Administracja powstała na przełomie XVIII w . z chwilą przekształcenia się państwa policyjnego w państwo prawne i z chwilą przekształcenia się administracji terytorialnej w państwową. Opierają się na 3 podział i prawa naturalne.
Zasada II Stałego związania adm. Z normami prawnymi. Żadna ingerencja adm., żaden obowiązek nałożony na obywatela nie mógł być egzekwowany bez unormowania prawnego.
W połowie XIX i XX w 1922 w Polsce powstały sądy adm. Nauka adm. Rozwinęła się z kameralistyki i nauki policji na przełomie XVII w nauka policji = adm. Państwa
Kameralistyka powstawało to określenie w XVII_XVIIIw . określano tym dobra państwowe w tych latach na terenie Niemiec ponowała doktryna teoria państwa prawnego Radtsstaadt(państwo prawne)
Teoria państwa prawnego zakłada iż:
nauka adm. Ma ingerować tam, gdzie chodzi o dobro ogółu
adm. Wydawała zezwolenie pozwolenia na działalność gosp. W oparciu o z góry określoną strukturę
Państwo policyjne - w nim adm. zasadniczo była podporządkowana realizacji celów i potrzeb suwerena, działa na podstawie normy kompetencyjnej ( ius politae). Norma ta była kreowana przez władcę, który stał ponad prawem. Administracja miała prawo wkraczać w każdą strefę życia, jeżeli było to konieczne.
Dwie instytucje nadzorowała działania adm:
zasada praw słusznie nabytych( ograniczała ingerencje adm.)
konstytucja fiscusa pozwalająca na dochodzenie przed sądem roszczeń osoby prywatnej w stosunku do państwa
Państwo prawne - w prawie adm. podlegała prawu pochodzenia parlamęntalnego. W monarchiach konstytucyjnych ograniczono prawo suwerena. Administracja utraciła większą część swobody i rzadko mogła podejmować decyzje w oparciu o normy kompetencyjne.
Ograniczone zostało uznanie administracyjne lecz adm.-ust.dał org. Adm. możliwość wyboru kilku odpowiedzi, organ może, lecz nie musi wydać decyzje - od tego się teraz odchodzi.
Decyzja związana - gdy os. Spełnia warunki to organy administracji muszą wydać decyzje.
W tym okresie powstały nowe środki prawnicze tj. zażalenie, odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
W tym okresie ukształtowały się 2 rodzaje sądownictwa:
model anglosaski - sprawy sporne rozstrzygały sądy powszechne
model francuski - tu powołane specjalne sądy adm., które rozstrzygały sprawy obywateli z organami adm. Nastąpiło w tym okresie skrócone procedury adm.
Administracja- poch.z łac., gdzie ministrale ( służyć).
Okres międzywojenny na terenie Europy rozwija się koncepcja państwa prawnego z wyjątkiem Niemiec i Włoch tam rozwija się ustrój autorytarno totalitarny(faszystowski). Po wojnie zaczeliśmy budować ustrój socjalistyczny i adm. stała się jedną z głównych sił rządzących w państwie.
Zastosowano obowiązek po wojnie w adm. w literaturze wyróżniano:
zadania typu porządkowo-reglamentacyjnego (nakazy, zakazy, wydawanie i cofanie pozwoleń na działalność gospodarczą, adm. policji pozwalała na wyjazd za granicę
ograniczenie wynikające z przepisów sanitarno-porządkowych, nadzór budowlany, pozwolenie
publiczna gospodarka lokalami, racjonalizowanie wody, benzyny
zadanie w stosunku gospodarki uspołecznionej, zarządzanie dziedzinami gospodarki przez powoływanie odpowiednich przedsiębiorstw i ustalenie dla nich zadań planowanych(wydawanie w niektórych dziedzinach wytycznych zaleceń i poleceń dla kadry kierownczej)
zadania wobec ludności, wydawanie przez państwo usług w skali masowej
Obecnie wdobie państwa kapitalistycznego funkcja, rola i znaczenie adm. publ. Zmieniły się stosownie do koncepcji nowego demokratycznego państwa prawa
odejście od nakazowo-rozdzielczego sterowania gosp.
Odejście od planowania centralnego
- Ograniczenie funkcji adm. rządowej
Szersze korzystanie z form prawa cywilnego, częściowe odchodzenie od utrzymywania usług publ. Przechodzenie na świadczenia ekwiwalentne w części lub całości płatne
Wykład II
Administracja z w znaczeniu podmiotowym dotyczy struktur organów powołanych i wyodrębnionych w celu realizacji zadań adm. oraz ludzi zatrudnionych w tych organach. Adm. w znaczeniu przedmiotowym są to przyjęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy oraz przez organy samorządu terytorialnego zaspokajane indywidualnie i zbiorowo potrzeby obywateli wynikających ze współżycia ludzi w społeczności.
Def. Negatywne tworzy się przez zaprzeczenie def. Negat. materialna - adm. to działanie organizacji państwowych nie będących organizacjami ustawodawczymi lub sądowymi.
