wykłady zintegrowane


Wykład 1. 22.04.09r.

Prawo - normy prawne stanowione przez organy wspólnot europejskich.

Jeśli przyjmiemy jako przedmiot regulacji to używamy terminu: prawo unii europejskiej, gdyż zakres norm prawnych będzie obejmował również zakres cele i kompetencje UE

Prawo WE(Acquis communautaire) - przynależy do klasycznego prawa międzynarodowego, a z drugiej strony ten system prawny jest wspólnym prawem wewnętrznym państw członkowskich. Obowiązuje zasada zgodnie, z która państwa członkowskie muszą przyjać wszystkie akty prawne wspólnot i zwyczaje(cały dorobek Wspólnot). Możliwe są czasowe wyłączenia i okresy przejściowe.

Prawo WE - oznacza ściślejszy związek polityczno-prawny państw członkowskich niż wynika to z samego określenia prawo WE.

(jest węższe) Prawo WE =/ Prawo UE (jest szersze)

Samo prawo UE jest klasycznym prawem międzynarodowym, natomiast prawo WE jest prawem ponad narodowym, ze względu na jego nadrzędność nad prawem wewnętrznym państw członkowskich i bezpośrednią skuteczność w porządku prawnym tych państw.

Prawo UE to prawo zawarte w traktacie o UE i stanowione na podstawie tego traktatu. Jest ono prawem międzypaństwowym i wiąże tylko w stosunkach miedzy państwami członkowskimi, ale nie w państwach członkowskich. Państwa-strony traktatu o UE - nie utworzyły, bowiem organizacji międzynarodowej, która byłaby w stosunku do nich nadrzędna i miała kompetencje do stanowienia wiążących prawnie strony traktatu aktów tylko zobowiązały się do przekazania części pozostałych im jeszcze kompetencji do koordynacji na szczeblu UE i zobowiązały się do zgodnego i wspólnego wykonywania swoich uprawnień.

Prawo Europejskie - obejmuje normy prawne wszykich europejskich organizacji międzynarodych

Prawo integracji europejskiej - zbyt szerokie, obejmuje też inne formy integracji gospodarczej, politycznej na terenie Europy(m.in. CEFTA).

Wspólnoty z prawnego punkty widzenia:

Kompetencje z zasady należą do suwerennych państw. Przekazanie kompetencji do organizacji, a zwłaszcza Wspólnot sprawiło, iż określa się to jako organizacje ponadnarodowe. Aczkolwiek istnieją ludzie, którzy klasyfikują Wspólnoty jako państwo federalne, jest to niepoprawne. WE nie mają kompetencji o samostanowieniu, obronności, finansach.

Organizacje:

Międzypaństwowe(in. Międzyrządowe)-zrzeszają państwa i podmioty prawa międzynarodowego. Działają na podstawie umowy międzynarodowej zawartej miedzy państwami. Określa ona kompetencje, relacje z członkami, instytucje.

Pozarządowe.

Organizacja ponad narodowa to szczególny przypadek organizacji międzynarodowej.

1. tworzy samodzielny autonomiczny porządek prawny, rózny od prawa międznarodwego i od prawa krajowego, w szcególności uniezależnia się od umowy miedzynarodowej ją tworzącej, która nabyw równoloegle cech konstytucji organizacji

2. stanowi prawo wtórne, które jest stosowane bezpośrednio w sferze wewnętrznej państw członkowskich, charakteryzujące się skutkiem bezpośrednim w sferze prawa krajowego państw członkowskich i pierwszeństwem stosowania.

W przypadku organizacji międzynarodowej prawo stanowione przez tę organizację jest albo prawem wewnętrznym tej organizacji, dotyczącym jej wewnętrznego funkcjonowania(wiąże wtedy tylko państwa członkowskie tej organizacji) i dopiero członkowie zobowiązane są do podjęcia kroków mających na celu zmiany, dostosowanie ich prawa krajowego, do prawa organizacji międzynarodowej. Zanim państwa członkowskie tego nie zrobią, niemożna z prawa organizacji międzynarodowej wywodzić w państwach członkowskich praw i obowiązków dla podmiotów indywidualnych. Czyli bez implementacji obowiązuje panstwo, a nie ludzi.

Organizacje międzynarodowe posiadają podmiotowość prawną międzynarodową. Ale jeśli jest ponad narodowa, to ma jeszcze podmiotowość prawną na poziomie narodowym.

Osobowość prawna międzynarodowa- zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego. Natomiast osobowość prawna krajowa, to zdolność w zakresie prawa prywatnego i publicznego, zdolność do czynności prawnych, a także zdolność sądowa i procesowa w wewnętrznych systemach prawnych państw członkowskich i systemach prawnych państw trzecich.

Należą:

WE posiadają podmiotowość prawną - prawną międzynarodową, UE nie.

Charakter prawny EU

Traktat z Maastricht (1992)

Więc zaraz po Maastricht obowiązywało 4 prawa: WE, Euratomie, EWWiS i UE

Charakter prawa UE: (specyficzna organizacja międzynarodowa, wcześniej nigdy nie istniała)

  1. UE niema osobowości prawnej, dlatego iż państwa członkowskie nie przyznały jej osobowości prawnej ani w rozumieniu prawa międzynarodowego jak i prywatnego.

  2. Nie dysponuje własnymi instytucjami, jedynie Rada Europejska może startować do miana instytucji, choć nie została tak nazwana w traktatach. Ale może na podstawie traktatu może wykorzystywać instytucje wspólnot na zasadzie wypożyczenia. W ramach 2 i 3 filara państwa pracują na podstawie prawa międzynarodowego.

  3. UE nie została wyposażona we własne kompetencje. W pierwszym filarze działają WE w ramach swoich kompetencji, a w 2i3 przez państwa członkowskie i mają charakter międzyrządowy.

  4. Ustawienie UE nie oznaczało wchłonięcia trzech wspólnot przez UE. WE są nadal odrębnymi organizacjami międzynarodowymi posiadającymi podmiotowość prawną, tyle tylko, że działają w ramach pierwszego filara UE.

  5. W odróżnieniu od WE, UE nie dysponuje własnym budżetem. A wydatki za wspólną politykę bezpieczeństwa i współprace policyjną i sądową obciążają WE, chyba, że Rada postanowi, że mają być sfinansowane z budżetów państw członkowskich.

Pozwala to stwierdzić, że na obecnym etapie integracji EU jest specyficzną strukturą o charakterze szczególnym(sui generis) nie posiadającej podmiotowości prawnej, działającą na podstawie umowy międzynarodowej i znajdującą się w stadium rozwoju(in statu nascendi) i wiele wskazuje na to, iż w przyszłości stanie się organizacją międzynarodową.

Z prawnego punktu wiedzenia nie właściwe jest nazywanie UE jako federacji czy konfederacji.

Struktura EU.

Dach - obejmuje postanowienia wspólne, czyli są to art. 1-7 TUE, a dawne art. a-f.

I - prawo wspólnotowe - Traktat o WE, Traktat o Euratom, (do 2002r o EWWiS)

II, III - współpraca międzyrządowa, 2 - 11do 28 TUE(dawny j) - uregulowana jest polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, 3 - 29do42 TUE(dawny k) - uregulowana jest współpraca policji i sądowa w sprawach karnych, ale poprzednio był szerszy, gdyż obejmował współpracę w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.

Fundament - postanowienia dotyczące ściślejszej współpracy i na fundament składają się także art. 46-53 (dawne l-s) TUE.

Określają cele UE, ich ramy instytucjonalne oraz aksjologię(wspólne wartości na których opiera się unia). Cele precyzuje art. 2 TUE, dawny `b':

WYKŁAD - Paweł

29 kwietnia 2009

Instytuucje UE zapewniały ciągłosć i spólność działań podejmowan e dla celów UE przy poszanowaniu i rozwijaniu prawa wspólnotowego. Rada UE i KE mają czuwać nad tym.

Art 6. to artykuł okreslający aksjologiczne wartości UE, są to zasady wolnosci i demokracji, poszanowania praw człowiek i podstawowych wolnosci oraz państwa prawnego.

Art 7 TUE - ten artykuł przewiduje sankcje jakie można anałozyć na państwo członkowsie w sstosunku do ktoreo rada ue stwierdzi powazne i stale naruszenie zasad. Obecnie wystrczu wystapienie ryzyka tego. Sankcje polegają na zaiwszeniu niektórych praw wynikajacych ze stosowania trakatów w stosunku do tego państwa, łacznie z zawieszeniem prawa do głosowania w Radzie UE.

