11

Zwinnie 4.6

Nd wałku ?c stuli S16 o średnicy d = 80 mm nałoży osadzić koło żeliwne (Zl 350i o średnicy piasty D = HO mm i szu rok ości piasty /= 120 mm. Obliczyć wari ość wcisku maksyma In efeto i temperatury nagrzania kola, przyjmując i7„_ltrl. r; ligi R_m.

Zadanie 4.7

*Na kole żeliwnym IZ1 250) o średnicy zewnętrznej d 600 mm osadzono wieniec ślimacznicy (koki ślimakowego) o średnicy Jy= 626 mm i szerokości b= 120 mm (rys.. 4.7). Ślimacznica jest wykonana z brązu BA 1032 (Jć, = 260 MPa, k_r — 120 Miki). Obliczyć wari ość wcisku i tem-peralurę O. przyj mając rr_jn,,_v -s fi_t,.    ■ ¹

M20

Rys. 4.7. Do zadania 4.7

5. POŁĄCZENIA KSZTAŁTOWE

5.1. WIADOMOŚĆ! WS Tli PN Li

Połączenia kształt owe nałożą do połączeń rozłącznych. W zależności od spełnianych zadań rozróżniamy połączenia zlączne, ustalające i prowadzące. Połączenia kształtowo zlączne służą do przenoszenia obcią-* żeń głównych między wałem i piastą elementu osadzonego na wale. W zależności od rodzaju łącznika mamy połączenia bezpośrednie, np. wielo wypustowe, oraz pośrednie: wpustowe, kołkowe sworzniowe i klinowe.

5.2. POŁĄCZEŃ 1A W PIJSTO W li! W1 li! .O WY P USTO W Fi

Zadaniem połączeń wpustowych i wielowypuslowych jcsl przenoszenie momenlu obrotowego z walu mi piastę elementu współpracu jącego (kola zębatego, sprzęgła itd.) lub odwrotnie. Połączenia le maja powszednie zastosowanie, a wymiary wpustów i połączeń wielo wy pustawych są /normalizowano (wyjątki z norm podano w tablicach 29 i 30).

Wpusty nie zapewniają osiowego ustalenia elementów współpracujących 7. czopem wału, natomiast w połączeniach wielowypustowych możemy .uzyskać środkowanie na wewnętrznej średnicy c/opa, zewnętrznej średnicy wypustów lub na bocznych powierzchniach wypustów — zależnie od warunków pracy i względów technologicznych.

W połączeniach wpustowych najczęściej stosuje się wpusty pryzmatyczne (najmniejsze osłabienie walu i piasty) — według PN-70/M-85005. 'Obliczanie'Wytrzymałości połączeń wpustowych polega na sprawdzeniu połączę nia na naciski po wierzchu i o we mi ęd zy bo czny ni i śeia nk a m i wpustu a powierzchniami współpracujących elementów'

F

P ^ 7-7— ó K (lub fc„;,iub k,J    (5.1)

gdzie:

I_t, — czynna długość styku wpustu z rowkiem.

- wysokość powierzchni nośnej (wartość przybliżona porównać z oznaczeniami t, i t₂ wg normy — tabl. 29),

z ■ ■ liczba wpustów.

Wartość nacisków dopuszczalnych przyjmujemy dla słabszego z materiałów (tabl. 4).

W przypadku większych obciążeń, a zwłaszcza w połączeniach przesuwnych, stosuje się połączenia wfeluwy pusto we. Wymiary połączeń o prostych zarysach fioków podano w tabl. 30,    ■ ,

Obliczenia wytrzymałościowe przeprowadzamy podobnie jak w przypadku połączeń, wpustowych, tz.n, korzystając z warunku na naciski powierzchniowe. Praktycznie nic można zapewnić takiegowykonawstwa wie Iowy pn stu, aby naciski występowały równocześnie na wszystkich wypustach. Przyjmuje się, że tylko 75% wypustów'przenosi obciążenie. W połączeniach ruchowych, zwłaszcza przesuwnych pod obciążeniem, materiały współpracujących elementów należy dobierać z. u wz.gl ęd ni e n i cm i cl 1 ód po rn o ści na za t a rei c.

Obli czon i a w y k o nu j emy wed ług w/.o r ó w

(5.2)

2M- AM />„ "" D + d

te

83