Def. Negatywne formalne - adm. to działania organoizacji państwa z wyjątkiem tworzenia prawa i sądownictwa
Def. Pozytywna przedm. - adm. to działalność mająca na celu realizację zadań publicznych
Def. Pozytywna podmiotowa - jest to działalność organizacji dysponujących nadania im przewaga wobec innych podmiotów w wyniku, której zawiązuje się stosunek cywilnoprawny.
Adm. publiczna - adm. rządowa + państwowa + samorządowa
Administracja publiczna - jest to działalność podejmowana przez dowolny organ adm. dla realizacji celów publicznych.
Administracja rządowa - jest to część adm. publicznej organy tej administracj są to organy naczelne, rządowe.
Organy rządu są Rada Ministrów, prezes RM, ministrowie i wiceministrowie. Adm. rządowa obejmuje cały kraj i ma swoich przedstawicieli w terenie i też kierownicy urzędów- komitet do spraw współpracy z UE. W terenie przedstawicielami adm. jest wojewoda i podległy mu starosta.
Administracja państwowa - część wyodrębniona z adm. publ. wykonywana jest przez centralne org. Państwa( centralne organizacje nie wchodzą w skład rządu - do nich należy org. O charakterze kolegialnym, indywidualnym, np. główny Inspektor Sanitarny i Prezydent)
Adm. samorządowa i terenowa - jest to część adm. publ. wykonywana przez org. samorządu terytorialnego i samorządowego. Niekiedy te organizacje wykonują zadanie z zakresu adm. rządowej w tym zakresie podlegają nadzorowi hierarchicznemu ze strony właściwych organów państwa. Tu normy ograniczające o charakterze kolegialnym i indywidualnym. Organ kolegialny powołuje Rada Gminy, powiatu - tym organem jest zarząd organami indywidualnymi w zależności w jakiej jednostce organizacyjnej działają są: wójt - gmina, burmistrz, prezydent miasta - w miastach wojewódzkich powyżej 100 tyś. Mieszkańców, w obrębie województwa - zarząd, marszałek wojewódzki.
Administracja prywatna - nie państwowa jest to część adm. publ. przekazywana podmiotom niepaństwowym na zasadzie zlecenia i pewnych zadań np. (zawieranie związków małżeńskich przed duchownymi). Adm. prywatna to również wykonywanie funkcji zarządu dla potrzeb podmiotów prywatnych i społecznych tj. spółki, spółdzielnie, stowarzyszenia partie polityczne itp.
Strefy ingerencji administracji:
Policja administracyjna
Działalność reglamentacyjna
Świadczenia materialne
Świadczenia niematerialne
Ad 1) Obejmuje ochronę życia, zdrowia mienia, środowiska i zapewnienie bezpieczeństwa publicznego
Ad 2) Są to decyzje ustalające warunki ustanawiające korzystanie ze środowiska. Polega ona na wprowadzaniu pewnych ograniczeń w działalności podmiotów prywatnych w celu zaspokojenia bezpieczeństwa i obrotu gospodarczego. Ochrony rynku krajowego przed konkurencją zagraniczną wspieranie rozwoju gospodarczego i zabezpieczeniu interesów państwa.
Ad 3) Mają na celu zapewnienie godnego poziomu życia osób niezdolnych z różnych przyczyn do samodzielnego zaspokojenia swoich potrzeb, świadczenia te to: renty, zasiłki, pomoc materialna itp.
Ad 4) Obejmują zaspokojenie niematerialnych potrzeb obyw. Np. w zakresie edukacji i ochrony zdrowia.
Przesłanki rozwoju ingerencji adm.
Możliwości materialne państwa
Stan organizacyjny adm.
Kierunki rozwoju społ-gosp. Państwa
Pojęcie prawa adm. - jest to zespół norm regulujących działalność adm. w sensie przedmiotowym, prawo adm. podkreśla władczość adm.Prawo adm.jest tą częścią prawa która normuje:
stosunki między organami adm
kompetencje tych organów
tok czynności podejmowanych przez te organy(procedury adm.)
zakres władczego działania organów adm.
Wykład III
Normy prawa administracyjnego ( sposoby klasyfikowania norm PA)
Normy ustrojowe, które regulują pozycje organizacji w strukturze adm. i ich kompetencje, a także budowę, sposób obsadzania kierownictwa i funkcjonowania aparatu pomocniczego. Ta norma ma najszersze zastosowanie w PA.
Normy proceduralne, które normują kolejność i sposób wykonywania czynności podejmowanych przez org.adm. w celu realizacji ich zadań, jest to tok czynności.
Normy materialne określają zadania adm. treść aktów adm.,sankcje grożące za niedostosowanie się do normPA i niepodporządkowanie się decyzjom adm.
Prawo adm. powszechnie obowiązujące reguluje stosunki pomiędzy organami,jak i organami a podmiotami administracyjnymi.
Wewnętrzne PA reguluje sprawy wew.funkcjonowaniem org.,ich aparatu pomocniczego,podział pracy,sprawy związane z pracownikami.
Normy prawa wew. adm. nie mają być sprawne z normami prawa pow.obow.nie mogą również stanowić podst.do rozstrzygania o prawach i obowiązkach obywateli, ale w sposób pośredni mogą wpływać na treść indywidualnych decyzji adm. - formułowanie wytycznych dotyczących sposobu realizowania podst.adm.
