Parki narodowe w Polsce
(Przekierowano z Parki Narodowe w Polsce)
W brzmieniu Ustawy o ochronie przyrody z 1991 roku:
"Park narodowy obejmuje obszar chroniony, wyróżniający się szczególnymi wartościami naukowymi, przyrodniczymi, społecznymi, kulturowymi i wychowawczymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega całość przyrody oraz swoiste cechy krajobrazu."
W Polsce istnieją 23 parki narodowe, które zajmują około 1% powierzchni kraju.
Rozważa się utworzenie dalszych parków narodowych, mogą to być:
Jurajski Park Narodowy (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska)
Mazurski Park Narodowy (okolice jeziora Śniardwy)
Turnicki Park Narodowy (przedgórze Bieszczad)
W określonej części parku narodowego zwanej rezerwatem ścisłym (strefa ochrony ścisłej) całość przyrody znajduje się pod całkowitą ochroną i jest wyłączona z jakiejkolwiek ingerencji człowieka. Poza rezerwatem ścisłym dopuszcza się oddziaływanie człowieka na stan ekosystemów i ich składników (stosowanie zabiegów ochronnych, hodowlanych i pielęgnacyjnych). Zwiedzanie parków narodowych jest dozwolone, lecz ruch turystyczny może się tu odbywać po wyznaczonych szlakach, drogach, ścieżkach.
Parki narodowe są finansowane są z budżetu centralnego. Zarządzają nimi dyrektorzy, a organem doradczym jest Rada Parku. Parki są nadzorowane przez Krajowy Zarząd Parków Narodowych, podlegający Głównemu Konserwatorowi Przyrody.
W polskich parkach narodowych prowadzone są liczne programy badawcze. Parki odgrywają istotną rolę w edukacji ekologicznej społeczeństwa. Na terenie parków narodowych możliwe jest zwiedzanie oraz turystyka i udostępniają one dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną. Wiele z nich posiada specjalnie przygotowane szlaki i centra dydaktyczne oraz muzea przyrodnicze.
Zestawienie tabelaryczne parków narodowych w Polsce.
L.p. |
Nazwa parku narodowego |
Rok utworzenia |
Pow. ogólna (ha) |
Siedziba |
Uwagi |
1 |
1954 |
3.392 |
|||
2 |
1947 |
10.502 |
World Heritage site, rezerwat biosfery, muzeum |
||
3 |
1993 |
59.223 |
Osowiec |
|
|
4 |
1973 |
29.202 |
|
||
5 |
1996 |
4.798 |
Charzykowy |
|
|
6 |
1990 |
11.342 |
Drawno |
|
|
7 |
1981 |
7.030 |
Poręba Wielka |
|
|
8 |
1993 |
6.340 |
|
||
9 |
1959 |
38.544 |
Izabelin |
||
10 |
1959 |
5.575 |
|||
11 |
1995 |
19.962 |
Krempna |
|
|
12 |
1996 |
7.350 |
Kurowo |
|
|
13 |
1956 |
2.146 |
|
||
14 |
1954 |
2.346 |
|
||
15 |
1990 |
9.762 |
Urszulin |
|
|
16 |
1974 |
8.482 |
Zwierzyniec |
|
|
17 |
1967 |
18.619 |
|||
18 |
1950 |
7.632 |
Bodzentyn |
|
|
19 |
1954 |
21.164 |
|||
20 |
2001 |
7.956 |
Chyrzno |
|
|
21 |
1957 |
7.584 |
Jeziory |
|
|
22 |
1989 |
15.085 |
Krzywe |
|
|
23 |
1960 |
10.937 |
|
Muzea w polskich parkach narodowych
Muzeum Przyrodniczo-Leśne Białowieskiego Parku Narodowego, Park Pałacowy, Białowieża
Muzeum Przyrodnicze Babiogórskiego Parku Narodowego, Zawoja
Muzeum Przyrodnicze Bieszczadzkiego Parku Narodowego, Ustrzyki Dolne
Muzeum Przyrodnicze Puszczy Kampinoskiej, Kampinos
Muzeum Przyrodnicze Karkonoskiego Parku Narodowego, Jelenia Góra,
Ojcowski Park Narodowy, Muzeum im. prof. Władysława Szafera Ojców
Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny Poleskiego Parku Narodowego, Załucze Stare
Ośrodek Edukacyjno-Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego, Zwierzyniec
Muzeum Przyrodniczo-Leśne Słowińskiego Parku Narodowego, Smołdzino
Muzeum Przyrodniczo-Leśne Świętokrzyskiego Parku Narodowego, Święty Krzyż
Muzeum Przyrodnicze Tatrzańskiego Parku Narodowego, Zakopane
Muzum Przyrodnicze Wielkopolskiego Parku Narodowego, Puszczykowo
Muzeum Przyrodnicze Wolińskiego Parku Narodowego, Międzyzdroje
Stacja Terenowa Drawieńskiego Parku Narodowego "BOGDANKA", Drawno
Zobacz też