21148 skanuj0003 (33)

■KACY KRASICKI LITERATURA POLSKA

■HYMN - CECHY GATUNKOWE

■Hymn to utwór poetycki o patriotycznej lub religijnej tematyce i podniosłym nastroju. Wychwala jakieś najwyższe dobro, np. ojczyznę, Boga, wolność.

■ffymn do miłości ojczyzny:

■krótki utwór poetycki,

^■odejmuje tematykę narodową, p w podniosłym tonie mówi o patriotyzmie,

Btychwala ojczyznę jako najwyższe dobro człowieka, dla którego warto się poświęcić, a nawet Btódać życie.

Satyry

Epoka literacka: oświecenie lodzaj literacki: epika Gatunek literacki: satyra Bata pierwszego wydania: 1779 rok

Zagadnienia:

•    Analiza wybranych satyr

•    Bohaterowie satyr i świat przedstawiony

•    Publicystyczny charakter satyr

•    Rodzaje satyr

ANALIZA WYBRANYCH SATYR

Do króla

■fest to satyra polityczna, napisana w formie monologu. Autor zwraca się do króla Stanisława ■gusta, informując go, że podlega krytyce:

■„Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka:

^■ielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka”. .

Króla spotyka zarzut, że nie pochodzi z królewskiej rodziny - wcześniej był tylko szlachcicem; ^^Polakiem, człowiekiem młodym, źle rządzi, ponieważ chce przypochlebić się poddanym, aby ^Kochali, popiera naukę i uczonych. Uważny czytelnik od razu zauważy, że przytoczone w ■pyrze zarzuty świadczą źle nie o władcy, ale o poddanych, w utworze zaś nie wypowiada się au-lecz typowy szlachcic - Sarmata. To jego cechy - gadulstwo, bezmyślność, ciasnotę poglą-Bfc - wyśmiewa Krasicki. Autor używa ironii, by wychwalać króla (satyra ta ma cechy panegi-pku), a krytykować antystanisławowską szlachtę.

^maństwo

■fest to satyra ^ofe^ao^^jjczajgg^ napisana w formie dialogu, zawierająca jednak dłuższe ^■bwiedzi jednego bohatera. Zostało w niej opisane spotkanie dwóch szlachciców, z których ■rien jest obolały i opowiada o przyczynach swej dolegliwości. Wszystko zaczęło się od imienin ^^Hpkoliczna szlachta zjechała licznie i hucznie świętowano, nie ograniczając się ani w jedze-mm. ani i w piciu. Następnego dnia szlachcic sięgnął do apteczki po „hanyżek” i napił się trochę, ■femprzyjechało dwóch wczorajszych gości, a żona podała jedzenie. Bojąc się niestrawności, opowie sięgnęli po alkohol i opróżnili kolejne butelki. Mocno już podchmieleni zaczęli dysku-■B*ać na tematy polityczne i właśnie na tym tle doszło między nimi do różnicy zdań i bójki. Go-■odarz dostał w głowę butelką. Przyjaciel, po wysłuchaniu historii, wygłosił długą tyradę o za-■bach trzeźwości.

i Utwór kończy się słowami: „Napiję się wódki”. Krasicki wyśmiewa w nim nie tylko nałóg H^ństwa, brak umiaru i skłonność do kłótni, ale także natarczywe moralizatorstwo, które przy-Łb odwrotny efekt.

■ftmtf zepsuty

I Satyra przybiera postaćJjazama,jest zbudowana na zasadzie kontrastu. Krasicki wychwala ^^^Kffzeszłość, a krytykuje teraźniejszość. Kiedyś ważna była cnota, prawda i wzajemny sza-