Zasady podstawowe na których opera się UE:

zakaz dyskryminacji (art 12 TUE)

jest też zawary w wielu przepisach sczególowych TUE, w art 12 zakazuje się dyskryminacji ze względu na przynalezność państwową. Zakaz ten obejmuje dyskrymancje o charakterze jawnym i ukrytym. Prawo wspólnotowe nie zakazuje dyskrymianacji odwrotnej - można traktowac gorzej swoich obywateli i produkty.

zasada subsydiarności (pomocniczości)

Wprowadzona na mocy trakatu z Maastricht, art 5 TUE, wspólnota działa w granicach komptencji powiezonych przez trakat oraz w celu w nim wyznaczonych, a w dziedzinach które nienaleza do jej kompetencji wyłacznje wspólnota podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie w jakim cele proponowanych dzialań nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie lub tez z uwagi na rozmiary bądz skutki mozliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie wspólnotowym. Obowiązują tu dwa warunki które mowia o tym ze srodki podejmowane są uzasadnione w ramach komptencji konkurecyjnych są uzasadnione jeśli cele branych pod uwage srodków nie mogą być w sposób dostateczny osiągnięte za pomocą środków podejmowanych przez państwa członkowskie w ramach ich porządków konstytucyjnych i cele te mogą być lepiej zrealizowane w wyniku srodków podejmowanych przez wspólnotę. Dobó odpowiedniego srodka nie jest omawiany przez przepisy zawarte w trakatacie TUE.

zasada proporcjonalności (art 5)

Działanie wspólnoty nie może wykraczać poza to co jest konieczne do osiągniecia celów trakatu, ta zasada ma zastosowanie do celów wspólnot podejmowanych w ramach kompetencji wyłacznych albo konkurecyjnych ale tych które zgodnie z zasada subsydiarnosci nie mogą być realizowane przez państwa członkowskie. Ta zasada okresla własciwy sposb funkcjonowania wspólnoty. W szerokim znaczeniu (zgodnie z interpretacją ETS) zasada odnosi się nie tylko do wspólnoty ale i do państw członkowksich i oznacza ze akty panstw członkowskich i wspólnoty muszą być odpowiednie i konieczne do osiagnięcia celów, których realizacja jest dopuszczalna przy pomocy danej regulacji. Akty prawne wspólnot muszą zawierać uzasadnienie odnośnie zasady proprcjonalności.

zasada solidarności

Państw członkowie podejmują wszelkie właściwe środki ogólne lub szczególne w celu zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z postanowień traktatu lub z działań instytucji wspólnotowych, państwa członkowskie, ułatwiają w ten sposób wspólnocie wypełnianie jej zadań, a równocześnie mają obowiązek powstrzymania się od wszelkich działań które mogłyby zagrozić urzeczywitnieniu celów traktatu. W odniesiu do organów wspólnotowych dotyczy współpracy odnośnie informowaniu oraz wspierać państwa członkowskie w ykonywalnu prawa wspólnotowego.

zasada wzmocnionej współpracy

Formalnie pojęcie to zostało wprowadzone traktem amsterdamski i cała ta koncepcja wzmocnionej współpracy jest odpwiedzią na poblem rozszerzenia wspólnot na kraje europy srodkowej i wschodniej. Potrzeba swtorzenia ram prawnych w zakresie pogłebiania integracji podejmowani współpracy. Dzieki tej zasadzie stało się możliwe sgtowrzeniu unii walutowej. Trakat amsterdamski przewidywał wzmocnioną współprace w filarze I lub III. Nie przewidywano wzmocnione wspólpracy w II filarze, dopiero trakta nicejski dał mozliwość wzmacnianai wspołpracy w II filarze. W trakatcie nicejskim przwidzian tez kryteria materialne odnosnie tej współpracy:

Ma zmierzać do do sprzyjania urzeczywistaniania celów UE

resektuje trakaty i jednolite ramy instytucjonalne UE

obszar wspólpracy musi się mieścić w ramach obszaru konwergencji lub wspólnot

współpraca nie może stanowić przeszkody lub dyskryminacji w handlu między państwami państwami członkowksicmi ani zniekształcać konkurencji na wspólnym rynku

nie może naruszać komptencji ani praw ani obowiązków państw biorąych udział we współpracy

nie może naruszać postanowień protokołu właczającego dorobek z Schengen w ramach UE

jest otwarta dla państw nieuczestniczących we współpracy.

Zakre uprawnien wspólnot europejskich wynika z ograniczenia przez państwa członkowskie swojej suwerennosci i z tego powodu kompetencje wspólnot mają charakter nadany. Oznacza to ze mogą podejmowac działania tylko w tych obszarach i w tylko takim zakresie w jakim zostały upważnione przez państwa członkowskie w trakatach załozycielskich. Z uwagi na to że potrzeby procesów integracyjnych w orzecznictwie ETS pojawiła się formuła kompetencji dorozumianych. W wąskim znaczeniu koncepcja przewiduje że istnienie kompetencji w jakiejś dziedzinie oznacza ze wspólnoty posiadają uprawnienie do działania w sposób który jest rozsądnie potrzebny do zrealizowania tej kompetencji, a w znaczeniu szerokim ta koncepcja komptencji dorozumiaych ozncza ze wspólnoty posiadają uprawnienia potrzebne do osiągnięcia załozonego w traktatach celu lub funkcji. Ta koncepcja uprawnień dorozumianych została szeroko zasosowana. Istnieja także kompetencje subsydiarne wspólnot, są zdefiniowane wart 308 TUE, na mocy tego art rada UE może zastosować srodki które nie zostały przewidziane w tym traktacie, o ile okaże się to niezbedne do realizacji jednoego z celów wspólnoty, a inne przewidziane w trakatacie środki okazały się niewystarczajace. By takie srodki podjać potrzeba jest jednomyslność wszyskich członków UE oraz wniosek taki ze strony KE i zgoda PE. Zakres kompetencji wspólnot w zakresie prawodawstwa:

kompetencje wyłaczne - komptencje zastrzeżone tylko dla wspólnot:

wspólna polityka handlowa

organizację rynków rolnych

rybołówstwo

ogólne zasady konkurencji

polityka transportowa

likwidacje przeszkód w swobodnym przepływie towarów, kapitału i usług

kompetencje konkurencyjne - w tych dziedzinach zarówna państw członkowskie jak i wspólnta europejska mogą uchwalać akty prawne, chociaż w ramach tych kompetencji wspónota zobowiązana jest kierowac się zasadą subsydiarności

polityka społeczna

spójność społeczna i gospodarcza oraz terytorialna

ochrona konsumetów

regulacja energii??

kompetencje które pozostają w wyłacznej gestii państw członkowskich - systemy edukacji i kształcenia, reulacje reżimów własności, produkcja i handel bronią, trakata konstytucyjny przewiduje że w wkompetencjach wyłacznych będzie leżało w przpływie kapitału i patnosci o charakterze podatkowym, mogą państwa stosować indywidualne środki do utrzymania bezpieczeństwa, polityki związane ze swobodnym przepływem osób.

Filar I obejmuje wspólnotę europejską i EUROATOM. WE wspólnotach ueropejskich obejmuje następujące obszary:

zniesienie opłat celnych i ograniczeń ilosciowych

wspólna polityke handlową

rynek wewnętrznychśrodki dotyczące wjazdu i przemieszczania się obób z tytułem IV TWE - „wizy, azyl imigracja”

wspólna polityka rolna i rubołówstwa

wspólna polityka transportowa

wspólna polityka konkurencji

zbliżanie ustawodawstw krajowych w stopniu koniecznym do funkcjonowania wspólnego rynku

polityka społeczna, obejmujaca Europejski Fundusz Socjalny

wzmacnianie spólności gospodarczej i społecznej

wzmacnianie konkurencyjnosci przemysłu wspólnoty

wspieranie badań naukowych i rozwoju sieci transeuropejskich

przyczynianie się do osiągniecia wysokiej jakości edukacji

polityke w dziedzinie rozwoju wspólpracy na rzecz rozwoju.

Odnośnie Euroatomu - przyczynianie się przez tworzenie niezbędnych warunków do powstania i szybkiego rozwoju przemysłu jądrowego do podniesienia stopy życiowej w państwach członkowskich oraz do rozwoju wymiany z innymi krajami. EUROATOM realizuje te zadania poprzez rozwijanie działalności badawczej i zapewnianie rozpowszechniania wiadomosci technicznych, popieranie inwetycji związnych z tworzenim zakładów zajmujących się rozwojem energi atomowej we wspolnocie i zapewnienie odpowiedniej kontroli aby te materiały jądrowe nie były uzywane do innych celów niż te do których zostały przeznaczone. Wsplnota ta musi propagowac tylko pokojowe wykorzytsanie tej energii.