Akty prawa wew.mogą stanowić podst.do wydawania aktów indywidualnych.
Wewnętrzne akty mogą mieć postać:
zarządzeń
okólniki
wytyczne
instrukcje
regulaminy
Publiczne prawo podmiotowe
Publiczne prawo podmiotowe to prawo wynikające z publicznego prawa w znaczeniu przedmiotowym(przepisów)uprawnienia obywatela.
Elementami prawa podmiotowego są:
1)Norma prawa pow.obowiązującego
2)Stan faktyczny
3)Indywidualne akt.adm.
Cechy praw podmiotowych:
1)Wynikają one z indyw.sytuacji obyw
2)Są trwałe-są związane tylko wtedy,gdy przepis na tą zmianę wyraźnie wskazuje
3)Mają charakter osobisty(w zasadzie nie są zbywalne ani dziedziczne)
Publ.prawa podm:
1)Publ.prawa pozytywne:
formalne
materialne
2)Negatywne
3)pokt.
4)Osobowe
Ad.1)
Prawa poz.to prawa do świadczenia ze strony adm.polegające na:
1.Wydaniu aktu adm.
2.Świadczeniu materialnym
3.Świadczeniu niematerialnym.
formalne chodzi tu o interes prawnie chroniony,polega na możliwości żądania od org.zajęcia w określonej sprawie stanowiska i wypowiedzenia się przewidzianej prawem formie
materialne normy te maja do czynienia z roszczeniem publ.prawn - polega ono na żądaniu od org. zachowania się o określonej treści i w określonej formie
Ad 2)
Mamy tu do czynienia z prawami udziałowymi.Zakres ingerencji org.adm.w tą dzidzinę ogranicza konstytucja.
Ad 3)
Chodzi tu o wywieranie wpływu na działalność adm.:
prawo wyborcze
prawo do składania petycji,skarg,wnisków
prawo do żądania informacji
Ad 4)
Np.prawo do wydawania dokumentu tożsamości,prawo do zarejestrowania urodzonego dziecka,prawo do wydawania paszportu.
Cechy źródeł PA,Pojęcie źródeł prawa
Przez źródła prawa rozumie się to w jaki sposób to prawo się tworzy,jak się utrzymuje i jak się zmienia.
Znaczenie źródeł prawa:
znaczenie normodawcze- ten kto stanowi prawo(np. parlament)
źródła prawa w zn. walidacyjnym- chodzi o formy tworzenia aktów prawnych(ustawy,rozporządzenia
zn.informacyjne- treść aktów prawnych
Cechy źródeł prawa administracyjnego:
odnoszą się do zadań wykonywanych przez org.adm.
normują władcze działania tych organów
w znacznej części pochodzą od samej adm.
zawierają stosunkowo najwięcej luk i sprzeczności
nie dają się skodyfikować
występują akty prawa miejscowego stanowione przez org.samorządu lokalnego
Źródła PA w Świetle Konstytucji
Nasza Konst.z 2.IV.97r.podzieliła źródła prawa na powszechnie obowiązujące 1)Konstytucja 2)Ustawy,3)Ratyfikowane umowy międzynarodowe,4)Rozporządzenia i wew.źródła prawa 1)uchwałyRM,2)zarządzenia
Konstytucja - jest aktem prawnym najwyższej rangi zawierającym normy dotyczące ustroju państwa i ustroju społ-gosp.,podst.praw,wolności i obowiązków obywatela,sposób tworzenia prawa oraz organizację władzy państwowej.Zawiera również przepisy o zmianie Konstytucji.
Ratyfikowane umowy międzynarodowe:
ratyfikowane umowy międzynarodowe za zgodą wyrażoną w ustawie
ratyfikowane umowy międzynarodowe nie wymagające tej zgody
Ratyfikowane um.międz.wymagają zgody dotyczące:
pokoju,sojuszy,układów politycznych i wojskowych
wolności,praw i obow.obywatela
członkowstwa RP w org.międzynarodowych
znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym
innych spraw uregulowanych w ustawach lub których KONST.od ustaw wymaga
Ustawy - uchwalane są przez Sejm i Senat w drodze procedury ustawodawczej,zostają one podpisane przez prezydenta,podlegają one kontroli Trybunału Konst.w zakresi zgodności z Konst.,sprawy które zostały uregu8lowane w ust.na zasadzie wskazań Konst.nie mogą być uregulowane aktem niższej rangi
Rozporządzenia - wydawane są na podst.ustawy i w celu jej wykonania przez naczelne org.państwa
Wewnętrznie obowiązujące
Uchwały podejmowane są przez RM w celu wykonania jej zadań,mają charakter wewnętrzny
Zrządzenia wydawane są przez Prezesa RM(premier) i Ministrów,a także premiera na podstawie ustawy.Obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu zarządzenie i nie mogą stanowić podstaw do wydawania decyzji adm.
Nie ratyfikowane umowy międzynarodowe- przeważającą część porozumień dot.wykonywania zadań z zakresu adm.stanowią umowy nie ratyfikowane zawierane na szczeblu rządowym,ministerialnym,ambasadorów,a także przez organizacje rządowe jednostek samorządowych terytorialnych,posiadające stosowne uprawnienia. Nie są one źródłami prawa w rozumieniu Konst.a zawierają porozumienia,które ciążą państwa strony.
