1.HARMONOGRAMY
1.Harmonogramy obrazkowe
2.Harmonogramy w układzie osi współrzednych lub cuklogram.
Czynność z drugiej czynności można zawsze: opóźnić, zacząć później lub wstrzymać na jakiś czas.
3. Harmonogram blankiet Konia.(horse blanket).
Wykres skumulowany.
Krzywa „s”
One różnią się wydatkami.
4.Wykres przepływu gotówki „ cash flow”
2.METODA PRZEDSTAWIANIA PRACY
Analiza sieci w funkcji czasu.
*metoda ścieżki krytycznej
CPM - sieć zależności
→oznacza czynność modelu sieciowego.
-czas trwania czynności;
-zasoby;
-- > procesy pozorne
-czas trwania =0;
-zasoby nie istnieją(wiązania technologiczne)
-sieć ta nie zawiera cykli jest siecią acykliczną;
-czas trwania czynności jest deterministyczny i nie ulega zmianie;
Obliczanie sieci w przód to polega na określaniu najpóźniejszych terminów rozpoczecia prac.Oblicza się dwuetapowo.
Obliczanie sieci w tył polega na okresleniu najwcześniejszych terminów.
Ścieżka krytyczna - najdłuższa droga od początku do końca która decyduje o terminie całego przedsięwzięcia.
-czynności krytyczne;
ROLA SIECI ZALEŻNOŚCI
-wyznaczanie czynności
nwtr - najwczesniejszy termin robót;
npt - najpóźniejszy termin robót;
nwtz - najwczesniejszy termin zakonczenia robót;
nptz - najpóźniejszy termin zakończenia robót;
4 czasy w sieci:
-zapas całkowity czasu czynności;
Zc=tznp. - trnw - tij
tij - czas trwania czynności;
Zc1-6 = 0,0
Zc6-7 = 0
Zc7-8 = 0
Zc8-5 = 0
Zc6-9 = 0
Zc9-10 = 0
Zc10-8 = 0
Ścieżka krytyczna = zbiór czynności które Zc mają równe 0.
Zc1-2 = 4 - 2=2
Zc2-3 =
Zc3-4 = 2
-zapas całkowity służy tylko do określania ścieżki krytycznej(wykorzystania zapasu całkowitego, w czasie realizacji nie zmienia ustalonego terminu zakończenia zaplanowanych zadań ale powoduje wyczerpanie zapasów czasu następnych procesów ciągu)
-swobodny zapas czasu
Zs = tznw - trnw - tij
Dla sieci krytycznej Zs = 0
Swobodny zapas czasu oznacza że może być wykorzystane bez względu na Zs następnych procesów rozpatrywanego ciągu.
-zapas warunkowy
Zw = tznp. - trnp. - tij
Zw jest różnicą pomiędzy Zc - Zs.
Wykorzystanie Zw nie ma wpływu na procesy poprzednie ale może wpłynąć na procesy następne.
-zapas niezależny
Zm = tznw - trnp. - tij
Nie narusza najwcześniejszego terminu rozpoczęcia następnej czynności następnego procesu.
3.PRACA RÓWNOMIERNA - METODA
nb - liczba brygad działań
Metoda pracy równomiernej ma sens gdy rytm - czas przybycia drużyny n i n+1 ma działkę.
Tp = (n-1)r+Σt5j
Tp = (n+1)r+T
Tp - czas pracy ustabilizowanej
Tz = (T-r)
Tz - praca równomierna
Tu = (m-1)r+T-2(T-r) = r(n+1)-T
Sens:
-podział na działki robocze;
-stosowanie brygad wyspecjalizowanych;
-ułożenie działek w ciąg technologiczny;
-praca jest dłuższa ale ciągła i równomierna;
Tp = r(n+m-1)
Aby stosować pracę równomierną - wszystkie czynności muszą być wykonane w określonym czasie, bo jeśli brygada A robi dłużej a chce wejść brygada B to wtedy B czeka i jest opóźnienie.
n≥nb +Σtpt/r
n - liczba działek;
nb - liczba brygad;
tpt - czas przerw techn.
Rodzaje czasów:
-jedno typowe procesy i obiekty;
-jednorodne procesy i obiekty;
-niejednorodne procesy i obiekty;
Procesy jednorodne - charakteryzuje jednakowa technologia wykonania poszczególnych rodzajów procesów pomimo że wielkości wykonywanych może być różna na poszczególnych działkach. Działki mogą różnić się długością, powierzchnią, przestrzenią ale mają taką samą technologię konstrukcję i metodę wykończenia obiektu.
Dla obiektów jednorodnych jest proporcjonalność między wielkością działki a pracochłonnością .
Procesy jedno typowe - gdy dysponuje się pewną ilością działek o jednakowej wielkości i stosuje się te same technologie np.: gdy przedsiębiorca budowlany ma wybudować 50 domków takich samych.
Zawsze wybieramy proces który ma największą pracochłonność Pmax i tam musimy zapewnić takie środki żeby zapewnić front pracy tzn żeby było tylu murarzy aby wszyscy robili i nikt nie stał, dążymy do :t1 = t2=t3=t4=t5.
Tp = min
t skrócić do minimum.
izp = Fd/fpz
Fd - długość frontu na działce w metrach;
fpz - front pracy zespołu;
izp - współczynnik: liczba jednostek zespołu osób w zespole.