Filar II - wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa. Cele:

ochrona wspólnych wartości, podstawowych intersów, niezawisłosci i integralności UE, zgodnie z zasadami karty narodów

umacnianie bezpieczeństwa UE we wszelkich formach

utrzymywanie pokoju i umacnianie bezpieczeństwa międzynarodowego zgodnie z zsadami karty narodów zjednoczonych

popieranie wspólpracy międznarodowej

rozwijanie oraz umacnianie demokracji i państwa prawnego

cele państw członkowskcih

popieraja aktywnie i be zastrzeżeń polityke wewnetrza UE, w duchu lojalności i wzajemnej solidarnosci

działają zgodnei na rzezc umacniania i rozwijania wzjamenej solidarnosci politycznej

powstrzymuja się od wszelkich działa które były by sprzceczne z intersami UE

katalog instumetów prawnych:

określanie zasad ogólnych wytycznych

decydoanie o wspólnych strategiach

podejmowanie wspólnych działąń

przyjmowanie wspólnych stanowisk

umacnianie regularnej wspólpracy międz państwami członkowskimi

6.05.09r Wykład.

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa(WPZiB)

Nad poszanowaniem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa czuwa rada unii europejskiej. Zasady tej polityki ustala z kolei Rada Europejska. Która podejmuje decyzje jednomyślnie, gdy wymagają tego ważne interesy narodowe, a w innych przypadkach większością kwalifikowaną. Rola pozostałych instytucji jest ograniczona w tych dziedzinach. Drugi filar obejmuje tez unormowania dotyczące wspólnej polityki obronnej w celu wypracowania mechanizmów podejmowania decyzji i prowadzenia działań, służy temu doprecyzowanie zasad współpracy z Unią Zachodnio-Europejską. Potwierdzono też rolę NATO jako organizacji, która ponosi główną odpowiedzialność za utrzymanie pokoju i zapewnienie bezpieczeństwa. Podkreślono, że wspólna polityka obronna nie może stać w sprzeczności z polityką NATO. WPZiB koordynuje wysoki przedstawiciel do spraw WPZiB. Funkcję tę sprawuje Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej(RUE).

Adresatami instrumentów prawnych stosowanych w 2gim filarze są wyłącznie państwa członkowskie, lub organy wspólnotowe działające w 2gim filarze na zasadzie wypożyczenia.

Zasady i ogólne wytyczne WPZiB ustala RE, mogą one dotyczyć spraw, które mają skutki dla obronności. Te zasady i ogólne wytyczne są adresowane do RUE i nie mają wiążącego charakteru.

Wspólne strategie: RE ustala WS w dziedzinach, których państwa członkowskie mają ważne interesy wspólne. Za realizację WS jest odpowiedzialna RUE, która może w tym celu przyjmować wspólne działania i wspólne stanowiska.

Wspólne działania: podejmuje RUE, w sytuacjach, w których nie zbędne jest podjecie działań operacyjnych. WD mają dla państw członkowskich charakter wiążący w odniesieniu do zajmowanych przez te państwa stanowisk i prowadzonych działań.

Wspólne stanowiska: przyjmuje RUE, określają one sposób podejścia Unii do poszczególnych spraw o charakterze geograficznym, bądź tematycznym. WS mają charakter wiążący dla państw członkowskich. Państwa członkowskie są zobowiązane zapewnić dostosowanie ich krajowych polityk do WS. Równocześnie też państwa członkowskie podtrzymują WS na forum organizacji międzynarodowych, lub podczas konferencji międzynarodowych.

Umacnianie Regularnej Współpracy między państwami członkowskimi: obejmuje zróżnicowane formy działań. 1. W ramach RUE państwa członkowskie informują się wzajemnie i uzgadniają wszelkie kwestie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa stanowiące przedmiot ogólnego zainteresowania. 2. Państwa członkowskie reprezentowane w organizacjach międzynarodowych, lub na konferencjach międzynarodowych, są zobowiązane do udzielania informacji nie uczestniczącym w nich państwom członkowskim o wszelki kwestiach będącym przedmiotem wspólnego zainteresowania. 3. Misje dyplomatyczne i konsularne państw członkowskich, delegacje KE w państwach 3cich i na konferencjach międzynarodowych.

Decyzje: na podstawie ogólnych wytycznych RUE podejmuje decyzje niezbędne do określenia i wprowadzenia w życie WPZiB. RUE podejmuje też decyzje w celu implementacji wspólnego stanowiska lub wspólnego działania.

W ramach 2go filaru możliwe też jest zawieranie umów międzynarodowych i zgodnie z art. 24 ToUE w celu realizacji postanowień dotyczących WPZiB RUE może zawierać umowy z państwami lub organizacjami międzynarodowymi. Przykładem takiej umowy jest umowa między UE a NATO dotycząca bezpieczeństwa informacji.

Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych - tzw III filar UE.

Współpraca o charakterze międzyrządowym.

W świetle pierwotnych iregulowań TUE zakres tego filaru obejmował międzyrządową współpracępaństwa członkowskich w w obszarze spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości, czyli w obszarach: polityki azylowej, przekraczania granic zewnętrznych, polityki imigracyjnej, walki z narkomanią, walki z międzynarodowymi oszustwami, współpracy sądowej w sprawach cywilnych, współpracy sądowej w sprawach karnych, współpracy w sprawach celnych i współpracy w sprawach policyjnych.

Istotnie zmiany w strukturze III filaru wprowadził TA. Zagadnienia związane ze swobodnym przepływem osób(m.in. azyl, wizy, imigracja) zostały przeniesione do TWE. W ramach EW został włączony dorobek Schengen.

Zagadnienia współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych oraz współpracy w obszarze zapobiegania i zwalczania rasizmu i ksenofobii są uregulowane w TUE.

Zgodnie z art. 29 TUE, celem współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych jest zapewnieniae obywatelmo UE wysokiego poziomu bezpieczeństwa osobistego w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Cel ten jest osiągnięty przez zapobieganie i zwalczanie rasizmu i ksenofobii, przestępczości zorganizowanej lub innej, zwłaszcza terroryzmu, handlu ludźmi, przestępsw przeciwko dzieciom, nielegalnemu handlu narkotyakim i bronią.

Instrumentami realizacji tego celu są:

Współpraca państwa członkowskich nie może naruszać wykonywanie prezz te państwa obowiązków dotyczących utrzymywania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego(art. 33. TUE)

Instrumenty prawne w ramach III filaru.: Zgodnie z art. 34 ust. 2 TUE, RUE na wniosek państwa członkowskiego lub KE:

Są one z reguły adresowane do państwa członkowskich, nie korzystają z pierwszeństwa korzystania, przed prawem krajowym i nie mogą powodować bezpośredniego skutku. Decyzje ramowe i decyzje zastąpiły wspólne działania wydawane przed wejściem w życie Traktatu Amsterdamskiego, aczkolwiek teraz spora liczba pozostaje wciąż w mocy. Przed przyjęciem decyzji ramowych, decyzji, środków niezbędnych do wykonania decyzji, jak również przed sporządzeniem konwencji i przyjęciem środków wykonawczych do konwencji RUE jest zobowiązana do przeprowadzania konsultacji z parlamentem europejskim.

W ramach 3go filaru wydawane są także nie nazwane, tj deklaracje, rezolicjie.

Wspólne stanowiska: są przyjmowane w konkretnych sprawach, mają one charakter wiążący, państwa członkowskie bronią wspólnych stanowisk, w ramach organizacji międzynarodowych i podczas konferencji międzynarodowych

Decyzje Ramowe: są bardzo zbliżone do dyrektyw wydawanych w I filarze. Są przyjmowane w celu harmonizacji ustaw i rozporządzeń państw członkowskich. Wiążą one państwa członkowskie pod względem celu, który ma być osiągnięty, ale pozostawiają władzom krajowym wybór form i metod. W przeciwieństwie do dyrektyw, nigdy nie mogą wywierać bezpośredniego skutku.

Decyzje: Są wydawane w każdej sprawie, poza zbliżaniem przepisów ustawodawczych i wykonawczych państw członkowskich. Są prawnie wiążące, ale nie mogą powodować bezpośredniego skutku. W celu wykonania Decyzji RUE może przyjąć większością kwalifikowaną konieczne środki.

Konwencje i środki wykonawcze do konwencji: mogą być zawierane w każdej sprawie, będącej przedmiotem współpracy między państwami członkowskimi. Po przyjęciu, przez co najmniej połowę państw członkowskich K. wchodzą w życie, w tych właśnie państwach. RUE może przyjąć środki wprowadzające K. większością 2/3 głosów państw stron.

Umowy z państwami lub organizacjami międzynarodowymi:

Instytucje działające w 3cim filarze:

Rada Europejska: wydaje impuls niezbędny do rozwoju Unii i określa ogólne kierunki polityczne dotyczące współpracy w ramach 3go filaru.

RUE: jest głównym organem decyzyjnym, do jej kompetencji należy:

Rola innych instytucji jest ograniczona, chociaż mają one więcej uprawnień niż w przypadku filaru II.

Fundament:

Składają się postanowienia dotyczące ściślejszej współpracy.

