img054 (40)

Przekrwienie żylne, bierne, czyli zastój krwi w wątrobie (hyperaemia venosa s. passiva, venostasis hepatis)

i

Przekrwienie (hyperaemia) jest zaburzeniem w krążeniu, polegającym na nadmiernym wypełnieniu krwią naczyń krwionośnych.

W zależności od rodzaju łożyska naczyniowego objętego tym procesem wyróżnia się:

a)    przekrwienie tętnicze, czyli czynne (hyperaemia arteriosa s. activa) - może występować jako zjawisko fizjologiczne, np. przekrwienie ciężarnej macicy, jelit w czasie trawienia, mięśni podczas wysiłku lub jako stan patologiczny, np. w zapaleniu;

b)    przekrwienie żylne, czyli bierne (hyperaemia venosa s. passiva) - jest zawsze stanem patologicznym;

c)    przekrwienie tętniczo-żylne, czyli mieszane (hyperaemia arterio-venosa s. mixta) - spotykane najczęściej w narządach o licznych anastomozach tętniczo-żylnych.

Przekrwienie żylne wątroby rozwija się jako następstwo ostrej jak i przewlekłej niewydolności prawokomorowej serca, rzadziej w wyniku ucisku na żyły wątrobowe przez rozrastające się guzy nowotworowe, powiększone węzły chłonne, zmiany obliteracyjne żył itp.

Zmiany obserwowane sekcyjnie oraz obraz histopatologiczny zależą od czasu i nasilenia przekrwienia, w związku z czym wyróżniamy trzy następujące po sobie okresy:

1. Okres sinicy (cyanosis) - uboga w tlen krew zgromadzona w rozszerzonych naczyniach włosowatych oraz żyłach nadaje wątrobie charakterystyczne zabarwienie i tonus.

Makroskopowo wątroba jest powiększona, barwy od niebieskoczerwonej do sinobrunatnej, o wyraźnie zaokrąglonych brzegach i silnie napiętej torebce. Na przekroju miąższ wątroby ocieka ciemną krwią żylną. W obrazie mikroskopowym widoczne są silnie rozszerzone drobne naczynia żylne (głównie żyły środkowe i podzrazikowe) oraz włosowate, wypełnione dużą ilością krwi.

54