azbest - podział i szkodliwe działanie na człowieka
Podział:
serpentyny: antygoryt, chryzotyl
amfibole: krokidolit, amosyt, termolit, antyfyllit, aktynolit
WPŁYW AZBESTU NA ZDROWIE CZŁOWIEKA - Mozę powodować: pylicę azbestową, fibroze, nowotwory płuc, nowotwory krtani i innych części układu oddechowego, midzybłoniaki opłucnej i otrzewnej.
AZBESTOZA - postępujące z czasem zmiany włókniste w płucach, powstałe w wyniku długotrwałego oddychania powietrzem zanieczyszczonym azbestem. Procesy włóknienia przebiegają wolną, może być wykrywalna po ok. 20 latach, rozwija się również po zaprzestaniu narażenia na pył, zachorowalność wzrasta proporcjonalnie od czasu narażenia na pył. Objawami są: świsty w płucach, szmer pęcherzykowy, brak apetytu, bóle w klatce piersiowej, wysychanie w nosie i gardle, duszność wysiłkowa, oraz kaszel. Czynnikiem istotnym wywołującym azbestozę jest rozpuszczanie się pyłu w ustroju i uwalnianie z azbestu związków krzemowych. Czynnikiem fizycznym jest włóknienie w tkance płucnej i mechaniczne drażnienie pyłu azbestowego na narządy oddechowe.
zasada 3R - rodzaje, podział biotestów
ZASADA 3R w BIOTESTACH -
[1] Reduction - zmniejszanie liczby zwierząt wykorzystywanych;
[2] Replacement - zastępowanie zwierząt metodami alternatywnymi
[3] Refinment - doskonalenie stosowanych metod.
PODZIAŁ BIOTESTÓW ze względu na -
[1] Efekt: testy toksyczności ostrej, testy toksyczności chronicznej;
[2] Miejsce: In situ, laboratoryjne,
[3] Rodzaj próbki: próbki środowiskowe; przygotowane w laboratorium związki chemiczne.
[4] Rodzaj organizmu będącego elementem aktywnym: rośliny, bakterie, organizmy zwierzęce.
[5] Czas: minuty, godziny, dni, tygodnie, miesiące, lata, wieki.
PODZIAŁ WARUNKI PROWADZENIA BIOTESTÓW -
- statyczne: badana woda lub osad nie podlega wymianie w trakcie trwania testu;
- półstatyczne: wymiana medium następuję w określonych odstępach czasowych;
- dynamiczne: przy stałej wymianie wody, podczas testów przeprowadzanych w mezosystemach.
3.co wpływa na toksyczność dioksyn
Toksyczność dioksyn zależy od:
ilości cząsteczek chloru w cząsteczce
podstawienia chloru w cząsteczce ( w którym miejscu jest podstawiony w danym związku)
właściwości fizyko-chemiczne: słaba rozpuszczalność w wodzie, łatwość rozpuszczania w tłuszczach i olejach oraz w ciekłych chlorowanych węglowodorach,
duża stabilność chemiczna i termiczna,
odporność na degradację
4.fitoremediacja - podział definicje
FITOREMEDIACJA - jest to technologia polegająca na wykorzystaniu roślin do usuwania lub detoksykacji metali ciężkich i innych substancji chemicznych ze środowiska (gleby, wód, osadów, powietrza). Wykorzystuje naturalne zdolności roślin do pobierania i gromadzenia substancji zanieczyszczających lub do ich biodegradacji. Zasadniczym jej celem jest przekształcenie substancji toksycznych dla środowiska w związki nietoksyczne. Termin ten jest stosunkowo nowy, pierwsze badania odbyły się niespełna 30 lat temu.
MECHANIZM FITOREMEDIACJI - wykorzystuje trzy typy fizjologicznej odpowiedzi roślin wobec obecnych w środowisku substancji (wykluczania, akumulacji i hiperakumulacji). Fitoremediacja może być stosowana do określenia stopnia zmiany jednej formy składnika występującego w środowisku na inną.
KIERUNKI (RODZAJE) FITOREMEDIACJI - fitodegradacja, fitoekstrakcja, fitostabilzacja, fitowolatalizacja, ryzofiltracja, ryzodegradacja, kontrola hydrauliczna drzew.
Fitodegradacja - pobieranie i rozkład substancji organicznych przez rośliny, pod wpływem wytwarzanych przez roślinę enzymów,wewnątrz tkanek
Fitoekstrakcja (fitoakumulacja) - pobieranie przez korzenie roślin obecnych w glebie toksycznych zanieczyszczeń metalicznych (razem z wodą i związkami odżywczymi niezbędnymi dla ich wzrostu), ich translokacja w roślinie i magazynowanie w organach nadziemnych (nowych pędach i liściach); roślinę usuwa się.