Za ich wykonywanie odpowiadają odpowiednie organy adm.publ. najczęściej nieratyfikowane um.międzynarodowe dotyczą:
ochrony środowiska ,kontroli celnej,przejść granicznych,łączności,telekomunikacji,poczty.
Wejście w życie żródeł prawa pow.obow.
Pow.obow.prawa oparte jest na fikcji pow.obow.prawa.
W zależności od rangi:
w dzienniku ustaw RP ogłasza się:Konstytucję,ustawy,rozporządzenia,umowy międzynarodowe i oświadczenia z nimi związane,rozporządzenia z mocą ustawy
Dziennik Urzędowy”Monitor Polski”ogłasza się w nim:
zarządzenia i postanowienia prezydenta RP
uchwały RM
zarządzenia org.naczelnych i centralnych
zarządzenia Trybunału Konstytucyjnego o ile nie są one ogłaszane w innym dzienniku
inne akty jeśli przepis ogólny tak stanowi
w wojewódzkim Dzienniku Urzędowym :
akty prawa miejscowego stanowione przez wojewodę oraz org.adm.niezespolonej
akty prezesa RM uchylające akty prawa miejscowego wydane przez wojewodę i org.adm.niezespolonej
akty prawa miejscowego stanowione przez Semiki wojewódzkie oraz org.powiatów i gminy
wyroki naczelnego sądu adm.(NSA)uwzględniające skargi na przepisy prawa mi9ejscowego stanowione przez org.adm.rządowej i jedn.samorządu teryt.
Kiedy wchodzą w życie
Rozporządzenia porządkowe wojewody i org.adm.niezespolonej i powiatowe przepisy pożądkowe,uchwały Sejmiku województwa i przepisy gminy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
Pozostałe akty wchodzą w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.Dniem ogłoszenia jest dzień wydania odpowiedniego dziennika zawierającego tekst odpowiedniego aktu normatywnego.Zasady tej nie stosuje się o ile w danym akcie nie jest wskazana data wejścia w życie danego aktu,lub też przez określenie tzw.Vacatio legis(od dnia ogłoszenia do wejścia w życie).
Wykład IV 27.10.03r.
Akty prawa miejscowego
W przypadku aktów prawa miejscowego mamy do czynienia ze źródłami pow.obow.prawa stanowionymi i obowiązującymi pod rządami tzw.elementu lokalnego.
Przepisy w przeciwieństwie do regulacji ustanawianych przez org.naczelny i centralny nie mogą być stosowane w podobnych sytuacjach na terenie całej RP,takiego ograniczenia nie należy jednak uznawać za wadę.Rozdrobnienie prawodawcze będące konsekwencją decentralizowania lub dekoncentrowania kompetencji prawodawczych rekompensowane jest bowiem stworzeniem podstaw do powst.prawa max dostosowanego do uwarunkowań miejscowych i szybciej reagującego na zmiany sytuacji lokalnej.Służyć ma tamu przybliżenie prawodawcy do regulowanych prawem sytuacji co się osiąga głównie przez przyznanie kompetencji prawotwórczych podmiotom kontytucyjnie predysponowanym do sprostania takim wymaganiom.Podstawową rolę odgrywają tu terenowe org.adm.publ.Ograniczone cenzusem właściwości miejscowej znaczonej podziałem terytorialnym(np.gminy,powiatu,woj.)co w zbliżeniu prawodawcy do podm.regulacji nadaje wymiar dosłowny - terytorialny (przestrzenny).
Samorząd terytorialny stanowiąc jedną z podst. instytucji ustrojowo-prawnych współczesnego państwa,normowany jest w aktach prawnych najwyższego rzędu (łącznie z Konst.)
Regulacja Konst z ustawodactwem zwykłym tworzą nowrmy prawne działalności samorządu terytorialnego.
Rozważania dotyczące lokalnych kategorii prawa rozdzielone są na 3 grupy:
1) Akty prawa miejscowego bezpornie dominują wśród lokalnych żródeł prawa.Przesądza o tym rola pełniona przez terenowe org.adm.publ.,potwierdzona zasięgiem ich właściwości rzeczowych.W warunkach państwa prawa kompetencje prawotwórcze org.adm.publ.:naczelnych(centralnych) i terenowych nie mają w odniesieniu do aktów normatywnych pow.obow. charakteru pierwotnego,poza wyjątkowymi typu rozporządzeń z mocą ustawy.Skutkiem tego tak kwalfikowana aktywność ministra,wojewody czy rady powiatu musi każdorazowo znajdowąć oparcie w regulacjach rangi ustawy.
Technicznymtego wyrazem jest wykazanie w takich aktach prawnych zaraz pod ich tytułem podst.prawnych legitymujących tego rodzaju aktywność.Z tego, więc powodu wszystkie akty normatywne pow.obow.stanowione przez adm.,także zaliczone do aktów prawa miejscowego w postaci przepisów porządkowych,mają charakter wqykonawczy do ustaw.