Postanowienia końcowe TUE dotyczące zmiany traktatów ustanawiających UE i WE (art. 48), uzyskanie członkowstwa UE(art. 49) oraz czasu obowiązywania TUE(art. 51).

WYKŁAD 7.05.09

XERO. <- fundamenty

Zasady prawa UE

Bezpośredniego stosowania - norma prawa wspólnotowego uzyskuje status prawa pozytywnego w państwach członkowskich bez konieczności jej wprowadzania. Najczęściej obowiązuje publikacja na poziomie wspólnot.

Bezpośredniego skutku - norma prawa wspólnotowego tworzy sama, bez krajowych aktów transformujących ją do porządku wewnętrznego, prawa i obowiązki dla podmiotów indywidualnych. Inaczej: prawo wspólnotowe nakłada wprost na jednostki pewne prawa i obowiązki. W praktyce podmioty indywidualne w państwach członkowskich mogą powoływać się przed sądami krajowymi na treść prawa wspólnotowego i wywodzić z niego określone prawa dla siebie i obowiązki dla drugiej strony. BS może powstawać w płaszczyźnie wertykalnej(pionowej), jeśli tworzy prawa dla jednostki, która może je podnosić przeciwko państwu, lub podmiotom publicznym, ale jeszcze dalej idzie skutek horyzontalny(poziomy). Na jego podstawie jednostka może powołać się na uprawnienia wynikające z dyrektywy wobec innych podmiotów indywidualnych. ETS sformułował warunki, które musi spełniać norma, aby wywoływać określony skutek. Bezpośrednio skuteczne są te przepisy, które są:

Nadrzędności prawa wspólnotowego - w sytuacji sprzeczności pomiędzy normą prawa wspólnotowego i normą prawa krajowego, prawo wspólnotowe ma zawsze pierwszeństwo zastosowania. W rezultacie sąd krajowy stosujący w rozstrzyganiu sprawy prawo wspólnotowe musi oprzeć swoją decyzję na prawie wspólnotowym w przypadku, gdy wchodzący w grę przepis prawa krajowego jest z nim sprzeczny. Nie oznacza ta zasada uchylenia prawa krajowego, lub jego nieważności. Pozostanie on w mocy i będzie stosowany w pozostałych sporach, w których nie występuje element wspólnotowy do czasu jego uczelnia. Została sformułowana przez ETS w kilku orzeczeniach, m.in. sprawa Simmenthal sędzia krawcy ma obowiązek stosować prawo wspólnotowe i chronić prawa przyznane jednostce przez nie stosowanie tych przepisów prawa krajowego, które są sprzeczne z prawem wspólnotowym. Zasada nie stosowania prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym ma miejsce niezależnie od tego czy przepisy wspólnotowe zostały przyjęte wcześniej czy później od prawa krajowego. W sprawie Factortame Trybunał orzekł, że organy krajowe mają obowiązek podjęcia wszelkich środków nawet takich, jakie nie zostały przewidziane przez prawo krajowe, jeśli wymaga tego efektywna ochrona prawa przyznanego jednostce przez prawo wspólnotowe.

Traktaty stanowiące Unię składają się z kilku grup umów międzynarodowych

  1. Traktaty ustanawiające Wspólnoty i Unię.

  2. Traktaty rewizyjne, których zadaniem jest dokonywanie zmian, czyli rewizji traktatów z pkt1.

  3. Traktaty akcesyjne, których zadaniem jest ustanowienie członkowstwa nowego państwa w Unii, dokonanie stosownych zmian w traktatach stanowiących Unię i prawie pochodnym, oraz określenie innych warunków przystąpienia(okresy przejściowe).

AD1. Zostały przyjęte zgodnie z zasadami obwiązującymi w umowach wielostronnych, a teksty tych traktatów zostały ustalone podczas negocjacji międzyrządowych. TUE został przyjęty w trybie przewidzianym dla traktatów rewizyjnych. Miał podwójny charakter - zmieniał traktaty ustanawiające EWWiS, EWG, ale też ustanawiał UE i WE. Mogą być zmieniane przez państwa członkowskie, a zmiany przeprowadzane są przede wszystkim na mocy odrębnych traktatów rewizyjnych(m.in. traktat z Amsterdamy, Nicejski). Procedura jest w art. 48 TUE, obejmuje kilka etapów(, które były wcześniej omawiane). Została nieco zmodyfikowana w odniesieniu do traktatu konstytucjonalnego, który z formalnego pktu widzenia, był traktatem rewizyjnym, bowiem konferencja międzyrządowa(przełom 2003/2004) została poprzedzona konwentem(ciałem ustanowionym na mocy decyzji RE, w skłąd którego wchodzili również przedstawiciele parlamentów narodowych i PE). Traktat z Libony został przygotowany podczas bardzo krótko trwającej konferencji międzyrządowej od lipca do października 2007r, bez zwoływania konwentu. W tym przypadku punktem wyjścia dla negocjacji konferencji były uzgodnienia zawarte w traktacie konstytucyjnym. Kierując się zaleceniami uzupełnia procedurę przyjęcia traktatów rewizyjnych 3ma nowymi elementami, oraz określa ją, jako zwykłą procedurę zmiany.

AD2. Nowe elementy zawierania Traktatu Rewizyjnego. Wniosek o rewizję traktatów może przedstawić również PE. Ten wniosek musi zostać notyfikowany parlamentom państw członkowskich. Drugi nowy to: może choć nie musi zostać zwołany konwent poprzedzający konferencję międzyrządową, który w drodze konsensusu przyjmuje zalecenia dla konferencji. Trzeci: jeżeli po upływie dwóch lat 4/5 państw ratyfikowały by Traktat, a jedno lub więcej miało by trudności w tej mierze, sprawę kieruje się do Rady Europejskiej(RE).

Dalej nie pisze. Nie chce misie.

Zwrócic uwagę na zasade bezpośredniego skutku, w przypadku dyrektyw.

Wykład 8. 13.05.09r.

Istnieje kilka procedur stosowania prawa pochodnego.

  1. Procedura konsultacji

  2. Procedura współpracy (art. 252 TWE)

  3. Procedura współdecydowania art. 251 TWE

  4. Procedura zgody

  5. Procedura samodzielnej, autonomicznej decyzji Rady

Ad1. Akt prawny przyjmowany jest przez Radę, po przeprowadzeniu konsultacji z parlamentem europejskim. Procedura ta nies jest jednoznacznie zdefiniowana w traktacie. Jest stosowana wtedy, gdy tak stanowi przepis traktatu stanowiący podstawę uchwalenia danego aktu prawnego. Stosowana jest w tej chwili w ponad 20 przypadkach(zwalczanie dyskryminacji, wspólnej polityka rolna, reguła konkurencji, ustanawianie statutu ETS).

Elementy procedury konsultacji:

  1. Komisja przedkłada projekt aktu do Rady.

  2. Rada konsultuje projekt z parlamentem europejskim(PE)-opinia PE nie jest dla Rady wiążąca. Musi tylko jej zasięgnąć, nie musi stosować się do opini.

  3. Rada zasięga takżę Komitetu regionów i komitetu ekonomiczno-społecznego, o ile wynika to z postanowień Traktatu(TWE)

  4. Rada przyjmuje akt prawny. Rada stanowi jednomyślnie, lub większością kwalifikowaną w zależności od postanowień TWE.

Istotne znaczenie ma Porozumienie Ramowe miedzy PE a KE z 2005r umacniającego pozycję PE. KE zobowiązała się m.in. do wycofania projektu aktu prawnego odrzuconego w opinii parlamentu, chyba, że za podtrzymaniem projektu przemawiają ważne względy. PE zobowiązał się do dotrzymywania rozsądnych terminów przy wydawaniu opinii.

AD2. Została ustanowiona na podstawie JAE. Jest określona w art. 252 TWE. Umacnia rolę PE w procesie legislacyjnym. Nie mniej jednak RUE może przyjąć akt prawny wbrew PE jeżeli będzie stanowić jednomyślnie.