*gdy wydajność jest w m3/8h Fpz = Qz/ah
*gdy jest w m2/8h Fpz = Qź/h
*gdy wydajność zmianowa pracy zespołu(front robót) w sztukach Fpz = Qz/Ws
a - grubość szerokość wykonanego elementu.
h - wysokość pasa robót wykonywanych elementów;
Ws - średni wskaźnik wybudowanych elementów;
tb' = Pd/izp = Pd•Fpz/Fd
tb' - czas pracy zespołu o największej pracochłonności;
Aby czasy były takie same na pozostałych działkach należy dobrać tak:
izp = Pdnb/tb'
Zawsze potrzebujemy takiej samej liczby murarzy i tynkarzy.
Gdy obsadzimy działkę max nazywamy to METODĄ SZYBKOŚCIOWO - RÓWNOMIERNĄ.
Cykl pracy wydłużony dwukrotnie ale rytm się skróci i będzie taki sam jak bez zwiększania dwukrotnego.
Fd/n - praca toczy się tylko na m - tej części działki ;
td = m'• r
m' - na ile zachodzi czyli na ile jest nie obsadzona działka ;
Tp = n•r - r•t + m'•r
Tp = (n-1+m')r
r - wyznaczony z obsadzeniem działki;
td - czas na działce;
Gdy rytm jest krótszy od czasu wtedy prace nakładają się ale działki nie mogą być do końca obsadzone.
-skracamy rytm ale działki obsadzone są według proporcjonalności i prowadzone są 2 procesy technologiczne.
Najlepszym rozwiązaniem jest podzielić pracę metodą szybkościową na kilka równych działek i nie pozwolić na to żeby praca na siebie zachodziły.
Procesy jednorodne mają te same technologie ale działki różnej wielkości.
Z METODY PRACY RÓWNOMIERNEJ
Mamy roboty murarskie a organizuje się je tak że muruje się trzema pasami, mamy zespoły;
I przynosi cegły, II ci którzy murują , III stawiają rusztowania.
4. DEFINICJE ORGANIZACJI
*czynnościowe;
*atrybutowe - to szczególny rodzaj stosunków części do siebie i złożonych z nich w całość. One mają przyczynić się do powodzenia.
*rzeczowa - celowe grupy ludzkie które prowadzą ukierunkowaną działalność np.: Poczta polska składa się z ludzi z ich kwalifikacjami interesami czyli zachowaniami;
-z zadań które ludzie wykonują;
-ze struktury - komórki organizacyjne powiązane ze sobą zależnościami;
-technologia - zbiór metod i wytwarzania, metod porozumiewania się;
*czynnościowe organizowane działania i czynniki które wpływają na powodzenie całości;
Cechy w ujęciu rzeczowym:
-wyodrębniony element społeczeństwa czyli mają granice, przepustki, legitymacje;
-posiadają cel polityczny ekonomiczny, kulturalny i prawny;
Cel zasadniczy podzielony jest na cele cząstkowe a każdy z nich na następne cele cząstkowe.
-uporządkowanie wewnętrzne: formalna struktura organizacji rektor - dziekan, w ramach której jest podział do pracy, prestiżu;
-bezosobowość działań członków organizacji;
-trwałość i ciągłość w funkcjonowaniu;
-posiadają zasoby; ludzi z kwalifikacjami, finanse, rzeczowe, środki trwałe: budynki, grunty, surowce, zasoby informacyjne: protokoły, kartoteki, służą do podejmowania decyzji
z punktu widzenia celów organizację dzieli się na : naukowe, polityczne, społeczne, administracyjne;
Ze względu na cele: dochodowe, niedochodowe: non profit: szpitale, muzea, placówki badawcze;
ORGANIZACJA NAUKOWA
W XIX w nastąpiła rewolucja przemysłowa, w Polsce powstały fabryki gdzie pracowali zwykli chłopi. Na początku XXw ludzie rąbiący w przemyśle stworzyli zasady w produkcji, byli to:
*Taylor (od niego nazwa „czasy tayloryzmu) stworzył system pracy ze 100% wykorzystaniem czasu pracownika;
*Emerson - pracował w przedsiębiorstwie kolejowym, obserwował pracę fizyczna, szukał zasad postępowania aby wypracować pewne reguły. Wydał książkę: „ 12 reguł postępowania”
*Gantt - jako pierwszy zajął się wykreśleniem pierwszych harmonogramów;
*Karol Adamiecki - on rozwinął pracę Gantta i zaczął przedstawiać pracę zespołową na podstawie harmonogramów: teoria organizacji = teoria harmonizacji;
*Gilbreth - prowadził badania o pracy ludzkiej, uważał że praca składa się z 18 głównych mikro ruchów;
*Fayol - uważa się za twórcę teorii przedsiębiorstw administracji;
Organizacja naukowa obejmuje dziedzinę :
-prakseologia - nauka o zasadach i normach sprawnego działania;
-ogólna teoria organizacji zajmuje się sprawnym działaniem ludzi i warunkami dobrego działania;
-ergonomia - kształtowanie środowiska pracy;
-teoria motywacji - jak skłonić człowieka żeby postępował zgodnie z naszymi wymaganiami;
-organizacja zespołów ludzkich;
-organizacja systemów płac - wartościuje pracę;
-teoria decydowania i podejmowania decyzji - oparta jest na badaniach operacyjnych, są to modele matematyczne pomagające podejmować decyzje;
-metodologia badania i organizowania pracy - nauka obejmuje i zajmuje się normowaniem pracy;
-czynniki wydajności pracy: społeczne, psychiczne - celem jest podnoszenie wydajności pracy;
-fizjologia pracy - nauka zajmująca się czynnikami zachodzącymi w ciele człowieka podczas pracy;
-psychologia pracy;
-psychometria pracy: stara się mierzyć psychologię;
-socjologia pracy;
-ekonomika pracy;
-dydaktyka pracy;
Sprawne działanie w pracy to znaczy:
-skuteczna to osiągnięcie celu, nie bierze się pod uwagę kosztów;
-korzystna - efekt większy niż poniesione koszty i nakłady;
-ekonomiczna - dążenie do zmiany działań tak aby były bardziej efektywne niż poprzednio, można to uzyskać: przy niższych kosztach uzyskiwać wyższy wynik, koszty muszą rosnąć wolniej niż wynik;
RACJONALIZACJA DZIAŁAN
Cykl Le Chateliera - tzw cykl działania zorganizowania.