Rozporządzenia o których mówi art. 87 ust.1 Konst.mogą być wydawane tylko na podstawie szczegółowego wydarzenia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Ustawodawca może,więc określić iż akty prawa miejscowego muszą znajdować podst.w delegacjach takich jak wymagane dla rozporządzeń wydawanych przez niektóre centralne org.państwa,taka sytuacja ma miejsce w odniesieniu do większości tzw.wykonawczych aktów prawa miejscowego.Mogą mieć miejsce i takie sytuacje, w których akt prawa miejscowego będzie można wydać bez powołania się na delegację ustawodawczą, o ile przepisy wykonawcze mogą być wydawane tylko w oparciu o szczegółowe upoważnienia ustawowe.
To już przepisy porządkowe można stanowić na podst. upoważnień ustawowych(podst.prawne)generalnych. Podobnie,aczkolwiek z pewnymi odrębnościami,można kwalfikować umocowanie do stanowienia przepisów statutowych.Mimo to ze względu na różnice w unormowaniu do stanowienia tego rodzaju aktów uznano,iż rady nie powinni obejmować jedną uchwałą przepisów wykonawczych,statutowych i porządkowych.
Akty prawa miejscowego są stanowione przez:wojewodów,organy adm.niezespolonej oraz przez org.samorządu terytorialnego.Na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie.Akty te wydawane są z uwagi na zróżnicowanie kraju i brak możliwości wydawania optymalnych przepisów dostosowanych do wymagań lokalnych na szczeblu centralnym.
Akty prawa miejscowego stanowine przez org. adm.rządowej.Akty prawa miejscowego wydawane przez wojewodę i org.adm.niezespolonej dzielą się na:
rozporządzenia wykonawcze - wydawane na podst.szczegółowego upoważnienia w celu wykonania ustawy,są one ogłaszane w woj.Dzienniku Urzędowym i wchodzą w życie po 14 dniach od dnia ich ogłoszenia.
Rozporządzenia porządkowe- wydawane na podst.normy kompetencyjnej w celu ochrony życia,zdowia,mienia,porządku,spokoju i bezpieczeństwa publicznego,ogłaszane są w woj.Dzienniku Urzędowym oraz środkach masowego przekazu w drodze obwieszeń lub inny sposób zwyczajowo przyjęty.Wojewoda niezwłocznie przekazuje treść rozporządzenia marszałkowi województwa oraz starostwom,prezydentom,burmistrzom i wójtom,na których terenie ma być ono stosowane.Rozporządzenia porządkowe wchodzą w życie w dniu ogłoszenia.Wykonywanie rozp.początkowo mogą być zabezpieczone sankcją przewidziana za wykroczenie(nagany,grzywny od 20 do 5 tyś.zł,ograniczenia wolności lub aresztu od 5 do 30 dni)jeżeli zwłoka z wejściem w życie rozporządzenia wykonawczego mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub zagrożenie dla życia,zdrowia i mienia, wojewoda może ogłosić w trybie przewidzianym dla rozporządzenia pocz.
Akty prawa miejscowego stanowione przez org.adm.rządowej mogą być uchylane w trybie nadzwyczajnym przez prezesa RM z powodu niezgodności z prawem,polityką rządu oraz naruszenia zasad gospodarki Warto zaznaczyć,że po stronie najczęściej adm.zespolonej kompetencje do stanowienia przepisów pow.obow.zastrzega się do właściwości wojewody.
Rozporządzenia porządkowe wojewoda wydaje zawsze samodzielnie.Obowiązują w tym zakresie podobne uwarunkowania jak przy stanowieniu przepisów po stronie samorządowej.Zwrócić należy uwagę na to,że tym razem wśród przesłanek o charakterze faktycznym wymienia się mienie bez żadnych ograniczeń.Pozostałe z przesłanek tego rodzaju stanowią,powtórzenie uwarunkowań obowiązujących przy stanowieniu gminnych i powiatowych przepisów porządkowych.Wobec braku reguł kolizyjnych np.uzależniających wydawanie rozporządzeń.porządkowych od wyst.zagrożeń na obszarze więcej niż jednego powiatu,taka sytuacja prowadzić może do poytywnych czy też negatywnych sposobów o właściwość w stanowieniu przepisów porządkowych, np.między radą powiatu a wojewodą.
Akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik wojewódzki :
Mogą mieć tylko charakter wykonawczy,pozycjąorg.samorządu woj.osłabia konkurencja w postaci silniejszego wojewody.Akty uchwalane przez sejmiki są podpisywane przez marszałka woj.i ogłaszane w woj. Dzienniku Urzędowym wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.Akty prawa
Akty prawa miejscowego st. Przez Sejmik Woj. dot. w szczególności:
Statutu woj. zasad gosp. Mieniem woj. i trybu kon. Z woj. obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Nie każda uchwała rady gminy rady powiatu lub sejmiki woj. jest aktem pr. Miejs. `o tym czy dana uchwała jest czy też nie jest aktem normatywnym decyduje jej treść a w szczególności to czy zawiera ona postanowienia o charakterze generalnym i abstrakcyjnym.
Akty prawa miejscowego stanowione przez organ powiatu
Powiatowe przepisy stanowione na podstawie upoważnienia szczegółowego celu wykonania ustawy wyłącznie przez radę powiatu w drodze uchwały dot. w szczególności spraw wymagających uregulowania w statucie porządkowych szczegółowego trybu zarz. Mieniem podmiotu, zasad korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznych.
