15085 s12

Angielski (kanadyjski) t mm pistolet maszynowy Sten Mark IV Mod. B

Angielski ł mm pistolet maszynowy Sterllnę 1*2 Al

Izraelski 3 mm pistolet maszynowy UZI (kolba zloiona)

Włoski * mm pistolet maszynowy Franchi Mod. LF-S7

Pierwszym małym pistoletem maszynowym może być uznany pistolet Mau-ser wz. 1932 kalibru 7,63 mm. Pistolet ten różni się od poprzednich wzorów tej broni nieco zmodernizowanym mechanizmem spustowym, dostosowanym do prowadzenia również ognia seryjnego, oraz umieszczonym z lewej strony pistoletu obrotowym przełącznikiem, który umożliwia zmianę rodzaju ognia. Do rękojeści pistoletu Mauser wz. 1932 może być dołączona drewniana kolba, służąca jako futerał pistoletu, która umożliwia prowadzenie celniejszego ognia. Jednakże ze względu na dużą szybkostrzelność maksymalną stateczność tego pistoletu, a więc i jego celność nie były zadowalające. Pistolet Mauser wz. 1932. w odróżnieniu od większości pistoletów maszynowych, działa na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, który uruchamia zamek i inne mechanizmy tej broni. Pistolet maszynowy Mauser wz. 1932 był produkowany w Hiszpanii i w Niemczech w latach trzydziestych, a sprzedawany Chinom oraz krajom Ameryki Południowej. Pistolet ten używany był podczas II wojny światowej m.in. przez niemieckie organizacje paramilitarne.

Warto zwrócić uwagę, że w drugiej połowie lat trzydziestych również w Polsce dostosowano 9 mm pistolet automatyczny VIS do prowadzenia ognia seryjnego. Broń ta nie była jednak produkowana seryjnie, przypuszczalnie m.in. ze względu na opracowywanie w tym czasie pierwszego polskiego pistoletu maszynowego MORS.

W okresie okupacji hitlerowskiej ok. 1943 r. w Polsce inż. Zawrotny opracował oryginalny mały pistolet maszynowy zwany Błyskawicą. Broń ta, o kalibrze 9 mm. działająca na zasadzie swobodnego zamka, miała prostą konstrukcję, dzięki czemu mogła być wytwarzana w warunkach konspiracji. Luf i magazynków do tej broni dostarczano z konspiracyjnej wytwórni pistoletów maszynowych Sten. Pozostałe części wykonywano w różnych warsztatach. Z pistoletu maszynowego można było prowadzić wyłącznie ogień seryjny.

Po II wojnie światowej opracowano w różnych krajach, m.in. w Anglii, Francji, Włoszech, Izraelu, CSRS, ZSRR i Polsce, łącznie kilkanaście wzorów małych pistoletów maszynowych. Prawie wszystkie z nich działają na zasadzie swobodnego odrzutu zamka. Wyjątek stanowi skonstruowany w NRF, a wzorowany na 7,62 mm karabinie Cetme, pistolet maszynowy AK-4; po pewnych przeróbkach otrzymał on nazwę MP-S. Pistolet MP-5 ma stałą lufę i półswobodny zamek. Część tego zamka jest hamowana w początkowej drodze w tylne poło-

12