1. RUE przyjmuje wspólne stanowisko w stosunku do projektu aktu prawnego. Na wniosek komisji przedstawiającej projekt aktu i po uzyskaniu opinii PE. Stanowiąc większością kwalifikowaną. Przesyła wspólne stanowisko wraz z motywacją(uzasadnieniem) do PE

2. PE w ciągu 3 miesięcy z możliwością przedłużenia terminu o jeden miesiąc ma 3 możliwości.

a. zatwierdza wspólne stanowisko -> RUE uchwala akt prawny zgodnie ze wspólnym stanowiskiem, stanowiąc większością kwalifikowaną.

b. PE nie zajmuje stanowiska. W takim przypadku, RUE również uchwala akt prawny, zgodnie ze wspólnym stanowiskiem, stanowiąc większością kwalifikowaną.

c. PE wnosi poprawki, lub odrzuca wspólne stanowisko, musi to zrobić bezwzględną większością głosów.-> wynik głosowania w PE przedstawiane jest w RUE i KE. RUE może uchwalić jednogłośnie zgodnie ze wspólnym stanowiskiem, odrzuconym przez PE. Jeśli PE wnosi poprawki do wspólnego stanowiska, to projektem ponownie zajmuje się komisja, określając nowy wniosek i przesyła go do RUE. Wskazując przy tym, które poprawki PE nie zostały uwzględnione. RUE może:

i. przyjąc akt prawny zgodny z nowym wnioskiem KE, stanowiąc większością kwalifikowaną.

ii. może przyjąć, bądź odrzucić poprawki PE, nie uwzględnione we wniosku komisji, stanowiąc jednomyślnie.

iii. może zmienić wniosek KE, stanowiąc jednomyślnie.

Liczba obszarów objętych procedurą współpracy maleje.

AD3. Procedura współdecydowania. Została ustanowiona na mocy traktatu z Maastricht. Reguluję ją art. 251 TWE. Pewne zmiany do tej procedury wprowadził Traktat Amsterdamski. Najważniejszą cechą jest to, iż w ramach procedury PE staje się na równi z RUE prawodawcą. A w szczególności PE ma możliwość zablokowania aktu prawnego.

Etapy:

  1. KE przedkłada wniosek aktu prawnego do PE i do RUE.

  2. RUE stanowiąc większością kwalifikowaną może:

    1. Uchwalić proponowany akt, jeśli PE nie wnosi poprawek.

    2. Uchwalić proponowany akt, jeśli zgadza się z poprawkami PE

    3. W przeciwnym wypadku RUE przyjmuje wspólne stanowisko, które przekazuje PE. KE informuje PE o swoim stanowisku w tej strawie

  3. PE ma 3 miesiące z możliwością przedłużenia o 1 miesiąc, aby:

    1. Zaakceptować wspólne stanowisko -> akt uważa się za uchwalony

    2. PE nie zajmuje stanowiska w sprawie wspólnego stanowiska -> akt uważa się za uchwalony

    3. PE może odrzucić wspólne stanowisko większością bezwzględną -> akt nie zostaje uchwalony

    4. PE może zaproponować poprawki do wspólnego stanowiska, bezwzględną większością głosów-> etap 4.

  4. Poprawki zostają przekazane RUE i KE, KE wydaje opinię w sprawie poprawek. RUE może podjąć następujące działania.

    1. W ciągu 3 miesięcy z możlioscią przedłużenia o 1msc. RUE może zaakceptować poprawki, stanowiąc większością kwalifikowaną. -> akt przyjęty

    2. Gdy KE oceniła poprawki negatywnie, to RUE musi stanowić jednomyślnie.

    3. RUE nie zatwierdza poprawek PE

    4. Ma miejsce zwołanie komitet pojednawczy, w ramach którego wchodzą członkowie PE i RUE w takiej samej liczbie. Komitet ma wypracować porozumienie, wypracowując je, Komitet stanowi większością przedstawicieli PE i kwalifikowaną większością RUE. KE bierz udział w jego obradach. Komitet pojednawczy ma 3miesiące możlioscią przedłużenia o 1msc na osiągnięcie wyniku. Opcje:

      1. Komitet nie przyjmie wspólnego tekstu -> akt nie dochodzi do skutku

      2. Komitet przyjmuje wspólny tekst -> akt uważa się za uchwalony, jeśli propozycja Komitetu zostanie zatwierdzona przez PE działający absolutną większością głosów i przez RUE stanowiącą większością kwalifikowaną.

Wspólna deklracaj RUE, KE i PE z 4maja1999r. Liczba obszarów rośnie, stosowanie w ponad 30 obszarach, m.in. swoboda przemieszania osób i pracowników w dziedzinach świadczenia usług, wspólnej polityki azylowej, wizowej, imigracyjnej, transport, edukacji. Natomiast Traktat z Lizbony przenosi ok. 40 obszarów do tej procedury.

AD4. Procedura zgody. Zakłada uzależnienie decyzji podejmowanej przez RUE od zgody PE. Sama procedura nie jest jednoznacznie zdefiniowana w TWE. Obszarów jest niewiele, dotyczą szczególnie istotnych spraw. Np. ustalenia tekstu traktatów akcesyjnych, zawarcia niektórych umów międzynarodowych przez Wspólnotę, stwierdzenie naruszenia zasad państwa demokratycznego przez członka, ustalenie jednolitej procedury wyborczej do PE, określenie zadań, celów, organizacji funduszy strukturalnych.

  1. Komisja przekazuje RUE i PE projekt aktu prawnego, ale może też się zdarzyć, że w niektórych przypadkach inicjatywa legislacyjna należy do EBC, lub 1/3 państw członkowskich, PE lub RUE.

  2. Zgoda PE - PE może wyrazić zgodę lub, nie. Nie może wpływać na treść aktu. Zasadniczo podejmuje decyzję bezwzględną większością oddanych głosów, może się zdarzyć że decyduje bezwzględną większością wszystkich posłów, albo liczbą 2/3 głosów reprezentujących większość głosów. PE nie jest związany żadnym terminem, wyjątkiem jest wyrażenie zgody na zawarcie umowy międzynarodowej.

  3. Wyrażenie opinii przez Komitet ekonomiczno-społeczny i komitet regionów.

  4. Podjęcie decyzji przez RUE -> RUE stanowi jednomyślnie, ale w niektórych przypadkach może stanowić większością kwalifikowaną, jeśli przepisy traktatu tak przewidują. W niektórych przypadkach może stanowić większością 4/5 głosów członków (art. 3 ust 1 TUE)

AD5. Procedura samodzielnej, autonomicznej decyzji rady.

Wchodzi w grę, gdy TWE nie przewiduje innej procedury. Jest stosowana w ponad 50 przypadkach. Dotyczy m.in. innymi ustanowienia wspólnej taryfy celnej, aspekty pomocy publicznej, nadmierny deficyt, funkcjonowanie SE, zmiana liczba członków w Komisji. Etapy:

  1. KE przekazuje RUE projekt aktu prawnego. Występują wyjątki od tej wyłączności. Czasami zależy od:

    1. Państw członkowskich

    2. EBC

    3. Samodzielnie do RUE

    4. Sądu pierwszej instancji

    5. ETS

  2. Przez podjęciem decyzji przed RUE w niektórych przypadkach obowiązkowe są konsultacje(np. opinie od Komisji ekonomiczno-społecznego, EBC)

  3. Podjęcie decyzji przez RUE. Jeśli Traktat nie stanowi inaczej, RUE stanowi większością kwalifikowaną, choć w ramach różnych przepisach również jednogłośnie, lub zwykłą większością. RUE jest zobowiązana do poinformowania PE o przyjęciu aktu prawnego wydanego w niektórych przypadkach.

Komitologia - upoważniają one KE do wydania aktów wykonawczych. W takich przypadkach KE wspierana jest przed komitety złożone z przedstawicieli państw członkowskich. Komitety te są formalnie instrumentem rady służącym monitorowaniu i kontroli przekazanych komisji kompetencji wykonawczych. A ponieważ liczba aktów wykonwayzych przewyższa podstawowe to i liczba komitetów jest znaczna, ok. 300. System ten nie działa w dziedzinach, w których kompetencje wykonawcze komisji wywodzą się bezpośrednio z postanowień Traktatu. Np. polityka konkurencji.

Podstawą prawną komitologi są postanowienia art. 202 TWE i decyzja Rady nr 468 z 28.06.1999r. ustanawiająca warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji. W ramach systemu Komitologi działają 3 rodzaje komitetów wg 3 różnych procedur.

  1. Komitety doradcze - działają w najbardziej właściwych dziedzinach, w których nie mają zastosowania dwie pozostałe procedury. KD jest zobowiązany do wydania opinii o projekcie aktu wykonawczego przedłożonego przez komisję, a komisja powinna uwzględnić tę opinię w możliwe najszerszym zakresie. Opinia nie jest jednak dla komisji wiążąca. W przypadku negatywnej opinii Komisja musi jedynie zawiadomić o tym RUE i PE.

  2. Komitety zarządzające - działają w dziedzinach wspólnej polityki(WP) rolnej, WP rybołówstwa i wykonywania programów powodujących znaczne skutki finansowe. KZ jest zobowiązany do wydania opinii o projekcie aktu wykonawczego przedłożonego przez Komisję, jeśli KZ wyda opinię pozytywną lub nie wyda opinii to Komisja przyjmuje akt wykonawczy. Jeśli KZ wyda opinię negatywną, co musi zrobić większością kwalifikowaną, wówczas komisja przekazuje projekt akty wykonawczego RUE. RUE może w takim wypadku(max w ciągu 3miesięcy) stanowiąc większością kwalifikowaną uchwalić nowy akt wykonawczy względnie zmienić treść aktu Komisji i w tym czasie Komisja zawiesza działanie aktu czekając na decyzję rady. W przypadkach naglących stosuje się akt wykonawczy, nawet, gdy KZ wyda negatywną opinię.