Są one ogłaszane w woj. dzienniku urzędowym i wchodzą w życie po 14 dniach od ich ogłoszenia. Powiatowe przepisy porządkowe stanowione są na podstawie umowy kompetencyjnej przez Radę Powiatu w drodze uchwały o wyjątkowo w sytuacjach nie cierpiących zwłoki przez zarząd powiatu w drodze zarządzenia w celu ochrony życia zachowania mienia środowiska ust., porządku, spokoju i bezp. Publ.
Jeżeli przepisy zostały wydane przez urząd powinny być przedstawione radzie Powiatu na najbliższym posiedzeniu.
Nowe przepisy pocz. Ogłaszane sa przez ich publikację w środkach masowego przekazu w drodze obwieszczeń lub w sposób znacząco przyjęty, a także w woj. dzienniku urzędowym.
Akty prawa miejscowego stanowione przez org. gminy
Przepisy gminne wykonawcze stanowione na pods. Upow. Szczegółowego w celu wykonania ustawy wyłącznie przez radę gminy w drodze uchwały dot. w szczególności spraw: wew. Ustroju gminy i jed. Pomocniczych, org. urzędów i ins. Gminnych, zasad zarządu mieniem gminnym, zasad i trybu korzystania z gminnych urządzeń uż.publ.
Są one ogłaszane przez:
Rozplakatowanie obwieszczeń lub w inny sposób miejscowo przyjęty, a także zamieszczania w prasie lokalnej. Niektóre akty prawne są umieszczane w wojewódzkim dzienniku urzędowymnp. Statut gminy oraz miejscowy plan zagospodarowania.
Przepisy gminne stanowione są na podstawie umowy kompetencyjnej przez rade gminy w drodze uchwały a wyjątkowo w syst. Nie cierpiącym zwłoki przez zarząd gminy w drodze zarządzenia w celu ochrony życia zdrowia , bez. Publ. Jeżeli przepisy pocz. Zostały wydane przez zarząd powinny być podane radzie gminy na najbliższym posiedzeniu do zatwierdzenia. Każdy interes prawny lub uprawnienie zostało uchwalone przez przepis prawa miejscowego po uprzednim bezskutecznym zwróceniu się do organu, który ten przepis wydał lub organu upoważnionego do przepisu w trybie nadzoru z żądaniem wszczęcia,zaskarżyć ten przepis do naczelnego Sądu Adm. Przepisy prawa miejscowego nie mogą:powtarzać treść innych aktów normatywnych,znosić obowiązków przedmiotowych przez przepisy obowiązkowe na obszarze całego kraju,zezwalać na zachowania prawnie dozwolone.
Pojęcie form działania adm.publ. 03.11.2003r.
Formy działania adm.to sposoby zachowań adm.publ.związane z wykonywaniem prawa oraz innych zadań adm.
Formy działania adm.:
czynności prawne- są one ściśle uregulowane prawem i skierowane na wywołanie skutków prawnych
czynności faktyczne- skierowane na wywołanie skutków faktycznych są one uregulowane prawem niż czynności prawne i często mają względem czynności prawnych charakter pomocniczy
czynności władcze- wykonywane z wykorzystaniem przewagi przysługującej adm.
czynności niewładcze - polegają na dobrowolnej współpracy org.adm. z powiatem administrowanym lub też z innym organem
czynności zewnętrzne - skierowane do podm.adm. i wewnętrzne skierowane do innych org.administracyujnych
indywidualne i generalne
indywidualne - skierowane konkretnie do adresata
generalne skierowane do bliżej nieokreślonej grupy adresatów
Władcze formy działania adm.publ. - tpo formy działania stosowane przez adm.wobec innych podmiotów z wykorzystaniem prewagi przysługujących organowi adm. Przewaga ta(władza adm) polega na możliwości jednostronnego rozstrzygania przez organ adm. o prawa i obowiązki podmiotu administrowanego.
Przykłady władczych form działania adm.:
1)Akty adm.- wydawane są w indywidualnych sprawach na podstawie przepisów prawnych
decyzje administracyjne - jest indywidualnym aktem adm., zewnętrznym to jest wydawanym przez organ adm.publ.(rządowej,samorządowej,państwowej)skierowanym do indywidualnie oznaczonego adresata który nie pozostaje w stosunku zależności służbowej do organu wydającego akt,organ ten nakłada na adresata decyzję adm.wiążące go skutki prawne może być nałożonie obowiązku lub przyznanie uprawnienia.Rolą decyzji adm.jest skąkretyzowanie wymagań wynikających z aktów pranych.Decyzje adm.wydaje się na podst.przepisów KPA,niewykonywanie lub uchylenie się od wykonywania decyzji skutkuje przymusem wobec podmiotu stosowanego na podst.ustawy o postanowieniu egzekucyjnym adm.
Postanowienia - rozstrzygają kwestie wynikłe w trakcie post.adm.ale nie dotyczą istoty sprawy
Akty adm. wewnętrzne - akty kierownictwa wew.np.:polecenia służbowe
Akty władztwa zakładowego - wydawane przez organy zakładu adm. i skierowane do użytkowników tych zakładów np.:regulaminy,statuty
2)Akty normatywne adm.