Fitostabilizacja - unieruchomienie zanieczyszczeń w medium i zmniejszenie ich dostępność w środowisku,
Fitowolatalizacja (fitoewaporacja) - pobieranie zanieczyszczenia przez roślinę, a następnie transpiracja zanieczyszczenia przeprowadzonego w stan lotny lub jego zmodyfikowanej formy do atmosfery,
Ryzofiltracja (filtracja korzeniowa) - adsorpcja i absorpcja zanieczyszczeń znajdujących się w roztworze wodnym przez korzenie roślin.
Ryzodegradacja (biodegradacja ryzosferyczna) - wydzielanie przez rośliny naturalnych substancji (cukrów, alkoholi, kwasów organicznych) w sferze korzeniowej, stworzenie optymalnych warunków życia dla mikroorganizmów prowadzących biodegradację,
Kontrola hydrauliczna drzew - skażona woda gruntowa jest intensywnie wchłaniana przez mocno rozwiniętą strefę korzeniową drzew.
5.działanie mikotoksyn na człowieka
Mikotoksyny w zależności od rodzaju wykazują działanie:
- mutagenne,
- rakotwórcze,
- neurotoksyczne,
- immunotoksyczne,
- embriotoksyczne,
- teratogenne ,
- a także wypływają na gospodarkę hormonalną i przebieg procesów enzymatycznych.
Wpływ na zdrowie człowieka aflatoksyn
+ aflatoksykoza- uszkadzenia wątroby- martwica komórek wątrobowych, zapalenie watroby, marskość wątroby, nowotwór,
+ aflatoksyny mogą być odpowiedzialne za powstawanie nowotworów żołądka, płuc okrężnicy, nerek, języka, tchawicy,
Zawodowo na aflatoksyny narażeni są: rolnicy, młynaże,
Wpływ na zdrowie człowieka ochratotoksyn:
- duża zawartość ochratoksyny A powoduje zmiany w nerkach, a następnie ich zwyrodnienie,
- OTA powoduje nowotwory dróg moczowych, wady rozwoju płodu i zaburzenia układu immunologicznego,
- wchłania się głównie z przewodu pokarmowego, jej dystrybucja w organizmie jest szybka,
- ochratoksyna B, rzadko wykrywana jako naturalne zanieczyszczenie żywności, jest mniej toksyczna,
- W Polsce nie jest określona norma dopuszczalnej zawartości ochratoksyny,
- W 9 państwach europejskich wynosi ona 0,05-0,3 mg/kg,
- dolne granice mają na celu ochronę zdrowia ludzi a nie zwierząt,
Wpływ na zdrowie człowieka zearalenonu:
- nie stwierdzono niekorzystnych objawów u ludzi,
- zearalenon ma działanie toksyczne dla komórek wątroby,
- powoduje nadmierną produkcję estrogenu (bezpłodność u kobiet i ginekomastia u mężczyzn),
- przedwczesne pokwitanie, zaobserwowane na przykład w grupie portorykańskich dzieci,
Wpływ na zdrowie człowieka trichotecen:
- dostają się one do organizmu najczęściej drogą pokarmową, przez drogi oddechowe oraz skórę,
- T-2- toksyczna aleukia żywieniowa w Rosji (plamy na skórze, martwiczna angina, zmniejszenie liczby leukocytów we krwi, rozległe krwotoki i zanik szpiku kostnego),
- podrażnienia skóry, wymioty, biegunka, osłabienie łaknienia, krwotoki, uszkodzenia szpiku kostnego, anemia, zaburzenia neurologiczne, poronienia, śmierć,
Wpływ na zdrowie człowieka fumonizyn:
- komórki nerwowe (rozmiękanie mózgu),
- nowotwory przełyku i wątroby,
- utrata apetytu lub energii,
- zmiany chorobowe w płucach,
6. scharakteryzuj toksynę salmonelli
[3] Toksyna Salmonelli - pałęczka gram ujemna, powoduje zatrucia pokarmowe, do zakażenia może dojść przez żywność zanieczyszczoną odchodami zakażonych zwierząt (drobiu, myszy, szczurów). Przez produkty żywnościowe pochodzenia zwierzęcego (jaja, mięso, mleko). Najczestrzym produktem (nośnikiem pałeczek salmonelli) są surowe jaja, majonezy, krem, lody, zupy dla niemowląt).Objawami są: kurczowe bule brzucha; biegunka, gorączka, nudności i wymioty.