Składa się z 5 kroków:
1.wybór i określenie celu działania;
2.planowanie działania, z badaniem warunków oraz ustalenie środków i sposobu działania. Plan jest wew i zewn: kim, czym: zasoby czyli za co: środki finansowe, gdzie: zaplecze techniczne. Plan działania - projekt uzupełniony o decyzję do rozpoczęcia pracy.
3.Przygotowanie środków do wykonania podjętego zadania, to inaczej pozyskanie zasobów.
4.Realizacja planu - wykonywanie zgodnie z planem.
5.kontrola działania i uzyskiwanie wyników. Co charakteryzuje kontrolę: ciągłość, terminowość, dokładność, obiektywność: ten co kontroluje musi być równy temu co wykonuje.
3 sposoby kontroli cykli:
-porównywanie zamkniętego cyklu aby dobrze zaplanować następny cykl.
-dla porównania całości;
-kontrola bieżąca - fragmentu naszego działania;
W organizacji pracy są zasady organizacji:
1.Reguła zorganizowanych sił i środków działania(dobrze zorganizowane środki mają lepszy efekt niż praca poszczególnych osób to tzw efekt synergiczny: zasada nadrzędna organizacji).
2.Pearson stworzył 3 zasady:
-badań i doświadczeń;
-normalizacji pracy (trzeba tak robić aby wyeliminować czynnik przypadkowości i niepewności na tej zasadzie określa się normy postępowania);
-zasada prowadzenia kontroli która ukaże wcześniejsze rozbieżności między planowanym a rzeczywistym przebiegiem działania oraz wynikami badań.
4.Też zasady ale nie Persona: ekonomizacji działania(wykrywanie strat, usuwanie przyczyn i ich powstawania, lepsza organizacja pracy).
-max wynik przy ustalonych zasobach lub osiągnięcie wyniku najmniejszymi zasobami;
5.Optymalnego wyniku działania.
6.Podziału pracy: podział pracy na proste lub niezłożone procesy i przydzielenie ich zespołom, maszynom lub ludziom do wykonania.
-może być: czynnościowy, funkcjonalny(prowadzi do specjalizacji technologicznej), przedmiotowy(specjalizuje się w przedmiocie wykonania)
7.Zasada koncentracji lub zespalania, polega na łączeniu jednorodnych funkcji w celu ich wykonania przez odpowiednie przygotowanie jednostki produkcji.
8.Zasada harmonizacji - wyniki są tym lepsze im lepiej są zharmonizowane są ze sobą elementy uczestniczące w określonym działaniu oraz procesy przebiegu uzależnionych wzajemnie okresów.
9.Równomierności i rytmiczności.
10.Intensyfikacji pracy(wzrostu wyników ilościowych i jakościowych, skłania do stosowania nowych rozwiązań, prowadzi do wzrostu płac.
11.Minimalizacji interwencji osobistej - tzw oszczędności wysiłku, stwarza się nowe narzędzia.
12.ładu materialnego.
13.Zapobiegania tzw działania zapobiegawczego, utraty zatrzymania produkcji zwiększenia niezawodności.
14.Elestyczności - operatywności działania - zdolność do adaptacji w nowych warunkach.
15.Stosowania rezerw(zabezpieczony proces technologiczny).
16.Wydajności indywidualnej: gdy człowiek robi to co odpowiada jego umiejętnościom.
17.Wydajnoci zbiorowej(im mniejsze są przydatności tych ludzi tym grupa lepiej pracuje).
5.ZARZĄDZENIA
Cykl działania zorganizowanego(cykl Le Chateliera).
-są to reguły wypracowane na podstawie działalności przedsiębiorstw;
-kroki po sobie postępujące które trzeba przewidzieć aby wykonać działanie;
5 kroków cyklu:
1.wybór i określenie celu działania; cel -jednoznaczny przedstawiony zespołowi jasno określony zakres, sposób wykonania, termin.
2.planowanie działania, z badaniem warunków oraz ustalenie środków i sposobu działania. Plan jest wew i zewn: kim, czym: zasoby czyli za co: środki finansowe, gdzie: zaplecze techniczne. Plan działania - projekt uzupełniony o decyzję do rozpoczęcia pracy.
Analiza warunków polega na tym że określamy warunki realizacji zadania i wybrania optymalnego rozwiązania.
3.Przygotowanie środków do wykonania podjętego zadania, to inaczej pozyskanie zasobów. Są to projekty technologiczne i organizacja.
4.Realizacja planu - wykonywanie zgodnie z planem.
5.kontrola działania i uzyskiwanie wyników. Co charakteryzuje kontrolę: ciągłość, terminowość, dokładność, obiektywność: ten co kontroluje musi być równy temu co wykonuje.
Mierniki pracy - określają wartość pracy.
