img27401 djvu

277

wszyscy sad! Co rośnie w sadzie? Jakie drzewa tam rosną? Owocowe, które drzewa oweowe zna:z? Wnet was tam znowu zaprowadzę. Będziemy tam sadzili drzewka. Widzę, że macie ochotę do tej roboty. Cieszy mnie to. Teraz wracajmy do klasy.

Rozmowa o ptakach przelotnych. — Które ptaszki przylatują do nas na wiosnę? U. Bociany, jaskółki, skowronki, szpaki, pliszki i t. p. N. A które z w'as wie, gdzie one przebywały w zimie? Ciepłe kraje są bardzo daleko w stronie południowej, gdzie jest zawsze ciepło i niema mrozów. Gdybyśmy chcieli się lam dostać, tobyśmy musieli kilka dni jechać prędko koleją, ciągle na południc. (Pokazuje ręką stronę południową). Kiedy to ptaszki tam poleciały? (Jeszcze przed zimą, gdyśmy zaczęli chodzić do tej szkoły). Dlaczego one tam poleciały? (BoDy tutaj ni.e wytrzymały zimna, wszystkie by tu zdechły i nie miałyby co jeść, bo w zimie niema u nas robaczków na polu, ani gąsienic, ani muszek). W ciepłych krajach mają ciepło, mają też do jedzenia muszki, robaczki, gąsienice, i dlatego tam lecą. Teraz dopiero wracają do nas, gdy już się robi ciepło i wiosna nastaje. I tak zawsze ptaszki odlatują od nas do ciepłych krajów, a stamtąd przylatują z powrotem do nas.

A czy wszystkie ptaszki przelatują do ciepłych krajów? Które nie przelatują? — Te ptaszki, które przelatują do ciepłych krajów i na wiosnę przylatują z powrotem, nazywamy ptakami przelot-n e m i. Powtórz! Wymień ptaszki przelotne! — Te ptaszki, które nie lecą do ciepłych krajów-, nazywamy nieprzelotnemi. Powtórz! Wymienić takie ptaszki! Czy widziało już które z was bociana? 0, tu macie bociana namalowanego. Jak on wygląda? Jak wielki jest bocian? Pokaż ręką! Jakiej barwy ma pierze? (Białe, na skrzydłach czarne). Jaki dziób? Nogi? Kto z was widział go na łące? Co robił? (Chodził po łące). Czy prędko chodził? (Pomału, poważnie). 1 co więcej robił? (Czasem schylał głowę i dzióbał coś na ziemi). A widziałeś, co on dzióbał? (Dzióbie żabki, zajączki młode, małe, pisklęta, ślimaki, ryby, żaby). A które z was widziało lecącego bociana? Jak leciał? Czy prędko poruszał skrzydłami? Gdzie leciał? (Na drzewo, na dach). A po co on leciał na dach? Które z was widziało gniazdo bociana? Z czego zrobione? Czasem gnieździ się na wysokich drzewach. Jaki głos wydaje? (Klekoce dziobem). W jesieni, gdy się zacznie robić chłodno, zlatuje się razem dużo bocianów i odlatują do ciepłych krajów. Które ptaszki przylatują do nas wczas na wiosnę? (Skowronki¹). Skowronek jest małym ptaszkiem. (Pewnie go wszyscy już znacie). Widzieliśmy już skowronka, jak latał i słyszeliśmy, jak przyśpiewywał rolnikowi w pracy, aby mu było przyjemniej.

Teraz go wam pokażę namalowanego, (albo okaz wypchany). Do którego ptaszka podobny? Do wróbla, tylko jest większy. Które widziało go, jak lata? Najpierw wznosi się coraz wyżej i śpiewa. Wreszcie jest tak wysoko, że go ledwo można zobaczyć; tylko go słyszeć można, bo ciągle śpiewa. Potem znowu opada, najpierw po-

t) Należy dzieciom, podczas wycieczki w pole, zwrócić uwagę na jego śpiew

i lot.