zamku głęboki loch pouziemny, zwany Dorotka, do którego w czasach odległych spuszczać miano przestępców na zamoczenie głodem wskazanych; jakoż na ślad podobnego w miejscu tern ukarania, w dawnych dziejach naszych natrafia się, pisze bowiem Paprocki: (¹) „Bo ci Toporowie będąc zdawna tale możnymi, byli i tacy miło wnicy sławy dobrej, że Sami każdego herbownego o wszelakie nieprzystojne sprawy karali etc.“ Co Niesiecki (²) uzupełniając, dodaje: „Wieża Dorotka, tak nazwana w krako-wskićm województwie, sławna, w którćj Tęczyńscy (³) jfi-dnę z domu swego na imię Dorotę aż do śmierci trzymali o jakieś nieprzystojne akcye.“ " ¹ⁿ ........

Położenie Pieskowej skały aczkolwiek niezmiernie samotne, jeśt przecie z rzędu tych powabu pełnych, jakie natura miejscom od siebie upodobanym wydzielać zwykła. Skałę na której stoi zamek, opasały wieńcem dokoła wysokie wzgórki, bukowym zarosłe lasem. Przed samym zamkiem stojąca ogromna skała, u spodu węższa, u góry znacznie 'Szersza, mająca postać grubszym końcem do góry przewróconej maczugi, i ztąd maczugą Herkulesa a przez lud miejscowy skałą sokolną zwana; wysokością i szczególnym kształtem swoim zadziwia. Zdaje się, że natarczywość wi-chrów powinna była od dawna pokonać i zwalić z podstawy ten ogromny kolos, tego potężnego olbrzyma, który okolicznym skałom panować się zdaje; gdy on tymczasem zachowując najściślćj rozważoną miafię ciężaru, sile ich opiera sie., a nawet wśród burz i wśród piorunów, niewzruszony stoi od wieków.

Pieskowa skała dzielnego'wydała wojownika w osobie Piotra Szafrańca podkomorzego krak , który w r. 1410 pod Grunwaldem na cżele chorągwi swej, którą Długosz¹ 35tą kładzie, mężnie przeciw Krzyżakom stawał. Przed bitwą zasiadał on w radzie wojennej z 8 znakomitszych mężów

1

Herby p. 15, gdzie Toporezyków ród wywodzi,

2

■ ²) IV. p. 368.

3

Tęczyńscy równie jak Szafrańeowie, niegdyś dziedzice Pieskowej skały, od dawnych toporezyków pochodzili. Pierwszy dopiero Źegota Szafraniec (inaczej zwany Zaprzaniec, z powodu że się ¹:o bracia Nawój i Sędziwój zaparli) który w miejscu Topora herbu JSta-ry-koń używać począł (Paprocki Herby p. 52).