I miernik - szybkość pracy
ST = Trz/Tzam
Trz - czas rzeczywiście poświęcony;
Tzam - czas planowany zamierzony;
II miernik - skuteczność pracy.
SK = Srz/Szam
Srz - efekty rzeczywiste;
Szam - efekty planowane;
III miernik - Efektywności pracy.
Se = Eu/Po
Eu - efekt użyteczny osiągnięty;
Po - postawa odniesienia;
IV miernik - wydajności pracy - wielkość produkcji wyrażona w jednostkach rzeczowych mb, m2 i szt. które wytwarza człowiek brygada, maszyna lub zespół maszyn w jednostce czasu.
-wydajność jest jednostką normowaną;
-pracochłonność - łączny nakład;
Np = T+Tpz+To+Tat
Jednostką pracy jest praca na jednostkę produkcji na grupę pracowników.
Tpz - czas przygotowawczo - zakończeniowy;
To - czas odpoczynku niezbędny z przyczyn fizjologicznych;
Tat - czas niezbędnych przerw technologicznych i organizacyjnych;
T - czas pracy efektywnej;
Nc = Np/m
Np. - norma pracochłonności;
m - liczba pracowników;
Norma czasu Nc odnosi się do jednostki.
Q = 1/Nc
Q - wydajność godzinowa;
Qz = 8/Nc
Qz - wydajność zmianowa, efekt produkcji człowieka brygady;
V miernik - intensywność pracy, ilość energii wydatkowanej;
VI miernik - zdolność lub wydajność: to potencjalna/max wydajność jaką możemy uzyskać w określonych warunkach pracy.
VII miernik - jakość pracy: mierzymy 3 sposobami:
-porównanie wyrobu z ustalonym wzorcem;
-stwierdzenie zgodności cech wyrobu z ich technicznymi warunkami odbioru;
-ocena wyobrażeniowa np.; wykończenie wnętrza;
VIII miernik - ekonomiczność pracy - to iloraz wielkości poniesionych nakładów do uzyskanego wyniku.
IX miernik - sprawność pracy - to iloraz rzeczywistego wyniku działania do wzorca rzeczywistego. Sprawność może być bezwzględna i względna.
ZASADY ORGANIZACJI WYSIŁKU LUDZKIEGO
1.Zasada oporu(bezwładności, inercji). Jeśli zachodzą zmiany w organizacji to ludzie boją się o swój los.
2.Reguła holownictwa - działania powtarzane.
3.Zasada pewności działania - oparta na pewności tego że możemy coś dobrze zrobić.
Możemy to uzyskać przez robienie prac powtarzanych.
4.Reguła środowiska pracy - im lepsze środowisko tym lepiej się pracuje. Tu jest izolacja różnych wysiłków.
5.Reguła naturalnego obciążenia - ma charakter fizjologiczny czyli dostosowany do fizjologii pracownika.
6.Zasada przestrzegania rytmu.
7.Motywacja - należy dać czas realny do wykonania pracy. Nagrody i kary powinny być czyli są nieuchronne i następować szybko, należy płacić za wykonaną pracę.
WYTYCZNE SPRAWNEGO DZIAŁANIA
1.Aktywizacja działania własnego.
2.Minimalizacja interwencji.
3. Zachowanie swobody manewru i unikanie zbędnej zwłoki w działaniu.
4.Zachowanie w gotowości woli do działania wraz ze wszystkimi niezbędnymi zasobami.
5.Koncentracja sił przy działaniach oraz wszechstronność działań(dywertyfikacja działań).
6.Taktyka jednego sposobu działania.
7.Taktyka działanie jednocześnie kilkoma sposobami.
ZARZĄDZANIE
Kierowanie-jest działaniem zmierzającym do spowodowania funkcjonowania poszczególnych rzeczy podporządkowanego osobie kierującym.
Obowiązki kierownika:
-powodować żeby pracował według naszych wymagań;
-zapewniać możliwość wykonania zadań;
-pobudzać;
-wszczepiać nawyki dokładnego wykonywania;
-przyczyniać;
Delegowanie obowiązków i uprawnień jest to przekazywanie częściowo swoim podwładnym swoich obowiązków i uprawnień.
Kierowanie jednoosobowe - decyzję podejmuje jedna osoba;
Kierowanie kolektywne - decyzje podejmują zgromadzeni na zebraniu, ale odpowiedzialność ma jedna osoba.
Jednolitość - dostanie polecenia wykonania od jednej osoby.
Zarząd - wykonuje zarządzanie, pełni funkcje kierownicze.
Organizacja zarządzania na placach budowy:
-produkcja podstawowa na placach budowy;
-produkcja pomocnicza;
-techniczne i technologiczne przygotowanie bazy produktów;
-zaopatrzenie;
-koordynacja przebiegu produkcji;
-kontrola;
-ewidencja, księgowość;
-polityka zatrudnienia płac;
-modernizacja technologii;
-funkcje administracyjno - gospodarcze;
Składniki zarządzania:
1.zlecanie informacji robotnikom co wymaga zleceniodawca. Zlecanie może być podane w formie:
-rozkazu;
-nakazu - jest to rozkaz wskazujący jak trzeba się zachować;
-zakaz - rozkaz w formie zakazu;
-komenda - nakaz w formie pisemnej;
-polecenie - zawiera stanowcze żądanie wykonania zadania;
-zalecenie - swoboda co do terminów i środków;
-rada;
2.Oddziaływianie na sytuację kierowanych. Są to tzw bodźce, z nimi jest związana motywacja. Bodźce dzielimy na ekonomiczne i moralne(są warunkiem).