Rozporządzenia - są to akty zawierające normy o charakterze generalnym wydawane przez niektóre organy adm.na podst.norm kompetencyjnych lub na podst.szczegółowego upoważnienia.
Wewnętrzne - uchwały zarządzenia Prezesa RM,ministrów
Czynności faktycszne np.:blokowanie kół samochodowych przez pały
Niewładcze formy działania adm. to te formy działania adm.które są podejmowane przez adm.bez wykorzystania władctwa adm.np.:
Umowy cyw-prawne mające za przedmiot majątek,zawierane z reguły z podmiotami zewnętrznymi wobec adm.
Umoy publ-prane mają za przedmiot kompetencje,ich zawieranie uzależnione jest od istnienia przepisu który zezwala danemu organowi zawrzeć umowę o określonej treści np.:porozumienie komunalne,związki komunalne,kontrakt wojewódzki lub umowy podpisane przez organy adm.publ. z innymi przedsiębiorstwami np.:spólki,przedsiębiorstwa,stoważyszenia.
Czynności faktyczne np.:proadenie ewidencji,sporządzanie prognoz niemo graficznych - udzielanie obyw.inf.
Indywidualne generalne formy działania adm.publ.
Indywidualne :
akty adm.
decyzje
postanowienia
akty kierownictwa wew.i akty władztwa zakładowego
umowy - nawet jeżeli zawierane są z większą ilością kontrahentów to wszyscy są konkretnie oznaczeni
Czynności faktyczne dotyczą konkret.adresata:zameldowanie,doręczenie obyw. Zawiadomienia,wydanie zaświadczenia
Generalne formy działania adm.publ.:
akty normatywne powszechnie obow.
Wewnętrzne
Czynności faktyczne dotyczące nieoznaczonego adresata np.:apel do mieszkańców o pomoc powodzianom
Akty adm. - pojęcie i sposoby kwalifikowania
Akt adm. jest to sformalizowany przejaw woli organu administracyjnego podjęty na podst.prawa i w granicach przysługujących temu organowi,kompetencyjnie skierowany do indywidualnego adresata w konkret sprawie wywołującym określ.skutki prawne w sferze prawa adm.a niekiedy w sferze innych dziedzin prawa
Prawidłowy akt adm. musi być wydany:
w zgodzie z obow.przepisami prawa materialnego przez właściwy organ,musi być właściwy z rzeczowymi i miejscowymi instytucjami
musi być wydany z zastosowaniem wymaganej procedury
z właściwym wykorzystaniem samodzielności przysługującej w zakresie:
interpretacji przepisów prawa
oceny dowodów na okoliczności stanu faktycznego
wykorzystania uznania adm.
Akty adm.ze względu na kryterium adresata dzielą się na :
zewnętrzne - postanowienia decyzje adm.
wewnętrzne - akty kierownictwa wew.polecenia słuzbowe
akty władztwa zakładowego
Akty adm.ze względu na wpływ wywierany na kształtowanie sięstosunków prawnych.
Akty konstytutywne- tworzące nowy określony stan prawny np.zmiana nazwiska po małżeństwie
Deklaratywne - potwierdzające określony stan prawny
Decyzja przyznająca prawo lub zwalniające z obow. Ma charakter konstytutywny a nie deklaratywny ponieważ jest nie tylko potwierdzeniem stanu bieżącego,a także stwierdza że nie może on być zmieniony.
Akty adm. ze względu na stopień związania adm.praw.
Ze względu na udział adresata w ich wydawaniu:
wydawane za zgodą adresata(wyrażona ta zgoda jest na wniosek jakie składa do rozpatrzenia w urzędzie)
bez zgody adresata
Ze względu na sposób wszczęcia postępowania:
Podejmowane na wniosek strony - zwykle przyznanie upraw lub zwolnienie z obow.
Podejmowane z urzędu - zwykle nałożenie obow. Lub cofnięcie uprawnienia
Akty adm. ze względu na treść
Skierowane do osób - wydawane ze względu na indywidualne cechy adresata,nie przechodzą na następców prawnych
Skierowane do rzeczy - wydawane adresatowi ze względu na rzecz którą on posiada.Istnieje możliwość wstąpienia na jego miejsce nast.praw(kryjący tą rzecz,spadkobierca)
Akty adm. mogą być wydawane :
w pierwszej instancji
w drugiej instancji w postaci zażlenia,odwołania,lub złożonie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy
Brak tytułu i początku 17.XI.2003r.
Koncesje - wydaje się na czas nieoznaczony chyba że działalność prowadzona na podst.koncesji jest sprzeczna z prawem
Zezwolenia - stanowią one odstępstwa od ogólnie obow.zakazu podział na:
1)zezwolenia reglamentacyjne - jeżeli zakaz został ustanowiony ze względu na ochronę interesów gosp.państwa lub ochronę rynku krajowego przed konkurencją rynku zagranicznego
2)policyjne - jeżeli zakaz został ustanowiony z uwagi na ochronę bezpieczeństwa spokoju,porządku publ.,ochronę życia i zdrowia ludzi
Akty kwalifikacyjne - stwierdzają określone kwalifikacje ludzi np.:licencja pilota,lub rzeczy np.:certyfikat jakości mogą być wykonywane na czas ozn.bądź nieozn.Organ który jest upoważniony do wydania aktu kwalifikacyjnego ma możliwość sprawdzenia kwalifikacji.
