22042 S5001349 (2)

|Cfo acabn. wywołuje « wszystkich dzieci uczucie harmonii- To poczucie jest doświadczane zwłaszcza podczas turlania po podłodze, kiedy obrót**** óaksmnff uę pod wpływem jego ciężaru. Podobne doznania występują ^ podczas podskakiwania czy odbijania się. co dodatkowo działa uspokajając^** tnanpołŻBie lub odskoczni dziecko doświadcza całego ciężaru swojego ciała j ^ się wykorzystywać go w odpowiedni sposób. Dziecko może odbijać się _w ^ w pozycji stojącej i siedzącej. Praca na trampolinie musi być nadzorowana wykwalifikowanego instruktora ze względu na pewne niebezpieczeństwo. *****

Innym doświadczeniem swobodnego ruchu całego ciała bardzo łubianym nr» dzieci jest ślizganie, niezależnie od tego, czy odbywa się na podłodze czy icg¹ zjeżdżalni, a także huśtanie na huśtawce. Zabawa na huśtawce poprawiała nasj** pewnej ośmioletniej dziewczynce z poważnymi zaburzeniami w zachowaj uczęszczającej do szkoły dla dzieci z umiarkowanymi trudnościami w uczeniu • Po dwudziestu mumiach uspakajała się na tyle, że była w stanie pracować w kj¹?' nie atakując innych osób. Uspokajająco i harmonizujące działają także pływaj i zabawy w wodzie.

Świadomość części ciała przenoszących jego ciężar

Kiedy to tylko możliwe, należy rozwijać umiejętności poruszania się na różne sposoby. Dzieci powinny nauczyć się stać, biegać i skakać, a także czynnie uczestniczyć w rozmaitych sportach; tańcach i zajęciach na powietrzu. Jeśli dolna połowa ciała jest dobrze wykształcona, górna „zajmie się sama sobą”, a zatem należy przede wszystkim dobrze rozwinąć „strukturę podstawową”.

Na ogół programy wychowania fizycznego w szkole uwzględniają ćwiczenia tych części ciała, które nie dźwigają jego ciężaru oraz ćwiczenia samych stóp. Dzieci są świadome swoich stóp, rąk i tych części ciała, które dają się łatwo obserwować i poruszać. Trzeba im jednak pomóc, aby stały się świadome swoich kolan i bioder. Wiele dzieci z poważnymi trudnościami w uczeniu się bardzo słabo panuje nad tymi częściami ciała, które przenoszą jego ciężar. Chodzą szeroko rozstawiając nogi i z wysiłkiem utrzymują równowagę. Opiekun powinien koncentrować się na rozwijaniu u tych dzieci świadomości słabo widocznych części ciała, z których posiadania często nie zdają sobie sprawy. Odgrywa ona istotną rolę w całym ruchu.

siadania i wstawania. Staw kolanowy kontroluje mięsień czworogkmy oda, znajdujący się pomiędzy miednicą a rzepką kolana oraz przedmą częścią golema. Umożliwia on ruch lub unieruchomienie kolana. Uszkodzenie stawu kolanowego prowadzi do zaniku napięcia mięśnia uda. Napięcie to musi zostać przywrócone, jeśli staw ma znowu prawidłowo funkcjonować.

Pracując z małymi dziećmi oraz dziećmi specjalnej troski warto rozpocząć proces budowania świadomości kolan od siedzenia na podłodze, kiedy nogi nie są obciążone i mogą się swobodnie poruszać. Dzieci trzymają się za kolana, dzięki czemu mogą czuć, co się z nimi dzieje. Zginając nogi unoszą kolana w górę. a potem przyciskając w dół znowu rozprostowują je na ziemi. Nazywamy to „sztuczką ze znikającym kolanem”. Dzieci znajdują wiele dowcipnych sposobów na zgięcie kolana i ponowne schowanie go. Mogą udawać, że je „pompują”, aż znajdzie się wysoko nad podłogą i wtedy przekłuwają je szpilką; mogą „nakręcać” kolano łub podnosić je w górę jna nitce”, którą następnie „przecinają”. Jest wiele form tego rodzaju ruchów i część z nich dzieci wymyślają same. Na przykład, wciąż trzymając się za zgięte kolana, dziecko przyciska je razem do siebie, a następnie rozdziela i odsuwa na boki, cały czas zgięte, tak daleko, jak tylko się da. Stuka w zgięte kolana pięściami i słucha śmiesznych odgłosów, jakie one wydają, lub też poklepuje je otwartą dłonią, zauważając, jak zmienia się przy tym dźwięk. Może je też pocierać i delikatnie łaskotać. Pod wpływem takiego uderzania i postukiwania dziecko powinno odczuć minimalny ból, co pomoże mu zdać sobie sprawę z tego, że jego kolana są kościste. Dziecko stuka też łokciami w kolana i układa je na krzyż dotykając lewym łokciem prawego, a prawym lewego kolana. Może przyłożyć do kolana podbródek i nos. Takie doświadczenie, w którym dziecko czuje, jak jedna kość dotyka drugiej, a różne części jego ciała łączą się tworząc zamkniętą całość, może być bardzo pożyteczne.

Unoszenie ciężaru. To doświadczenie, choć może być nieco bolesne dla dorosłych, jest łubiane przez dzieci. Dzieci klękają na kolanach — być może jest to pierwszy raz, kiedy bezpośrednio je obciążają. Mogą teraz na nich chodzić lub ślizgać się, używając rąk do wprawienia ciała w ruch po podłodze. Mogą zmieniać kierunek poruszając się do tyłu, na boki oraz do przodu, mogą też obracać się w kółko. Doświadczenia te pomagają dzieciom zachować świadomość posiadania kolan, choć dźwigają one teraz ciężar ciała i są mało widoczne.

„Zamykanie i otwieranie”. Dzieci lubią także inne formy poruszania się czy też przenoszenia z miejsca na miejsce, które dodatkowo uświadamiają im posiadanie kolan i łokci. Zwijają się w kłębek na podłodze, twarzą w dół, tak że ich łokcie i kolana po każdej stronie dotykają się. Posuwają się do przodu, trzymając wciąż kolana i łokcie razem. Kiedy skulone trzymają głowę pod sobą, czują się bardzo małe i koncentrują się na doświadczaniu bliskości samego siebie. Teraz mogą pobawić się w „otwierające i zamykające się zwierzątka”. Ślizgając łokcie po podłodze, przesuwają je do przodu, a kolana przesuwają w tył, aż do zupełnego wyprostowania na brzuchu. Potem z nagłym trzaśnięciem łączą kolana i łokcie

1

Świadomość kolan

Aktywność ruchowa pomagająca rozwinąć świadomość posiadania kolan przyda się dzieciom w każdym wieku — tym ze specjalnymi potrzebami i tym prawidłowo rozwijającym się. Kolana są „stacją przekaźnikową” pomiędzy stopami i biodrami. Są najważniejszymi stawami, kontrolującymi ruch ciała podczas stania, chodzenia, biegania, skakania, lądowania, przyjmowania stabilnej pozycji, zmiany kierunku.