3.środki do realizacji argumentów. Argumentem mogą być racjonalne - emocjonalne.
Style zarządzania: autorytarne, itegratywne.
6.STRUKTURA ORGANIZACYJNA.
I grupa - tradycyjne;
II grupa - nowoczesne;
Najbardziej powszechna struktura liniowa (smukłe lub płaskie) wiąże się to z ilością szczebli kierowanych (ma jednolitość kierowania).
Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa - tworzą ją jednostki organizacyjne wraz z powiązaniami.
Komórka - grupa (około 5) osób które wykonują podobne czynności pod jednym kierownikiem.
Powiązania:
-organizacyjne;
-służbowe;
-funkcjonalne;
Struktura liniową dzielimy na :
-smukłe;
-płaskie;
-scentralizowane gdy wszyscy podlegają jednemu stopniowi;
-zdscentralizowane gdy niektóre obowiązki przekazujemy kierownikom niższego szczebla;
Struktura funkcjonalna
Podlegamy wielu kierownikom, ale każdy ma inną dziedzinę.
Struktura sztabowo - liniowa tzw sztabowa:
Sztab ma monitorować niższe szczeble i doradzać im. Sztabu nie każe się za to że nie zadanie nie zostało wydane lub nie wykonano go w terminie. Każe się za nie uprzedzanie. Sztab to powiązanie między systemem liniowym a funkcjonalnym.
Koordynator - jeździ z notesem i kontroluje pracę, szuka problemów.
Struktura dywizyjna - np.: przedsiębiorstwo Montex.
A zakład budowlany ( budowy marketów, budowy okien, zakład szycia ubrań roboczych).
Tworzy się jednostki produkcyjne które mają swoją samodzielność ekonomiczną czyli efekt pracy dotyczy tylko tej jednostki a nie całego przedsiębiorstwa.
Struktura macierzowa
Oznacza to że człowiek przyjęty jest z pionu funkcjonalnego i wstawiony do pionu zadaniowego.
Struktura czysta projektowa
Najlepiej maja biura które są wyżej, natomiast zadania, budowa staje się małym przedsiębiorstwem budowlanym mającym małego dyrektora.
Budowa jest centrum generowania zysków. Biuro ją tylko kontroluje. Po zakończeniu budowy jest koniec a od tego czy budowa dalej będzie istnieć zależy czy biuro podpisze nowy kontrakt.
Struktura organizacyjna mieszana
Projekty funkcji
ABC - prosi o środki u dyrektora.
Tu środki można lepiej wykorzystywać i nimi zarządzać. Tu środkami kieruje zarząd.
Te wszystkie wymienione są to struktury tzw klasyczne .
Struktura organizacyjna jest grafikiem czyli schematem organizacyjnym. Zawiera też część opisową tzw księgę służb czyli naszych praw i obowiązków oraz instrukcją postępowania.
Zasoby projektowania struktury organizacyjnej:
-celowości
-specjalizacji optymalnej(każdy ma to co robi najlepiej);
-należytej szczegółowości;
-przystosowalności(żeby zadania były przystosowane do możliwości pracownika);
-minimum decentralizacji(pozwolić podejmować pracownikowi decyzję w okręgu którym on pracuje i się nimi zajmuje);
-skutki jego decyzji nie mogą wykraczać poza jego kompetencję, decyzję podejmować jak najbliżej źródła;
-równoważenia zadań, uprawnień i równoważności;
Teraz powstają struktury sieciowe.
WS - makler informuje, ktoś kto inincjuje rozpoczęcie przedsiębiorstwa i je koordynuje.
Najbardziej znana struktura sieciowa to zintegrowana siec organizacyjna.
Producent kontroluje cały, wszystko dookoła siebie, zbyt, finanse.
Zintegrowane sieci regionalne - polegają na skupieniu przedsiębiorstw zlokalizowanych w jednym regionie.
Dynamiczne sieci organizacji sieciowych.
Organizacja przedsiębiorstw które dla jakiegoś celu podejmuja się pracy razem.
Przedsiębiorstwo wirtualne - gdy kilku specjalistów jest w różnych miejscach, komunikują się przez internet i przez kamery internetowe kontrolują budowę i sprawdzają postęp.
Wszystkie nowe struktury mają charakter sieciowy, dzięki nowym technologiom.
7.KNR, NORMA, NORMATYWY
KNR - posługujemy się normami lub normatywami.
Norma - z łać wzór - sposób postępowania, zespół regół, zasad.
Normy:
-moralne;
-wydolności fizycznej;
-żywieniowe;
-techniczne;
*pierwsza grupa: jakościowe, znaczeniowe, klasyfikacyjne;
*druga grupa: czynnościowe(dotyczą przedsiębiorstwa), przedmiotowe;
Przedmiotowe - wymagania techniczne do sprzętu.
Czynnościowe - np.: metoda przeprowadzania ćwiczeń laboratoryjnych, dotyczy projektowania, odbioru budowy, przechowywania materiałów.
Przedmiotowe - wymagania techniczne do sprzętu.
Czynnościowe - np.: metoda przeprowadzania ćwiczeń laboratoryjnych, dotyczy projektowania, odbioru budowy, przechowywania materiałów.
Normalizacja - dotyczy norm jakościowych;
Normowanie - dotyczy norm ilościowych;
-ustalany przez Polski Komitet Normalizacji;
-Normy polskie i EN;
-Normy branżowe np.: hutnicze opracowane są przez centralne ośrodki branżowe;
-Normy zakładowe - opracowane są na własnych doświadczeniach robią własne KNR;
-kory ETO różnią się zależnością opracowania czyli dokładnością norm;
KNR - nakłady pracy ludzi maszyn, materiałów;
Ustalanie nakładów to normalizowanie.