Ekspektatywy - są to akty stanowiące przyrzeczenie wydają przez organ określonego aktu,jeżeli podmiot ubiegający się spełni okr.wymagania np.:promesa czyli przyrzeczenie koncesji
Postanowienia - dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w trakcie post.adm.,lecz nie rozstrzygają sprawy co do jej istoty,na postanowienie służy zażalenie,a jeżeli na postanowienie nie przysługuje zażalenie można to posta.zaskarżyć na odwołanie od decyzji.
Akty adm.kierownictwa wewnętrznego
Polecenie służbowe - jest indywidualnym aktem wew.wynikającym ze stosunku podległości w ramach określonej struktury organizacyjnej
Prawo zakładowe
Zakład adm. - jest jedn.adm.powołana do świadczenia usług o charakterze niematerialnym na podst.stosunku adm-prawnym zawartego z użytkownikiem(dystanotariuszem)np.:uczelnia
Akty wydawane przez organy zakładu adm.:
Są 2 podstawowe formy aktów stanowionych przez zakład adm.:
Statuty zawierają głównie normy o charakterze ustrojowym,regulują podst.komórki organizacyjne ich pozycję zadania,a także więzi i zależności pomiędzy nimi.Statut uczelni jest uchwalany większością 2/3 senatorów przy obecności conajmni4ej połowy składu senatu.
Regulaminy- które obowiązują użytkownika wewnątrz zakładu.
Akty adm.wydawane przez organy zakładuów adm.dzielą się na 2 grupy:
akty wpływające na treść stosunku prawnego będącego podstawą do dopuszczenia do korzystania z usług zakładu,mają one charakter decyzji adm. i powinny spełniać wszystkie wymogi wynikające z tego faktu,podlegają kontroli sądu adm.
akty władztwa zakładowego wydawane na podstawie przepisów prawa powszechnie obow.i norm zawartych w aktach prawa zakładowego.W swojej istocie są one zbliżone do poleceń służbowych,maja na celu utrzymaniu porządku i dyscypliny oraz sprawna realizacje zadań zakładowych.Od tej grupy aktów adm.przysluguje odwołanie do odpowiednich organów zakładu adm.
Co powinna zawierać prawidłowo wydana decyzja adm.:
Wskazanie organu wydającego decyzję
Daty wydania decyzji
Oznaczenie stron
Uzasadnienie faktyczne i prawne
Powołanie podstawy prawnej na której dana decyzja jest oparta
Rozstrzygnięcie decyzji
Poinstruowanie o przysługujących środkach prawnych(odwołanie,itp.)
Podpis osoby wydającej dany akt.
Co zawierają postanowienia:
Oznaczenie organu wydającego postanowienie
Datę wydania
Oznaczenie stron
Wskazanie podstawy pranej
Rozstrzygnięcie
Uzasadnienie faktyczne i prawne jeżeli na podstawę służy zażalenie lub pouczenie o możliwości złożenia zażalenia lub ewentualnej skargi do NSA
podpis osoby wydającej
Na polecenia służbowe nie przysługują środki prawne.
Wadliwe akty adm.- są to akty wydawane przez organy adm.publ. w indywidualnych sprawach,które wykluczają nieprawidłowości wynikające z :
z rozbieżności z normami prawa materialnego
niezgodności okoliczności ustalonych na podstawie przedstawionych dowodów ze stanem faktycznym
uchybień w zastosowanej procedurze
niewłaściwości organu wydającego decyzję
Akty adm.jest nieważny gdy;
został wydany z naruszeniem przepisów i właściwości rzeczowej lub miejscowej
został wydany bez podstawy prawnej(jeżeli jako podst.prawa został podany przepis który nie obowiązuje w dniu wydania aktu)
został wydany z rażącym naruszeniem prawa
dotyczy sprawy rozstrzygnięciem innej sprawy adm.
jest niewykonywalny w dniu wydania jego niewykonalność ma charakter trwały
w razie wykonania wydał by czyn zagrożony karą
zawiera wadę powodującą jego nieważność z mocy prawa
Nieważność - jest najpoważniejszą postacią wadliwości aktów wynika z pogwałcenia zasad prawa adm.obowiązuje domniemanie ważności aktu adm.Akt taki mimo swoich wad występuje w obrocie prawnym jak ważny do chwili stwierdzenia jego nieważności.Organem właściwym do stwierdzenia nieważności jest organ wyższego stopnia,a jeżeli takiego niema organ który go wydał.
Akty adm. można również zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego z powoduich niezgodności z prawem stwierdzenie nieważności jest aktem dekleratoryjnym,akt nieważny nie wywołuje żadnych skutków.Za straty spowodowane przez wywołanie i wydanie nieważne aktyu adm.przysługuje odszkodowanie chyba że odszkodowanie przysługuje do organu który akt nieważny wydał chyba że winę za powstanie okoliczności powodując nieważnośc ponosi osoba 3.