  3. Komitety regulacyjne - zajmują się projektami aktów wykonawczych Komisji dotyczących implementacji istotnych przepisów aktu podstawowego o znaczeniu generalnym(np. dot. Ochrony zdrowia, bezpieczeństwa) oraz projektami aktów wykonawczych, aktualizacją mniej istotnych aktów wykonawczych. Jest to procedura w największym zakresie ograniczająca kompetencje Komisji do wydania aktu wykonawczego. Jeżeli opinia KR jest pozytywna, o czym KR stanowi większością kwalifikowaną, to Komisja przyjmuje akt wykonawczy. Jeśli opinia jest negatywna, lub KR opinii nie uchwali, wtedy Komisja przekazuje projekt aktu RUE. RUE może przyjąć proponowany akt, stanowiąc większością kwalifikowaną, lub może zmienić projekt Komisji, stanowiąc jednomyślnie, lub projekt odrzucić stanowiąc większością kwalifikowaną. Jeżeli RUE projekt Komisji odrzuci, wtedy Komisja może przekazać RUE zmieniony projekt aktu wykonawczego, bądź przekazać RUE ponownie projekt niezmieniony, ewentualnie może też przedłożyć projekt albo RUE, lub RUE i PE w materii, co, do której nie została osiągnięta zgoda w projekcie aktu wykonawczego. Jeżeli RUE nie podejmie decyzji, w ramach żadnego z tych wariantów KE przyjmuje akt wykonawczy w pierwotnej wersji bez zasięgania opinii Komitetu.

Zasady i ogólne wytyczne nie mają charaketu wiązącego, natomiast pozostałe instrumenty (wspólne strategie, stanowiska i dzilania) są aktami prawnymi skierowanymi do panstw członkowkich.

Wykres xero

Początkowo na mocy trakatu z Maastrich w ramach II filaru decyzje w radzie podejmowano jednomyślnie, jednynie w niewielkim zakresie w odniesiemu do wspólnych działań, gdy tak zadecydowła rada stanowiono większością kwalifikowaną, istotne zmiany w tym zakresie wprowadził traakt amsterdamski - jednomysllność pozostała zasadą podejmownia decyzji, ustanowiono jednak tzw. konstruktywne wstrzymanie się od głosu. konstruktywne wstrzymanie się od głosu polega na tym, że wstrzymanie się od głosu którego z państw członkowskich nie stamowi przeszkody w podjęci decyzji jednomyślnie przy czym państwo wstrzymujace się od głosu skalda oświadczenie, że akceptucje podjętą w tym trybie decyzje, ale nie jest związane do jej wykonywnania. Podantro na mocy taraktu amsterdamskiego rozszerzono możlwiośc podejmwnia decyzji więksszością kwalifikowaną i taka mozliwośc zaistaniałą wtedy gdy: primo rada podejmue wspólne dziłania i przymuje wspólne stanowiska, bądz też podejmuje inne decyzje na podstwie wspólnych strategii i secundo jeśli rada podejmuje decyzje w elu realzacji wspólnego dizłania lub wspólnego stanowiska. Na moctr trakatu z Nicei do listy dziedzn w których rada podejmuje decyzje większością kwalifikowaną dodano, mianownaie specjalnego przdstawiciela, decyzje w sprawie zawierania niektórych umów międzynarodowych i ustanowienia wzmocnionej współpracy w II filarze. W ramach II filara istnieją ograniczenia co do mozliwości podejmownaia decyzji przez rade większościa kwalifikowaną. Ograniczenia:

decyzja nie może mieć odniesień wosjkowych lub do polityki obronnej

każde państwo może sprzeciwic się podjecia decyzji więksozością kwalifikowaną z powołaniem na ważne względy polityki krajowej - w takiej sytacji rada stanowiąc większościa kwalifikowaną rada może przedłozyć problem radzie europejskiej, która rozstrzygnie go jednomyślnie.

III FILAR

Ze względy na szczególną wrażliwość obszarów objętyc III filarem państwa członkowksie zastrzegły że rada przyjmując akty stanowi jednomyślnie. Penwnym wyjąciem z tej styacji jest to że inicjatywa należy nie tylko do panstw członkowkich, ale z inicjatyuwą przyjęcia aktu może wystąpic również KE.

I FILAR

Procedura zawerania umów miedzynarodowych przez UE z państwami trzecimi.

Zawieranie umów międzynarodywch przez WE. WE jako organizacja miedzynarodowa może zawierać umowy miedzynarowdowe z państwami trzecimi. Zasadniczo może zawierać takie umowy w obszarch wyraźnie okrelsonych w TWE, np. wspólna polityka handlowa, badania i rozwójtechnolohiczny, ocgrona srodowiska naturalnego, wspólpraca na rzecz rozwoju, umowy stowarzyszeniowe. Równoczeńsie ETS uzupełnił tą mozliwość stwierdzając że wspólnata może zawierać umowy miedzynarodowe rówież wówczas gdy ma „kompetencje do dziłania na wewnątrz” (obowiązuje tu zasada paralelizmu do działania wewnątrz i na zewnątrz). Procedurę zawierania umów międzynarodowych przez wspólnotę europejską określana art. 300 TWE, sczególnie ustęp 7 stwierdzający że takie umowy wiążą instytucje wspólnoty i panstwa członkowskie. ETS potwierdził, że umowy międzynarodowe zaware przez WE stanowią część skałdową prawa wspólnotowego.

Procedura:

potrzebę zawarcia umowy inicjuje KE

negocjacje prowadzi KE po uzyskaniu zgody (manadau) od rady, przy czym zasadniczo rada przymuje mandat więkkszością kwalifikowaną, choć w niektórch obsdzarach przyjmuje go jednomysllnie (gdy dziedzina umowy obejmuje obszar w którym dla przyjęcia przepisów wpsólnotowych wymagana jest jednomyslność - umowy stowarzyszeniowe, umowy mieszane, umowy z zakresu wspólnej polityki handlowej)

projektowana umowa może być na wnosek PE, rady, KE lub pańswa członkowksiego przedłozona do oceny ETSowi co do zgodności z trakatem (TWE). jeśli ETS stwierdzi brak zgodności wtedy do zwaracia umowy musi być zaosowana procedura z art, 48 TUE (rewizja trakatów).

Podpisanie umowy Decyzje podejmuje rada głosując w sposoób analogiczny do spodobu głosowania przy ustalaniu mandatu.

Związanie się umową przez wspólnotę europejską. - rada podejmuje decyzje stosownaie do procedury konsultacji. W stosunku do niektórych kategorii umów niezbędna jest zgoda PE - umowy stowarzyszaniowe, inne umowy ustanoawiajace szcególne ramy instytucjonalne, umowy o istotnym znaczeniu dla budżetu wspólnot i umowy prowadzące do zmiany aktów wspólnotowego prawa pochodnego przyjetego w drodze procedury współdecydowania.

W przypadku gdy przedmiot umowy jest objęty kompetencją WE jak i jej pańśwt członkowksich dana umowa zaiwrana jest jako umowa mieszania czyli jej stronami zarówno WE jak i państwa członkowskie np. układy stwoarzyszeniowe.

Zawieranie umów międzynarodowych prze Unie Europejską w ramach II i III filaru.

Określa to art. 24 TUE.

Umowy zaierane są przez rade na podstwie zalecenia prezydencji

rada może zlecicc prowadzenie negocjaacji prezydencji przy czym jest ona wspierana w miarę potrzby prze KE

rada zawierajac umowę stanowienia

jednomyslnie - jeśli umowa dotyczy zaganienia wymajacego jendomyślności decyzji w sprawach wewnętrznych

więksozością kwalifikowaną - jeslicelem umowy jest realizacjia wspólnpeg dziłania lub wspólnego stanowiska - każde pąństwo powołujac się na ważne względy polityki krajowej może sprzeciwić się podjęciu decyzji większością walfikowaną a pozostałe państwa większościa kwalifikowaną mogą zarządać przedłożenia sprawy radzie europejskiej do podjęcia decyji jednomysllnie.

Jeżeli jedno z państw nie ratyufikuje umowy powołując się na swoje procedury konstytucyjne pozostali członkowie rady mogą uzgodic tymczasowe stosowanie umowy - umowa nie wiąże w tym czasie państwa które jej nie ratyfikowało.

Wykład 27.05.09r

Podejmowanie decyzji większosicą kwalifikowaną.

