Ćwiczenia - mózgowie (pień mózgu)

2.Mózgowie (encephalon)

• tyłomózgowie (rhombencehlon)

= rdzeń przedłużony (myelencephalon)- medulla oblongata

= most (pons)

= móżdżek (metencephalon) - cerebellum

• śródmózgowie (mesencephalon)

• przodomózgowie (prosoencephalon)

= międzymózgowie (diencephalon)

= kresomózgowie (telencephalon) - półkule mózowe

Rozwój mózgowia

• OUN powstaje z zewnętrznego listka zarodkowego tj ektodermy

• po str.grzbietowej ektoderma ulega zgrubieniu tworząc w płaszczyźnie pośrodkowej tzw. Płytkę nerwową

• płytka nerwowa rozrasta się i wpukla w kierunku brzusznym tworząc rynienkę nerwową

• brzegi rynienki zbliżają się do siebie i łączą tworząc cewę nerwową

• wewnątrz cewa ta ma światło będące zawiązkiem kanału środkowego i komór.

• Część rdzeniowa cewy nerwowej rozrasta się równomiernie,zaś część mózgowa tworzy trzy rozszerzenia tzw.pierwotne pęcherzyki mózgowe :

= tyłomózgowie

= śródmózgowie

= przodomózgowie

• nierównomierny wzrost tych pęcherzyków ,mały w zakresie śródmózgowia i znaczny

w zakresie tyło i przodomózgowia prowadzi do powstania wtórnych pęcherzyków

zarodkowych :

= rdzeniomózgowia i tyłomózgowia wtórnego (tyłomózgowie)

= międzymózgowie i kresomózgowie (przodomózgowie)

Pień mózgu - nieparzysta cz. mózgowia w przedłużeniu rdzenia kręgowego

(bez półkul mózgu)

• podobieństwo do rdzenia kręgowego

• inny stosunek organizacji istoty białej do szarej

• istota szara

= słupy rdzenia podzielone włóknami istoty białej tworzą jądra

• wzdłuż linii pośrodkowej leżą jądra somatyczne (ruchowe)

• po bokach leżą jądra wegetatywne

• zewnętrznie leżą jądra czuciowe

Są to jądra nerwów czaszkowych

Prócz tego występują jądra własne pnia mózgu

• istota biała

= drogi zstępujące (układają się brzusznie w pniu mózgu)

• układ piramidowy

część przeznaczona dla jąder ruchowych nerwów czaszkowych

część przeznaczona dla rogów przednich rdzenia kręgowego

• układ pozapiramidowy

złożony z szeregu dróg wychodzących z jąder pnia mózgu i dochodzących do rogów przednich rdzenia kręgowego.

= drogi wstępujące (układają się grzbietowo w pniu mózgu)

kilkuneuronowe, prowadzące różne rodzaje czucia

= drogi własne

Rdzeń przedłużony (opuszka)

• stożek rozszerzający się ku górze

• na powierzchni przedniej po obu stronach szcczeliny pośrodkowej przedniej leżą piramidy ( u dołu łączą się ze sznurami przednimi rdzenia kręgowego)

• w dolnej części rdzenia przedłużonego włókna piramid ulegają skrzyżowaniu, miejsce to zwane jest skrzyżowanie piramid ,a jego dolna część stanowi granicę między rdzeniem kręgowym a rdzeniem przedłużonym

• po bokach piramid leżą wyniosłości zwane oliwkami .

• pomiędzy piramidą a oliwką wychodzą w brużdzie bocznej przedniej nici korzeniowe n.podjęzykowego (XII n.czaszkowego)

• w bruździe bocznej tylnej wychodą nici korzeniowe n.IX (językowogardłowego) , n.X (błędnego) i n.XI ( dodatkowego ) - korzenie czaszkowe

• na powierzchni tylnej w dolnej części zachowana jest budowa rdzenia kręgowego ,a więc dwa pęczki sznurów tylnych smukły i klinowaty, które ku górze przechodzą w wyniosłości zwane guzkami jądra smukłego i klinowatego

• powyżej tych guzków obecne są konary dolne móżdżku ograniczające dolną część dołu równoległobocznego

Most

• Powyżej rdzenia kręgowego tworzy wyraźne wybrzuszenie dość szeroko uwypuklone

• W płaszczyżnie pośrodkowej w wybrzuszeniu tym zaznacza się bruzda podstawna

• Wiązki włókien biegnące poprzecznie do osi długiej mostu tworzą obustronnie konary środkowe móżdżku

• Na brzegu dolnym mostu ,na granicy z piramida wychodzą korzenie n.VI (odwodzącego) - bardziej od przodu

• Na granicy mostu i konara środkowego móżdżku wychodzą korzenie n.V (trójdzielnego)

• Na granicy mostu,rdzenia przedłuzonego i konara środkowego móżdżku wychodzą korzenie n.VII (twarzowego) i n.VIII (przedsionkowo-slimakowego) - bardziej od tyłu ( wychodzi tu także n.pośredni - gałąź czuciowa n.VII )

• Część grzbietowa mostu stanowi gorną częśc dołu równoległobocznego rozpiętego między konarami górnymi móżdżku (wychodzą z górnej części mostu śródmózgowia ) i konarami dolnymi (wychodzą z rdzenia przedłużonego)

W zakresie mostu i rdzenia przedłużonego znajdują się ośrodki nerwowe kontrolujące oddychanie i krążenie krwi.

Śródmózgowie

• w części brzusznej widoczne są symetryczne konary mózgu , między nimi dół międzykonarowy, w którego głębi zawarta jest istota dziurkowana tylna i gdzie wychodzą korzenie n.III (okoruchowego)

• w częsci grzbietowej wyróżnia się blaszkę pokrywy (dawnej blaszka czworacza), w zakresie której widoczne są wzgórki górne (podkorowy ośrodek wzroku) i wzgórki dolne (część drogi słuchowej)

• od każdego ze wzgórków odchodzi bocznie pasmo istoty białej zwane ramieniem wzgórka : ramię wzgórka dolnego dochodzi do ciała kolankowatego przyśrodkowego, zas ramię wzgórka górnego do ciała kolankowatego przyśrodkowego

• poniżej wzgórkow dolnycb pokrywy wychodzi n.IV (bloczkowy)

Móżdżek

• Składa się robaka móżdzku i symetrycznych półkul móżdżku

• Konary móżdżku

• Narząd równowagi i koordynacji ruchowej.

Przodomózgowie

Międzymózgowie

- podwzgórze : (ośrodek ukłądu autonomicznego - reguluje czynność narządów wewnętrznych i przemiany chemiczne ustroju) :

= ciała suteczkowate

= guz popielaty - > lejek . przysadka mozgowa

= skrzyżowanie nerwów wzrokowych (pasma wzrokowe),nerwy wzrokowe)

• wzgórze

= zawiera liczne jądra ,które uczestnicza w przekazywaniu impulsów czuciowych (czucie skórne,mięśniowe,wzrok,słuch) do kory mózgu.

• nadwzgórze

= szyszynka

= uzdeczka

---