Normy ilościowe - określają przeciętną ilość nakładu niezbędną do wykonania jednostki produktu dobrej jakości zgodnie z ustalonymi zasadami technicznymi, w przeciętnych warunkach organizacyjnych, przy prawidłowo ustalonym procesie technologii racjonalnej i oszczędnym gospodarowaniu środkami produkcji i prawidłowych środowiskach pracy.
Proces normowania musi być procesem ciągłym.
Normy ilościowe służą do: opracowania szczegółowych kosztorysów;
-określenie zapotrzebowania siły roboczej;(etap planowania);
-ustalanie zestawów brygad roboczych i sprzętu;
-ustalanie wynagrodzenia akordowego;
-opracowanie harmonogramów;
kontrola postępu na budowie i zużycie materiałów budowlanych;
-do poprawy organizacji pracy;
Dokumenty budowlane :
Kierownik budowy powinien dostać ABSOLUTORIUM.
*dziennik budowy:
I częsć - wpisy co zrobiono;
II - czas realizacji od kiedy do kiedy;
Kierownik budowy ma obowiązek zgłaszać w dzienniku roboty zanikające.
Inspektor powinien być 2x w tygodniu na budowie, nie mniej.
*ksiązka obmiarów - robi się z natury, to wszystko się mierzy zakres robót i ich ilość potwierdza inspektor i potwierdza ze zostały wykonane;
Normy jakościowe:
-pracy: czasu, wydajności, pracy maszyn i ludzi;
-zużycia materiałów budowlanych;
Zmianę roboczą dzielimy na działy i trzeba wyegzekwować czas przerw dla robotników.
Czas pracy robotnika :
-czas pracy zbędnej(strat - nienormowany);
-czas przestojów organizacyjnych (zawinionych przez kierownika budowy), niezawinionych (nieprzestrzeganie dyscypliny);
-czas niezbędny do wykonania pracy, normowy to czas uzupełniający:
-czas przygotowania i zakończenia pracy;
-obsługa stanowiska pracy;
-czas na potrzeby naturalne, odpoczynek i przerwy technologiczne;
Czas wykonania pracy efektywnej Tw
...c = Tw + Tu - norma czasu;
Normatywy - mówią ile czasu zajmują rzeczy w czasie uzupełniającym;
-czas na odpoczynek zależy od ciężaru pracy nawet 20%;
-czas na potrzeby naturalne lub mycie rąk od 6 do 8%;
-czas na pracę przygotowawczo - zakończeniowe - (około4%) i obsługi stanowisk 2%.
Procesy budowlane dzielimy na czynniki:
1.proces budowlano montażowy - zespół procesów złożonych lub prostych w których powstaje gotowy budynek lub usługa;
2.złożony proces roboczy - zespół procesów prostych, wykonywanych przez różne specjalności i powstanie jednego elementu budynku np.: strop.
3. Proces prosty - jednolity, przez jednego pracownika lub zespół w wyniku czego powstaje produkcja.
4. Operacja robocza np.; wykonanie zaprawy, przywiezienie cementu.
5.Czynności złożone - dowóz taczki z cementem;
6.Ruchy proste.
7.Zespół ruchów.
8.Ruchy elementarne.
Normatyw opracowuje się dla czynności i ruchów.
Norma - czynności i ruchy robocze.
Norma scalona - procesy proste i złożone.
Tw = T1+T2+T3+T4 = ...miTi
Tw - czas pracy efektywnej;
T3 - czas 3 czynności;
Metody opracowania norm czasu:
*tzw metoda sumaryczna - tą normę pracy lub czasu określamy bez rozbicia na poszczególne czynności.
Sposoby metody: sposób szacunkowy, porównawczy, statystyczny.
*metoda analityczna - norma analityczna - obliczeniowa analizuje proces i warunki jakie należy stworzyć aby czas normowany pozbawiony był czasu zbędnego.
*metoda analityczna - badawcza - polega na obserwacji dużo razy budowy i pomiaru czasu. Średnia z tych pomiarów jest naszym normatywem.
Czas może być oparty na pomiarze, to są normatywy czasu.
*metoda badania pracy
-hronometraż, obserwuje tylko te czynności które są w pracy efektywnej, straty i przerwy nas nie interesują;
-fotografia dnia pracy - prace się filmuje, ma na celu określenie czasu czynności i całej roboty;
-migawkowe - polegają na tym że losowo wpadamy na budowę i sprawdzamy.
W sprawie określenia normy materiałowej:
Norma zużycia obejmuje:
-ubytki(straty materiału przy składowaniu i transporcie);
-odpady;
Najprostszą metodą normowania materiałów jest metoda statystyczna:
-zużycie oblicza się metodą analityczną - obliczeniową, na podstawie rysunku projektu;
-metoda doświadczalna - laboratoryjna - określenie odpadów i ubytków w laboratorium;
-metoda doświadczalna - produkcyjna to określenie odpadów i ubytków na placu budowy.
8.MIESZANIE WIELOFAZOWE:
-dwuetapowe
-trójetapowe
Mieszadła szybkoobrotowe pozwala na dalsze rozdrobnienie cementu i jego uaktywniwnie, po dodaniu grubszego kruszywa to mieszadła wolnobieżne.