Do wejścia w życie traktatu z Nicei decyzjie w tym trybie były podejmowane tzw. Głosami ważonymi a dodatkowo jeśli prjket aktu został przedłożony przez państwa członkowskie a nie komisjie należało jeszcze poza odpowiednią liczbą głosów ważonych zebrać 2/3 PC. Podejmowanie decyzji głosami ważonymi oznacza że z pewnej ustalonej liczny głosów każde z państw otrzymywało pewną liczbę głosów tzw. Ważonych wg zasady degresywnej proporcjonalności (liczba ludności). Następnie należało ustalić progi (kwoty głosów) uprawniające do podjęcia decyzji albo do zablokowania decyzji. Problem tkwił nie tylko w podziale głosów ale i progów, by intersy wszystkich państw były zrównoważone. Podczas konferencji międzyrządowej, która przygotowała traktat z Nicei rozwiązano reformę formuły podejmowania decyzji w radzie większością - stosowanie dwóch testów: testu dotyczącego liczby państw ( do podjęcia i zablokowania decyzji trzeba było określona liczba państw - jedno państwo - jeden głos) i liczby ludności (do podjęcia decyzji, bądź jej zablokowania należy zebrać ustalony procent potencjału demograficznego populacji UE). Jednak podczas konferencji międzyrządowej w 2000r PC nie doszły do porozumienia w tej sprawie i zawarto kompromis polegający na dodatniu do test głosów ważonych testów liczby państw i liczby ludności. W ramach obecnie obowiązującej formuły na mocy traktatu z Nicei decyzja w radzie zostaje podjęta większością kwalifikowaną przy spełnieniu dwóch testów plus spełnieniu testu trzeciego w sposób fakultatywny (obejmuje co najmniej 62% potencjału demograficznego UE) spełnienie na rządanie państw członkowskich.

Trzeba zebrac 225 z 346 głosów wazonych, dla stworzenia mniejszości blokującej trzeba zebrać 91 głosów ważonych. Oraz trzeba zebrać głosy 14 państw ( dla projektów pochodzących od KE).

Kompromis w sprawie podwójnej więkosziśc i rezygnacji z głosów ważonych został co do zasady osiądnęty podczas prac konwentu UE, które miały miejsce w latach 2002-2003, aczkolwiek głębokie kontrowersje wywołały ustalone progi, faworyzujące duże państwa kosztem państw średnich. Po trudnych negocjacjach podczas konferencji międzyrządowej 2003-2004 renegocjowano progi i sprecyzowano mniejszość blokującą a uzgodniony kompromis znalazł wyraz w tekście traktatu konstytucjonalnego z 29.09.2004r Problem powrócił podczas negocjacji nad traktatem z Lizbony. Polska postulowała powrót do głosów ważonych ustalonych metodą Penrosa (przeliczenie ludności państwa za pomocą pierwiastka drugiego stopnia), tej propozycji nie zaakceptowały pozostałe państwa członkowskie i kompromis został osiągnięty podczas spotkania Rady Europejskiej w dniach 21-23 czerwca 2007r i polega on na przyjęciu tzw podwójnej większości uzgodnionej w traktacie konstytucyjnym z pewnymi modyfikacjami i okresami przejściowymi. Formuła podejmowanie decyzji większością kwalifikowaną będzie wygladała następująco: ustalono że do 31.10.2014r ma obowiązywać formuła obecna przewidziana w traktacie z Nicei. Od 01.11.2014r ma zacząć obowiązywać formuła oparta na podwójnej większości i aby podjąć decyzje trzeba:

Ta formuła została sprecyzowana w dwóch istotycb obszarach, pomimo sprecyzowanie mniejszości blokujące i ustalenie że grupa państw blikjaca podjęcjęcie decyzji musi nie tylko dysponować co najmniej 35% populacji UE, lecz także musi również liczyć co najmniej 4 PC. Oraz w niektórych szczególnych istotnych dziedzinach (WPZiB, Sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, polityka pieniężna) do podjęcia decyzji będzie konieczne zebranie co najmniej 72% liczby państw członkowskich. Traktat z Lizbony wprowadza okres przejściowy od 1.11.14. do 31.03.17r. w tym okresie każde z państw będzie mogło zażądać powrotu do systemu nicejskiego i przeprowadzenia głosowania wg formuły ustanowionej na mocy trakatu z nicei, a ponadto w tym okresie przejściowy będzie można odwołać się do formuły z joaniny, która polega na tym że państwa nie zgadzające się na podjęcie decyzji zebrałyby co najmniej ¾ liczby państw lub ¾ potencjału demograficznego niezbędnego do stworzenia mniejszości blokującej to rada musiałaby nadal omawiać sprawę w rozsądnym czasie aż do osiągnięcia satysfakcjonującego rozwiązania. Od 1 kwietnia 2017 roku ma zacząć działać w pełni omówiona przez nas podwójna większość, przy czym nadal można będzie odwołać się do formuły z Joaniny, ale w zmodyfikowanym kształcie - do jej uruchomienia wystarczy zgromadzenie 55% jednego z testów mniejszości blokującej.

Swoboda przepływu towarów

Jest zapewnione przez kilka przepisów traktatu ustanawiającego TUE.

  1. Przepisy o unii celnej (art. 25-27 TWE)

  2. Zakaz stosowania ograniczeń ilościowych, oraz środków o skutkach równoważnych ograniczeniom ilościowym (art. 28-30 TWE)

  3. Nakaz reorganizacji monopoli handlowych uregulowanych w art. 31 TWE

  4. Zakaz stosowania dyskryminujących opłat wewnętrznych na towary importowane, podobne do towarów krajowych (art. 90-93 TWE)

Zakres przedmiotowy:

Wyznacza pojęcie `towaru', aczkolwiek to pojęcie nie zostało określone ani w prawie pierwotnym, ani w wtórnym, zostało wypracowane w orzecznictwie ETS. Zgodnie z ETS jako „towar” będziemy traktowali każdy produkt mający wartość pieniężną, który może być przedmiotem transakcji handlowej. (m.in. monety złote i srebrne, banknoty wycofane z obiegu, narkotyki dla celów badawczych i produkcji leków, energia elektryczna, odpady, produkty finansowe) Towarami są tylko te produkty, które znajdują się legalnie w obrocie, nie są nimi narkotyki, fałszywe banknoty i innego rodzaju towary, które podlegają konfiskacie, a ich posiadanie jest karalne. Towarami nie są także pieniądze znajdujące się w obiegu, emisja programu TV, licencja, rozmowa telefoniczna, losy loteryjne. Ze swobody przepływu towarów korzystają wyłącznie twary wspólnotowe i jako taki wspólnotowy towar traktuje się

1. Towary wyprodukowane całkowicie na terytorium UE

2. Towary przetworzone na terytorium UE

3. Towary pochodzące z państw trzecich, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium UE, - towary importowane w stosunku, od których dopełniono wszelkich formalności wwozowych i uiszczono wszystkie należności celne oraz opłaty graniczne - stosuje się do nich wszystkie przepisy o swobodzie

  1. Unia Celna - opiera się na zasadzie zakazie stosowania między PC ceł i opłat o skutku równoważnym cłu, oraz wprowadzeniu wspólnej taryfy celnej w stosunkach PC z państwami trzecimi.

Cło - nakładana przez państwo opłata pieniężna pobierana z tytułu przekroczenia granicy przez towar, liczona od wartości, ilości lub wagi. Nakładane są w celu uzyskania dodatkowych wpływów do budżetu, ochrony przed importem. Zakaz stosowania ceł obejmuje wszystkie cła bez względu na ich nazwę, cel i sposób stosowania

Skutki równoważnym cłu - każda opłata nie będąca cłem, ani opłatą w rozumieniu art. 90 TWE, która spełnia następujące przesłanki:

  1. Została nałożona jednostronnie przez państwo członkowskie

  2. Została nałożona jedynie z powodu przekraczania granicy przez towar wspólnotowy.

Przy ocenie opłaty jako opłaty równoważnej cłu nie bierze się pod uwagę przesłanek drugorzędnych (tj. nazwa opłaty, wysokość, przeznaczenie wpływów, charakteru).

Opłata nie jest opłatą o skutku podobnym do cła, jeżeli pobierana jest w związku z działaniami nakazanymi przez prawo wspólnotowe. Przy czym pobieranie opłat jest możliwe tylko, gdy dokonanie pewnych czynności przez władze państwa członkowskiego jest obowiązkowe w świetle prawa wspólnotowego. Jeżeli prawo wspólnotowe przyznaje państwu członkowskiemu prawo/możliwość podejmowania pewnych czynności w stosunku do produktów importowanych, lub eksportowanych państwo nie może pobierać za wykonanie tego rodzaju czynności żadnych opłat i powinno jest finansować z budżetu. Np. gdy prawo wspólnotowe pozwala PC na prowadzenie badań weterynaryjnych, to państwo może prowadzić tego rodzaju badania, ale nie może pobierać opłat. Tylko w sytuacji, gdy Rawo wspólnotowe nakłada na wszystkie państwa obowiązek prowadzenia badań na okoliczność występowania pryszczycy u przewożonych zwierząt, to wtedy można pobierać opłaty za wykonane badania. Wysokość opłaty powinna odpowiadać kosztom czynności.

