image 15

1udniowej Mezopotamii, który pozostawił po sobie posą Kl, miasta i świątynie odsłaniane przez archeologów po<l warstwą zabytków babilońskich z początku II ty -rtiąclecia. Ponieważ teksty starożytne określały tę część Mezopotamii, która przylega do Zatoki Perskiej, mianem kraju Sumerów, nazwano ów lud poprzedzający Se-mitów w Babilonie Sumerami, język ich sumeryjskim, a aayriologów, którzy od tego czasu poświęcali się ba -daniom nad tą nieznaną przedtem kulturą - sumerolęga-mi.

Pierwszym osiągnięciem tej nowej dyscypliny jest odtworzenie, kawałek po kawałku, języka sumeryjskiego, zapomnianego i zatraconego od tysiącleci, języka jednego z najbardziej osobliwych na świecie; pomimo niezliczonych wysiłków, nie udało się dotąd zakwalifiko-i wać tego języka do jakiejś znanej nam rodziny językc-l woj.

Język sumeryjski jest osobliwy przede wszystkim w uwym słownictwie, w znacznej części jednosylabowym,

Jak np. język chiński czy znaczna część dzisiejszego języka angielskiego. Wprawdzie "bóg" nazywa się d i dl g i r, a słowo "i n i m", ale spotykamy też a n na oznaczenie "nieba", ki na oznaczenie "ziemi", 1 ul na oznaczenie "człowieka", dug dla pojęcia "dobry® gal dla pojęcia "wielki", d u dla czasownika "bł dować", tar dla terminu "ciąć" itp. Za to spotykf nię zupołnio nioopodziowaną i niezwykłą liczbę homonK iiiów, ozy tuż - Juk mówią upoojuliucl od plama klino- I

i <> homofcnótfj to znaczy różnych znaczeń przywiąza-,..li <lo tego samego zestawu dźwięków. Np. jednogłosko--»ni i.łowu d u odpowiadają znaczenia następującej

"budować”, "głębokość", "nasyp", "dogadzać","u-=> i ulać", "nieprzyjaciel”; dochodzą jeszcze i inne • >**Hyt,nnia₍ które nie mają nic ze sobą wspólnego z wy-fonetycznego układu słowa* które je wyraża.Po_ _r * u t mi jednak przeciwdziała okoliczność* że każdemu z . imczeń odpowiadają różne znaki klinowe, i to bez śaMtthfr związków między sobą; w ten sposób oznaczenie ...H i*’ dla pojęcia "iść", oznaczenie "kołka” dla pojęła "budować”, oznaczenie "otwartej piersi" /?/ dla ,»lii "uwalniać” ita. Pomimo jednak tych wszystkich w znaczeniach i sposobie pisania wszystkie o-. .,M*«wiane były jako d u . Być może, że ten lub , * ilAwlfk był różnicowany przez akcent czy intona -,, w niektórych językach Dalekiego Wschodu, te »»■ zróżnicowania nie były notowane w piśmie i nig_ .. t «i »u»kh być przez nas poznane. Przy transkrypcji it 11 nowych na nasz alfabet asyriologowie przyj-,,, ilu orientacji w tym gąszczu homofonów, umowny *-w graficzny akcentów czy też wskaźników liczbo -, i , hióro wskazują czytelnikowi znaki i różne zna-i= ukryta pod identycznym dźwiękiem:    d u samo

„łrf.b, r.nttkowi, który ma wartość pojęcia ”iść” ;

t który oznacza czasownik "budować":d u 5 "t Iybokość”; d u 3 rozumie się jako "wyzwalaćV ta "nlaprzyjacial” itd.