Betonowanie dzielimy w zależności od jakości:
-jednostopniowe(przeładunek odbywa się jednorazowo)
-dwustopniowo
-trójstopniowo(gotowa mieszanka jest przetrzymywana w zbiorniku)
Systemy:
-punkt mieszania mieszanki betonowej(zautomatyzoawne jest podawanie składników)
-wytwórnie mieszanki betonowej.Kruszywo przetrzymywane w silosach ułożonych promieniście, nabieramy je łopatami mechanicznymi lub nagarniarkami
-stacjonarne wytwórnie mieszanek betonowych z nagarniarka bramową
-betonowanie z zasobnikami kruszywa(stalowymi)
-silosy na kruszywo(zasobniki mają podzielone komory)
-zasobniki o budowie modułowej
-stacjonarne wytwórnie mieszanki betonowej z betonowymi silosami na kruszywa
-zestawy przewoźne(montaż w ciągu 1dnia)
-rozdzielacz kruszywa
*odmierzacz wody
*wagowy odmierzacz(Polski Dca-1)
*waga optyczna
*odmierzacz objętościowy żwiru i tłucznia (stosuje się objętościowe np.lekkie-keramzyt,bo mogą różnić się gęstością a ciężarem)
-przenośnik taśmowy
-podajnik ślimakowy
-dozowniki celkowe o wydajności 2,2-19,5 dm/m3
konfiguracje specjalistyczne
to różnego rodzaju osprzęt dodawany do podstawowego żurawia smojezdnego, w celu zwiększenia jego zdolności
Rodzaje konfiguracji:
a)osprzęt typu Derrick:maszt pionowy,ciężki wysięgnik,liny kotwiące maszt,kąt obrotu360stopni
b)osprzęt z masztem i przeciwwagą dodatkową :maszt pochylony ciężki,wysięgnik,przeciwwaga dodatkowa
przeciwwaga:
-na palecie
-na wózkach kołowych (w przeciwwadze dodatkowej)
-na platformie samojezdnej
c)osprzęt z pierścieniem szynowym:pierscienie,maszt pochyły,ciężki wysięgnik,przeciwwaga na wózku szynowym
d)osprzęt odciągowy dla wysięgników teleskopowych;wsporniki dla lin rozchylone
POSADZKI:
Kombajn posadzkowy do wyrównania powierzchni świeżo zalanej posadzki
9.ZAGOSPODAROWNIE PRACU BUDOWY
-zaplecze bliskie
-przystępujemy gdy wykonywany jest projekt i wybrana technologia
Harmonogram dostaw,zużycia i zapas materiału budowlanego
/-równolegle do1,2,3,4 i pokazują którego dnia ile mamy używać środków transportu aby przekroczył zużycie planowane
Norma zapasu materiału;
Tm=tzm+tt+tm
Jeśli chodzi o kruszywo to jeszcze czas jego przygotowania
tzm=czas od chwili złożenia zamówienia do otrzymania
tt -czas transportu na budowę
tm -czas przyjęcia materiału na budowę
1,2,3,4-ilość materiłu jaka jesteśmy w stanie dostarczyc 1,2,3 lub 4 srodki transportowe w ciągu Tm=5dni
Wykres ten pozwala ustalić max zapas materiału.
Harmonogram pozwala na określenie dostaw.
10.WYPOSAŻENIE PLACU BUDOWY
-układ zamkniety,wymaga dużej ilości dróg
-układ przelotowy
-układ wachadłowy,
stosuje się koło skrętu,szer drogi6-7,,promień koła w zależności od dł.środka transportowego
płyta skretu
-układ promienisty
-układ obwodowy
Drogi tymczasowe:
a)gruntowe -profilowane za pomocą równiarek,nadaje się spadek poprzeczny i podłużny a potem się je zagęszcza
b)gruntowe ulepszone- stabilizacja gruntu przez dodanie dodatków wiążących,mechaniczna stabilizacja polega na uzyskaniu optymalnej mieszanki(do rodzimego gruntu dodaje się piasek lub glinę)
c)żwirowe
d)brukowane
e)z płyt prefabrykowanych
-najczęściej stosuje się płyty prefabrykowane „Trylinka” „Trylinka”
-płyty IOMB
1mx75cmx12cm gr.
1mx1,75mx15cm gr.
Układa się je na podsypce piaskowej,układa się w 2 rzędach
-płyty Mon
płyty betonowe żelbetowe,pełne,zbrojone,
Układa się na podsypce piaskowej,na łuku:
Wada jest to że haki przy układaniu i wyciąganiu szybko się niszczą.
-płyty trapezowe
na łuku:
-płyty DT
-pas o szer86cm układa się na podłożu piaskowym
11.SKŁADOWISKA
-na świeżym powietrzu
-częściowo zadaszone
-całościowo przykryte(wiata)
Powierzchnia użytkowa netto niezbędna do składowania:
Fn=Z/q
Z-zapas materiłu
q-normatyw składowania materiału
Powierzchnia brutto składowania:
Fb=Fn/α
α -współczynnik wykorzystania składowiska
Przy składowisku droga poszerzona o2,5m (front)
Długość frontu załadunkowo-wyładunkowego:
Lzw=Qw1*l*wz/q*n
Q-ilośc materiału dostarczana w ciągu doby
w1-współczynni k nierównomierności dostaw(dla samochodu=1,2-1,5)
wz-współczynnik zwięksający wprowadzany w celu zwiększenia ostępu między pojazdami
q-pojemność środka trasportu
n-liczba cykli roboczych w ciągu doby,środka transportowego
l-dł.środka transporowego
Czas cyklu(samochodu):
Tc=Tz+Td+Tw+Tp
Tz-czas załadunku
Td-czas dojazdu
Tw-czas wyładunku
Tp-czas powrotu
n=8h/Tc
nmax=Tc/Tz
b=Fb/Lzw
BUDYNKI ADMINISTRACYJNO-SOCJALNE
Ze względu na konstrukcję:
-rozbieralne z inwentaryzowanych elementów płaskich
-przewożone w całości na własnym podwoziu
-kontenwrowe z elementów przestrzennych
-budynki półstałe9murowane z gazobetonu)
-barakowozy,mogą być typu:biuro,szatnia,umywalnia,magazyn
Rozwiązania kontenerowe:
Segmenty dopasowane są do skrajni samochodu ok2,5szer,na ramie zimnogiętych kątowników stalowych z obustronna blachą uzupełnioną pianka pliuretanową,stawia się je na fundamentach betonowych
Istnieją normatywy szatni,ilości na 1człowieka i w zależności od ilości osób zatrudnionych.
