Ćwiczenie 3
WIADOMOŚCI P0D5IAW0WE
3.1. Wstęp
W badaniach służących ocenie materiałów i układów elektroizolacyjnycn wykonuje się pomiary rezystancji, pojemności i współczynnika strat dielektrycznych, które za leżą nie tylko od właściwości materiałów, ale również oo geometrii układu izolacyjnego. Wpływ geometrii układu można uwzględnić w obliczeniach tylko w układach izolacyjnych o polu jednostajnym Ł w niektórych podstawowych układach o potu niajednostajnym. 2 tego powodu układy izolacyjne przedstawia się w postaci schematów zastępczych, które można stosować przy dowolnym rozkładzie pola elektrycznego. Są one korzystne w przypadku pól niejednostajnych i dielektryków niejednorodnych. Schematy zastępcze umożliwiają analizę procesów i zjawisk fizycznych w dielektrykach, a także ich modelowanio [lj. Do zjawisk tych nale2ą przede wszystkim konduktywność i polaryzacja, będące źródłem strat dielektrycznych. Analiza ich zależności od częstotliwości jest możliwa na podstawie charakterystyk Cyspersyjnych wielkości charakteryzujących schematy zastępcze.
3.2. Schematy zastępcze dielektryków jednorodnych
Straty dielektryczne w dielektrykach Jednorodnych reprezentuje rezystancja R w połączeniu równoległym lub szeregowym z pojemnością C (rys. 3.1).
Rys. 3.1. Schematy zastępcze: a) równoległy, b) szeregowy, c, d) wykresy wektorowe
Schemat równoległy - 01® dielektryków jednorodnych schemat ten reprezentuje straty upływnościowe spowodowane przewodnictwem jonowym. Kondyktancja zespolona i współczynnik strat dielektrycznych wynoszą
Yr = |
B- * }“Cr |
o.n |
r | ||
tgó |
1 cdC R |
(3.?) |
Schemat szeregowy. Schemat szeregowy jest korzystny dis opisu zjawisk polaryzacji. Konduktancja zespolona i współczynnik strat dielektrycznych wynoszą
JO)
(3.3)
*2Rs Cg i
1 ♦ <o2R2C2 s 5
tg6 = «oRsCg (3.4)
3.3. Schematy zastępcze dielektryków niejednorodnych
RÓ2norodne mechanizmy strat dielektrycznych w dielektrykach niejednorodnych reprezentują rezystancje 1 pojemności w dowolnych połączeniach w mieszanych schematach zastępczych (rys. 3.2 i rys. 3.3).