2.Pojęcie integracji. Wymiary integracji w edukacji wczesnoszkolnej.
INTEGRACJA - zespolenie się, scalanie, tworzenie całości z części. Integralność oznacza nienaruszalność, niepodzielność. W aspekcie pedagogicznym oznacza scalanie treści kształcenia bliskich sobie lub spokrewnionych ze sobą. Jest formą przejściową od wychowania i nauczania globalnego w przedszkolu do nauczania podzielonego na przedmioty w szkole.
INTEGRACJA - sposób nauczania mający na celu pokazywanie związków między przedmiotami.
(Ryszard Więckowski)
W integracji należy uwzględnić dziecko, osobę nauczyciela, treści, oferty edukacyjne, zespół klasowy jako środowisko aktywności i rozwoju dziecka oraz rodziców.
Wymiary integracji w edukacji wczesnoszkolnej:
Dokonuje się w samym dziecku, które poznaje, doświadcza, przeżywa „scaloną” rzeczywistość w aspekcie intelektualnym, motywacyjnym, działaniowym
i emocjonalnym.
Odbywa się przez osobę nauczyciela, który jest organizatorem całokształtu aktywności dziecka oraz własnej (integracja personalna).
Zachodzi na poziomie wspólnych poczynań dziecka i nauczyciela czyli nauczyciel włącza się w linię działania dziecka, dziecko włącza się w linię działania nauczyciela, oboje wspólnie konstruują linię działania.
Wyraża się w łącznej realizacji celów nauczania i wychowania.
Dokonuje się poprzez zintegrowanie ofert edukacyjnych (holistyczne wzory zdobywania wiedzy).
Zachodzi poprzez tworzenie zespołu klasowego.
Dokonuje się poprzez integrowanie wszystkich środowisk życia dziecka (szkoły, domu rodzinnego, grup rówieśniczych).
Dokonuje się we wszystkich podmiotach edukacji (uczniach, nauczycielach, rodzicach).
Uzasadnienie potrzeby integracji w edukacji wczesnoszkolnej:
przyczyny psychologiczne
przyczyny dydaktyczne
przyczyny filozoficzne
przyczyny organizacyjne
przyczyny polityczne
Zarzuty wobec integracji:
poprzez integrację zatraca się systematyczna i pełna realizacja programu nauczania,
zacieśnianie treści do tego co dzieci widzą w najbliższym otoczeniu,
integracja nie uwzględnia naukowych przedmiotów ścisłych („bo kiepsko się integruje z tym co za oknem”),
niemożliwe jest włączenie do bloków tematycznych treści matematycznych i nauki
o języku.
4 warunki efektywnej integracji:
warunek nowości - treści nie mają być powielaniem wiedzy, która uczniowie już mają;
warunek naukowości - treści przekazywane uczniom nie mogą być infantylne;
warunek problemowości - treści przekazywane uczniom mają być oparte na konflikcie poznawczym (zastosowanie jakiegoś działania do rozwiązania problemu);
warunek eksploracyjności - żeby treści przekazywane dzieciom mogły poddawać się badaniom.