Skutki naruszenia zakazu.

Zakaz stosowania ceł i opłat o skutku podobnym jest bezpośrednio skuteczny, a o tym ETS wypowiedział się w sprawie Van Gend den Loss i jeżeli eksporter lub imoprter uiścił taką opłatę która zostałą nałożona niesłusznie to w takim przypadku przysługuje mu roszczenie o zwrot tej opłty do państwa członkowskiego. Za opłate o sktukyu równowąznym cłu nie uwaqżna się opłat za wynagrodzenie za rzeczywiście wyślwiadczoną importerowi lub eksporterowi którea przynosi mu wymierna korzyść, przy czym wysokość tej opłaty jest proporcjonalna do wartości i kosztół tej usługi.

Zakaz stosowania ograniczeń ilościowich i srodków równowaznych

Art 28-29 TWE, zakuzaują one stosowania ograiczeń ilościowych w imporcie i eksporcie i srodków równowaznych w skutku między państwami członkowskimi. Przepisy trakatowe nie zawierają pojęcia przepisy trakatowe, antomiast z przepisówe TWE wynika jedynie że ograniczeiem ilościowym jest kontyngowanie obrotu towarowego. Z orzecznictwa ETS (sprawa Geddo) wynika że ograniczeniami iloścowymi są srodki które stosownie do okoliczności lub całkowicie ograiczają import, eksport lub tranzyst towarów wspólnotowych, z orzeczenia w sprawie Groneveld ETS stwierdził że są to srodki sytosowane prze państwo członkowskie które mają jako swój specyficzny przedmiot lub skutek ograniczenie ilości eksportu przez ustanowienie zróznicowanego traktowania towaru krajowego i towaru eksportowanego z innych państw członkowskich w ten sposób że pzrewiduje się szczególną korzyść dla produkcji krajowej lub rynku krajowego tego państwa ze staratą dla produkcji lub towarów innych państw członkowskich. Środki o skutku równoważnym do ograniczenia ilościowego zostały zdefiniowane w dyrektywie komisji nr 70/50 z 22 grudnia 1969 roku w sprawie zniesienia środków o skutku równowaznym w imoprcie, nieprzewidzianych przez inne przepisy wydane na mocy trakatu. Przykłady srodków: licencje eksportowe lub importowe (nawet gdy są udzielane autoamtycznie po złożeniu wniosku bez opłat i dodatkowyc wymogów), kontrole graniczne, dyskryminacja produktów importowanych, womóg określonego oznaczania produktów, zachęcanie do kupowania produktów krajowych,utrudnianie możliwości korzytsania z produktów imoptowanych.

Orzeczenie w sprawie Dassonville ETSprzyjął że środkiem o skutku równowaznym do ograniczęń ilościowych jest każda regulacja handlowa państwa członkowskiego, która może ograniczyć bezposrednio lub pośrednio, rzeczywiście lub potencjalnie handel wewnątrzwspónotowy, z uzasadninai tego orzeczenia nwynika ze przeszkody nie muszą być rzeczywiste, wystrczy by wynikały one z przepsów państwa członkowskiego, czy też z prewnej praktyki, którą da się przypoisac państwa jako takiem, zaś skutki mogą być pośednie, a nawet jedynie potencjalne. Sprawa Dassonville dotyczyła wymogu posdaidania certyfikatu (świadectwa) pochodzenia towaru, belgijski dekret z 1934 roku wymagał takiego certyfikatu dla alkoholu.

Sprawa Cassis de Dijon (likieru pożeczkowego) ETS: w braku odpowiedniej regulacji prawa wspólnotowego do właściwości pańśwa członkowskiego należy stanowienie przepisów prawnych regulująych obrót towarowy na swoim terytorium, wynikające z rznic w uregulowniahc prawnych pańśtw członkowskich przedszkody w rozwoju wymiany handlowej na terytorium unii muszą być zaakceptowane o tyle o ile są niezbędne w celu realizacji koniecznych wymagań (do takich wymagań ETS zalicza: zapewnienei efektywności systemu podatkowego, ochronę rzetelności obrtoru handlwego, ochronę zrodowia publicznego, ochronę środowiska, zapewninei pluralizmu prasy, zachęcanie do produkcji filowwej, ochronę moralności publicznej). Sprawa tego likieru: pewna firma zamierzała sprowadzić do RFN sprwadzić rózne alkohole m.in. likier Cassis de Dijon, urząd monopolowy w RFN odmówił pozowlenia bo 25% alkoholu w likierze było wymagane, a Cassic de Dijon zawierał poniżej 25%.

Kolejne orezczenie ETS w sprawie „Keck i Mithouard” trybunał dokonał podziału srodków prawa krajowego w zalezności od charakteru i przedmiotu regulacji na te które dotyczą samego towaru (forma waga, wształt, wielkośc, etykieta, opakowanie) oraz na takei które dotyczą warunków jego sprzdaż. W ocenie ETS w braku charmonizacji na szczeblu wspólnoty srodki I rodzaju stanowią nauszenie art 30 TWE i mieszczą się w pojęciu srodków o skutku równowąznym do ograniczeń ilościowych nawet jeśli stosowane są bez względu na pochodzenie towaru, chyba że wzglęłdy interesu publicznego przeważają nad wartością swobodnego przepływu towarów. Przepisy określające warunki sprzdaży towaru nie stanowia srodka o skutku równowąznym ograniczeniu ilościowemu i są zgodne z art 30 TWE jeżeli stosowane są niedyskryminacyjnie do wszyskich podmiotów gospodarczych działająceych na terytorium państwa członkowskiego i dotyczą w ten sam sposób z unktu widzenia prawnego i faktycznegosprzedaży towraów krajowych i importowanych. Państwa członkowskie mogą ustanowic zasady lu ograniczenia wywyozu, przywozu lub tranzytu na podstawie art 30 TWE gdy spłenione są kumulatywnie 3 przesłanki:

Nakza reorganizacji monopoli handlowych

Monopol handlowy w rozumineiu art 31 TWE to każda organizacja przy pomocy której państwo członkowksie prawnie lub faktycznie kontroluje, kieruje, lub powaznie wpływa bezpośrednio lub posrednio na przywóz lub wywóz w obrotach miedz pańswaami członkowkskimi. Art 31 nakłda jednynie obowiazek na państwa zreorganizownia monopoli handlowych w sposób wykulczający dyskryminacje, natomiast nie nakazuje zniesienia monopoli handlowych. Wyłaczone są z zakresu zasytosowania tego przepisu monopole produkcyje które jako takie nie mogą odgrywać faktyczej roli w handlu, jak również są wyłaczone monopole usługowe. W zakres stosowania art 31 TWE nie wchodzą monpole niepaństwowe powiezone pewnym zawodom np. optycy. Takie monopole mogą być rozpatrywane w art 28 i 29 TWE.

W sprawie Manghera ETS uznał że prawo wyłączności w imporcie towarów wytworzonych w monopolu handlowym stanowi przejaw dyskryminacji wobec eksporterów wspólnotowych.

Zakaz stosowania dyskryminacyjnych oplat wewnętrznych na towary podobne do krajowych

Art 90 TWE zaiwera zakaz stosowania przez pańswa członkowskie dyskryinujących opłat wewnętrznych na towary impotowane podobne do twoarów krajowych oraz zakaz stosowania opłat protekcjonistycznych na te towary. Towarów importowanych nie można obicązać wyższymi podatkami lub innym opłatami którymi są obciązane podobne toary krajowe.innaczerj mówiąc powinie obejmowac te przypadki w któryh stosowane opłaty wewnętrzne mogą naruszać zasadę równego traktowania towarów importowanych i towarów pochodzenia krajowego. Z art 90 TWE nie wynika ze kraje członkowksie mają obowiązek ujendolicania systemów podatkowych, ale tylko obowiązek ukształtowania systmu podatkowe w taki sposób by podatki nakladane na towary imprtowane nie narusząły zawarego w tym przepisie zakazu. Zakres stosowania tego przepisu jest wyzanczony przez pojęcie podobne . Przez towary podobne należy rozumiec twary krajowe, które posiadają zbliżone własciowosci lub cechy do towarow importowanych bądź które zaspokajają podobne potrzby konsumentów. Jest jedno ograniczenie - zakaz dyskryminacji. Podatkiem jest opłata skłądająca się na ssytem danin wewnętrznych nakładan systematycznie na towary danego rodzaju na podstawie przepisów prawa krajowego wg obiektywnych kryteriów i niezaleznie od pochodzenia towarów (def ETS).


Wyszukiwarka