ODRODZENIE
Minim wys1,5m,przed wejściem na budowę tablica informacyjna,oświetlone dojscie do części socjalnej (blisko bramy)oddzielny lub wydzielony ciąg dla pieszych
Instalacja elektryczna
Wykonuje się oddzielny projekt dla placu budowy w nim jest:
-wyszczególnienie odpowiednich urządzeń elektrycznych,przebieg i sposób zabezpidczenia przewodów.Ma układ gwiaździsty zbiega się w erbetce
Zapotrzebowanie budowy w energię elektryczną:
Ppozornr=1,1(KsΣPs/cosφ + KowΣPow+ KozΣPoz)
1,1-współczynni strat sieci
cosφ -współczynnik mocy w zależności od zapotrzebowania na moc elektryczną w kW
Ks-współczynnikk jednoczesności pracy silników
Koz-współczynnik jednoczesności oświetlenia wewenetrznego
ΣPs- sumaryczna moc silników zainstalowanych budowie
Σpoz- sumaryczna moc oświetlenia zewnętrznego
Σpow- sumaryczna moc oświetlenia wewnętrznego
Instalacja wodna
Zakłada się tymczasowy wodomierz,okeśla się zapotrzebowanie wody.
1.budowy małe;
qp+qg<qpp
Q= qpp -zapotrzebowanie wody
2.budowy duże
qp+ qg> qpp
Q= qpp1/2(qp+ qg)
qp=1,2* kΣRb/8*3600 -woda na cele produkcji
k-współczynnik nierównomierności zużycia wody(tabelaryzowany)
ΣRb-zapotrzebowanie wody do konkretnego procesu budowlanego
qg= qgb+ qgh - woda na cele gospodarcze
qgb- woda na budowe
qgh- woda na hotelowa cześć
qgb=2,7* 10N*Σp'/8*3600
2,7-współczynnik nierównomierności zużycia
N-liczba pracowników
Σp'-suma zużycia wody na cele sanitarno-bytowe(wg.normatywu)
qgh=2,0*25N'+ Σp'/24*3600
N'-liczba mieszkająca na placu budowy w hotelu
Σp'-suma zużycia wody na cele wykonywane w hotelu
Prawo budowlane
Projektan musi sporządzić informacje o zdrowiu i bezpieczeństwie
Kierownik budowy w oparciu o te informacje musi sporządzić bioz-plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ,warunki prowadzenia robót
Bioz sporządza się:
*roboty >30dni robotników>20,pracochłonność>500osobo-dni
*jeden rodzaj prowadzony na budowie robót:
-charakter stwarza szczególne ryzyko (roboty ziemne,rusztowania)
-roboty występowania substancji chemicznych,zagrażających bezp.ludzi (zakłady chemiczne)
-promieniwanie jonizujące (reaktory)
-w pobliżu lini wysokiego napięcia lub czynnych lini telefonicznych
-ryzyko utonięcia pracownika
-w studniach,pod ziemia w tunelach
-w pojazdach(npżuraw)
-w kesonach
-przy montażu ii demontażu ciężkich robót budowlanych
Rozp.23.06.2003r”informacje dotyczace palnu bioz”
Plan bioz składa się:
-strona tytułowa:nazwa obiektu i adres,nazwa inwestora,imię i nazwisko kierownika lub osoby zlecającej plan bioz
-część opisowa:zakres robót ora kolejnośc realizacji poszczególnych obiektów, wykaz poszczególnych obiektów podlegających adaptacji i rozbiórce,wskazanie elementów działki lub terenu które mogą stwarzć zagrożenie bezp.ludzi,informacje okreslajace skale,zagrożenia rodzaj i miejsce i czas ich występowania,informacje o wydzielaniu i oznakowaniu robót budowlanych,informacje o sposobie prowadzenia instruktarzu robotników przed przystąpieniem do robót określenie miejsca ,przechowywania i transportu niebezpiecznych materiałów i substancji na placu budowy,wskazanie miejsca składowania dokumentacji budowy
-część rysunkowa(na kopii planu zagospodarowania terenu):legendę ,która zawiera czynniki mogące stwarzać zagrożenie, rozmieszczenie urządzeń przeciwpożarowych,rozmieszczenie sprzetu ratunkowego,rozmieszczenie i oznaczeniegranic obszrów wewnętrznych i zewnętrznych strat ochronnych, przedstawienie układów rozmieszczenia drogowych i lokalizacje pomieszczeń sanitarnych
W planie bioz wszystkie zmniany musza być wyjasnione przyczyna ich wniesienia.